Các hợp âm ba phụ của điệu trưởng và thứ. Các hợp âm ba trên các bậc của điệu trưởng, thứ tự nhiên và hòa thanh.

[Yopovn]

Các hợp âm ba phụ của điệu trưởng và thứ. Các hợp âm ba trên các bậc của điệu trưởng, thứ tự nhiên và hòa thanh.

Các hợp âm ba chính, ba phụ của giọng trưởng và giọng thứ


Các bậc của một giọng trưởng hay một giọng thứ đều có thể xây dựng các hợp âm ba bằng cách chồng thêm hai âm theo quãng ba lên mỗi bậc. Ví dụ ở giọng Đô trưởng :
Các hợp âm đều có tên gọi riêng, phụ thuộc vào vị trí của bậc trong điệu thức.
Ví dụ :
– Hợp âm ba xây dựng trên bậc I là T.
– Hợp âm ba xây dựng trên bậc 11 là SI1.
– Hợp âm ba xây dựng trên bậc III là DTIII.
– Hợp âm ba xây dựng trên bậc IV là S.
– Hợp âm ba xây dựng trên bậc V là D.
– Hợp âm ba xây dựng trên bậc VI là TSVI.
– Hợp âm ba xây dựng trên bậc VII là DVII.
1. Các hợp âm ba chính của giọng trưởng
Trong giọng trưởng tự nhiên ba hợp âm xây dựng trên ba bậc chính (bậc I, bậc IV và bậc V) đều là các hợp âm ba trưởng. Các hợp âm này thể hiện rõ tính chất của giọng trưởng, là trung tâm của các chức năng điệu thức, được sử dụng rộng rãi trong âm nhạc.
Đây là các hợp âm ba chính vì tất cả các âm của một giọng đều nằm trong thành phần của ba hợp âm này. Ví dụ giọng Đô trưởng có các âm Đô, Rê, Mi, Fa.
Hợp âm ở bậc I (Đô trưởng) có các âm : Đô, Mi, Sol.
Hợp âm ở bậc IV (Fa trưởng) có các âm : Fa, La, Đô.
Hợp âm ở bậc V (Sol trưởng) có các âm : Sol, Si, Rê.
Tên gọi và kí hiệu của các hợp âm trưởng được dùng bằng các chữ viết hoa. Ví dụ về các hợp âm chính của giọng Đô trưởng :
2. Các hợp âm ba chính của giọng thứ
Các hợp âm ba xây dựng trên các bậc chính (bậc I, bậc IV và bậc V) của một giọng thứ tự nhiên là các hợp âm ba thứ. Cũng như trong giọng trưởng các hợp âm này tiêu biểu cho tính chất thứ và là trung tâm của chức năng điệu thức. Tên gọi và kí hiệu của các hợp âm thứ được dùng bằng các chữ viết hoa. Ví dụ về các hợp âm chính của giọng La thứ :
Cần phân biệt tên hợp âm với cách gọi theo theo bậc của nó trong điệu thức.
Ví dụ ở giọng La thứ, hợp âm ở bậc I :
– Gọi theo chức năng là t.
– Gọi theo bậc là I.
– Gọi theo tên là La thứ (Am).
3. Sự liên kết các hợp âm ba chính
Sự kết nối liên tiếp các hợp âm với nhau trong sự chuyển động các bè một cách hợp lí được gọi là nối tiếp hợp âm.
Sự nối tiếp liên tục hai hay nhiều hợp âm với nhau gọi là vòng hoà âm.
Các hợp âm ba chính là cơ sở hoà âm trong một điệu thức do vậy chúng được dùng rất rộng rãi trong các tác phẩm âm nhạc và có rất nhiều cách liên kết với nhau. Tuy nhiên, âm nhạc cổ điển châu Âu không cho phép sự nối tiếp từ hợp âm D sang hợp âm S vì nó mâu thuẫn với quan hệ chức năng tự nhiên. Sự nối tiếp này chỉ được sử dụng trong những trường hợp đặc biệt.
Một vài ví dụ về sự liên kết các hợp âm ba chính ở giọng Đô trưởng :

Một vài ví dụ về sự liên kết các hợp âm ba chính ở giọng La thứ :

4. Các hợp âm ba phụ của giọng trưởng
Các hợp âm phụ trong giọng trưởng tự nhiên gồm ba hợp âm thứ (hợp âm ba bậc II, bậc III, và bậc VI) và một hợp âm giảm (bậc VII). Ví dụ hợp âm ba phụ của giọng Đô trưởng :

5. Các hợp âm ba phụ của giọng thứ
Các hợp âm phụ trong giọng thứ tự nhiên gồm ba hợp âm trưởng (hợp âm bậc III, bậc VI và bậc VII) và một hợp âm giảm (bậc II). Ví dụ hợp âm ba phụ của giọng La thứ :