ĐỀ CƯƠNG HỌC TẬP CHUYÊN ĐỀ HÓA HỌC 10 – SÁCH Chân trời sáng tạo năm 2024-2025 - GIÁO ÁN - TÀI LIỆU LỚP 10 TỔNG HỢP - DIỄN ĐÀN TÀI LIỆU

Yopovn

Ban quản trị Team YOPO

Thành viên BQT

tác giả

Lúc 21:33, Thứ ba

ĐỀ CƯƠNG HỌC TẬP CHUYÊN ĐỀ HÓA HỌC 10 – SÁCH Chân trời sáng tạo năm 2024-2025 được soạn dưới dạng file word gồm 37 trang. Các bạn xem và tải về ở dưới.

ĐỀ CƯƠNG HỌC TẬP CHUYÊN ĐỀ HÓA HỌC 10 – SÁCH CTST

CHUYÊN ĐỀ 1: CƠ SỞ HÓA HỌC

BÀI 1: LIÊN KẾT HÓA HỌC

YÊU CẦU CẦN ĐẠT:

Viết được công thức Lewis, sử dụng được mô hình VSEPR để dự đoán hình học cho một số phân tử đơn giản.

Trình bày được khái niệm về sự lai hoá AO (sp, sp2, sp3), vận dụng giải thích liên kết trong một số phân tử (CO2; BF3; CH4; NH3. H2O...)

TÓM TẮT LÝ THUYẾT:

Công thức Lewis được viết dựa trên công thức electron, trong đó mỗi cặp electron chung được thay bằng một gạch nối “–”.

Hình học phân tử:
Liên kết cộng hóa trị là liên kết có tính định hướng trong không gian, làm phân tử có hình dạng nhất

định, đó là hình học phân tử.

Mô hình VESPR: dựa vào sự đẩy nhau giữa các cặp electron chung và các cặp electron riêng của nguyên tử trung tâm trong công thức Lewis để dự đoán hình dạng phân tử hay ion.

Công thức VSEPR: AXnEm

trong đó A là nguyên tử trung tâm, X là nguyên tử xung quanh, E là cặp e riêng của A

là số nguyên tử X đã liên kết với A m là số cặp e riêng của A

Giá trị (n +m) quyết định hình học phân tử của AXnEm

Lai hóa orbital là sự tổ hợp các orbital của cùng một nguyên tử để tạo thành các orbital mới có năng lượng bằng nhau, hình dạng và kích thước giống nhau, nhưng định hướng khác nhau trong không gian. Điều kiện: Các orbital nguyên tử (AO) có năng lượng gần bằng nhau. Số AO lai hóa bằng tổng số AO tham gia lai hóa.

v Một số dạng lai hóa cơ bản:

Lai hóa sp: 1AO ns tổ hợp với 1AO np tạo ra 2AO lai hóa sp có góc liên kết 180o, còn được gọi là lai hóa đường thẳng. (vd: BeCl2, CO2, CS2, BeH2…)

AO s + 1 AO p → 2 AO sp

Lai hóa sp2: 1AO ns tổ hợp với 2AO np tạo ra 3AO lai hóa sp2 hướng về 3 đỉnh của một tam giác đều, góc tạo bới hai trục của hai AO là 120o, còn được gọi là lai hóa tam giác. (vd: BF3, SO3, …)

AO s + 2 AO p → 3 AO sp2
Lai hóa sp3: 1AO ns tổ hợp với 3AO np tạo ra 4AO lai hóa sp3 hướng về 4 đỉnh của một tứ diện đều, góc tạo bởi hai trục của hai AO là 109,5o, còn được gọi là lai hóa tứ diện. (CH4, …)

AO s + 3 AO p → 4 AO sp3

Trang 1

4. Cách viết công thức Lewis

Bước 1: Tính tổng số electron hóa trị của phân tử hay ion cần biểu diễn.

Bước 2: Xác định nguyên tử trung tâm và sơ đồ khung biểu diễn liên kết giữa nguyên tử trung tâm với các nguyên tử xung quanh qua các liên kết đơn. Nguyên tử trung tâm thường là nguyên tử có độ âm điện nhỏ hơn (ngoại trừ một số trường hợp như Cl2O, Br2O, H2O, NH3, CH4,…).

Bước 3: Hoàn thiện octet cho các nguyên tử có độ âm điện lớn hơn (trừ hydrogen) trong sơ đồ. Tính số electron hóa trị chưa tham gia liên kết, nếu electron hóa trị còn dư, đặt số electron hóa trị dư trên ngtử trung tâm và kiểm tra ngtử trung tâm đã đạt quy tắc octet chưa. Nếu chưa thì chuyển sang bước 4.

Bước 4: Chuyển cặp electron chưa liên kết trên nguyên tử trung tâm thành electron liên kết sao cho nguyên tử trung tâm thỏa mãn quy tắc octet.

Công thức phân tử

Công thức electron

Công thức Lewis

Cl2

N2

HCl

H2O

H2S

CO2

CH4

NH3

SO2

SO3

C2H6

C2H4

C2H2

Trang 2

Dự đoán hình học phân tử:

Bước 1: Viết công thức phân tử dưới dạng AXnEm với A là nguyên tử trung tâm, X là nguyên tử xung quanh (phối tử), n là số nguyên tử X đã liên kết với A, E là cặp electron riêng của A, m là số cặp electron riêng của A.

Bước 2: Dựa vào công thức viết được, đối chiếu với bảng sau và suy ra dạng hình học phân tử:

Công thức Công thức Lewis	Dạng hình học	Ví dụ	Trạng thái lai hóa
AXnEm			của ngtử trung tâm

AX2E0	Đường thẳng	CO2, CS2, BeCl2	sp
				(góc liên kết 180°)