- Tham gia
- 28/1/21
- Bài viết
- 86,144
- Điểm
- 113
tác giả
WORD Dạy và học theo hướng phát triển năng lực kiểu bài so sánh trong phân môn Luyện từ và câu lớp 3 NĂM 2022 được soạn dưới dạng file word gồm 17 trang. Các bạn xem và tải về ở dưới.
Như chúng ta đã biết: “Chương trình giáo dục phổ thông tổng thể của Bộ giáo dục và Đào tạo được xây dựng theo tiếp cận phát triển năng lực người học.” Trước những yêu cầu đó, ngành giáo dục bắt buộc phải thay đổi. Trong đó, giáo dục theo định hướng phát triển năng lực tức là lấy học sinh làm trung tâm, phát huy tính chủ động, sáng tạo, khả năng tự học của học sinh; tăng cường tính tương tác trong dạy và học giữa thầy với trò, trò với trò và giữa các thầy giáo, cô giáo. Ngoài ra, giáo dục đang hướng tới một chương trình mới, sách giáo khoa mới được xây dựng theo hướng phát triển toàn diện trên mọi phương diện.
Trong quá trình giảng dạy, tôi nhận thấy phân môn Luyện từ và câu là môn học khó trong các phân môn của môn Tiếng Việt. Luyện từ và câu lớp 3 ngoài nội dung mở rộng vốn từ gắn với các chủ điểm, ôn luyện kiến thức về từ loại, các kiểu câu, dấu câu đã học ở lớp 2 còn làm quen với các biện pháp tu từ (nhân hóa, so sánh). “So sánh” có rất nhiều kiểu so sánh khác nhau. Đây là một nội dung khó, mang tính trừu tượng. Trong khi đó tư duy nhận thức của học sinh lớp 3 và tư duy trực quan cụ thể còn hạn chế. Các em có thể có những cảm nhận chung chung từ viẹc sử dụng biện pháp so sánh thông qua việc tìm sự vật so sánh, hình ảnh so sánh.... Ở lứa tuổi lớp 3, các em còn nhỏ, vốn từ và vốn hiểu biết còn ít nên việc áp dụng biện pháp so sánh vào việc đặt câu lại càng trở lại khó đối với các em. Chính vì vậy, các câu văn của học sinh thường chỉ là câu văn mang tính thông báo ít sự sinh động. Điều đó cũng phần nào lý giải vì sao các bài Tập làm văn thường khô khan, thiếu sức hấp dẫn. Vì vậy, tôi quyết định chọn biện pháp: “Dạy và học theo hướng phát triển năng lực kiểu bài so sánh trong phân môn Luyện từ và câu lớp 3” để nghiên cứu.
Phần II. Nội dung nghiên cứu
Cơ sở lý luận.
Là người Việt Nam, mỗi chúng ta ai cũng tự nhận thấy rằng ngôn ngữ chúng ta hết sức phong phú và đa dạng. Mỗi con người ngay từ khi sinh ra đến tuổi đi học đều hình thành cho mình vốn ngôn từ Tiếng Việt, quy tắc giao tiếp nhất định. Bởi vậy, để tăng nhanh được vốn từ, để chính xác hóa nội dung ngữ nghĩa của từ cũng như thúc đẩy việc hình thành kĩ xảo ngữ pháp diễn ra một cách nhanh chóng, thuận lợi không thể không chú ý đến việc rèn luyện, trau dồi cho các em vốn kiến thức về Tiếng Việt qua phân môn Luyện từ và câu. Kế thừa và phát huy những ưu điểm của chương trình cũ đồng thời cũng để tạo ra phong thái mới trong dạy và học hiện nay, chương trình SGK mới ra đời với mong muốn sẽ giúp cho học sinh tiếp cận một cách dễ dàng hơn với môn tri thức mới. Với phân môn Luyện từ và câu kiểu bài so sánh sẽ giúp học sinh:
a. Mở rộng hệ thông hóa vốn từ và trang bị cho học sinh một số hiểu biết sơ giản về từ và câu.
b. Rèn luyện cho học sinh kĩ năng dùng từ đặt câu và sử dụng các dấu câu.
c. Bồi dưỡng cho học sinh thói quen dùng từ đúng, nói và viết thành câu; rèn luyện ý thức sử dụng Tiếng Việt có văn hóa trong giao tiếp.
Với mục đích như vậy, việc dạy học Luyện từ và câu chiếm vị trí hết sức to lớn trong nhà trường cũng như cung cấp cho các em những tri thức cần thiết để đi sâu vào tìm hiểu các lĩnh vực khác.
Một trong những nhiệm vụ trọng tâm của đổi mới chương trình và SGK lần này là đổi mới phương pháp dạy và học: Chuyển từ phương pháp truyền thụ sang phương pháp tích cực hóa hoạt động của người học trong đó người dạy đóng vai trò tổ chức hoạt động của học sinh, mỗi học sinh đều được hoạt động, bộc lộ mình và được phát triển. Đó cũng chính là bản chất của phương pháp dạy học mới.
Theo phương pháp tích cực hóa hoạt động học tập của học sinh, SGK Tiếng Việt 3 nói chung, phân môn Luyện từ và câu nói riêng không trình bày kiến thức như là những kết quả có sẵn mà xây hệ thống câu hỏi, bài tập hướng dẫn học sinh tự học, tự thực hiện các hoạt động nhằm chiếm lĩnh tri thức và phát triển kĩ năng sử dụng Tiếng Việt.
- Lớp tôi được trang bị đầy đủ cơ sở vật chất.
- Học sinh có đầy đủ sách giáo khoa và đồ dùng học tập tạo điều kiện cho các em tiếp thu bài được tốt hơn.
- Đặc biệt là được sự quan tâm của Ban giám hiệu, sự giúp đỡ của đồng nghiệp và sự ủng hộ của các bậc phụ huynh.
2.2. Khó khăn:
- Phần đông học sinh trong lớp sử dụng vốn từ trong hoạt động nói và viết còn hạn chế.
- Trình độ tiếp thu kiến thức của mỗi học sinh trong lớp không đồng đều.
- Một số học sinh còn mải chơi, chưa ham học, chưa có sự chuẩn bị bài trước khi đến lớp.
- Đa số gia đình các em sống về nghề nông kinh tế còn khó khăn nên phụ huynh chưa thực sự quan tâm đến việc học của các em.
BÁO CÁO KẾT QUẢ
NGHIÊN CỨU, ỨNG DỤNG GIẢI PHÁP
Phần I. Đặt vấn đềNGHIÊN CỨU, ỨNG DỤNG GIẢI PHÁP
Như chúng ta đã biết: “Chương trình giáo dục phổ thông tổng thể của Bộ giáo dục và Đào tạo được xây dựng theo tiếp cận phát triển năng lực người học.” Trước những yêu cầu đó, ngành giáo dục bắt buộc phải thay đổi. Trong đó, giáo dục theo định hướng phát triển năng lực tức là lấy học sinh làm trung tâm, phát huy tính chủ động, sáng tạo, khả năng tự học của học sinh; tăng cường tính tương tác trong dạy và học giữa thầy với trò, trò với trò và giữa các thầy giáo, cô giáo. Ngoài ra, giáo dục đang hướng tới một chương trình mới, sách giáo khoa mới được xây dựng theo hướng phát triển toàn diện trên mọi phương diện.
Trong quá trình giảng dạy, tôi nhận thấy phân môn Luyện từ và câu là môn học khó trong các phân môn của môn Tiếng Việt. Luyện từ và câu lớp 3 ngoài nội dung mở rộng vốn từ gắn với các chủ điểm, ôn luyện kiến thức về từ loại, các kiểu câu, dấu câu đã học ở lớp 2 còn làm quen với các biện pháp tu từ (nhân hóa, so sánh). “So sánh” có rất nhiều kiểu so sánh khác nhau. Đây là một nội dung khó, mang tính trừu tượng. Trong khi đó tư duy nhận thức của học sinh lớp 3 và tư duy trực quan cụ thể còn hạn chế. Các em có thể có những cảm nhận chung chung từ viẹc sử dụng biện pháp so sánh thông qua việc tìm sự vật so sánh, hình ảnh so sánh.... Ở lứa tuổi lớp 3, các em còn nhỏ, vốn từ và vốn hiểu biết còn ít nên việc áp dụng biện pháp so sánh vào việc đặt câu lại càng trở lại khó đối với các em. Chính vì vậy, các câu văn của học sinh thường chỉ là câu văn mang tính thông báo ít sự sinh động. Điều đó cũng phần nào lý giải vì sao các bài Tập làm văn thường khô khan, thiếu sức hấp dẫn. Vì vậy, tôi quyết định chọn biện pháp: “Dạy và học theo hướng phát triển năng lực kiểu bài so sánh trong phân môn Luyện từ và câu lớp 3” để nghiên cứu.
Phần II. Nội dung nghiên cứu
Cơ sở lý luận.
Là người Việt Nam, mỗi chúng ta ai cũng tự nhận thấy rằng ngôn ngữ chúng ta hết sức phong phú và đa dạng. Mỗi con người ngay từ khi sinh ra đến tuổi đi học đều hình thành cho mình vốn ngôn từ Tiếng Việt, quy tắc giao tiếp nhất định. Bởi vậy, để tăng nhanh được vốn từ, để chính xác hóa nội dung ngữ nghĩa của từ cũng như thúc đẩy việc hình thành kĩ xảo ngữ pháp diễn ra một cách nhanh chóng, thuận lợi không thể không chú ý đến việc rèn luyện, trau dồi cho các em vốn kiến thức về Tiếng Việt qua phân môn Luyện từ và câu. Kế thừa và phát huy những ưu điểm của chương trình cũ đồng thời cũng để tạo ra phong thái mới trong dạy và học hiện nay, chương trình SGK mới ra đời với mong muốn sẽ giúp cho học sinh tiếp cận một cách dễ dàng hơn với môn tri thức mới. Với phân môn Luyện từ và câu kiểu bài so sánh sẽ giúp học sinh:
a. Mở rộng hệ thông hóa vốn từ và trang bị cho học sinh một số hiểu biết sơ giản về từ và câu.
b. Rèn luyện cho học sinh kĩ năng dùng từ đặt câu và sử dụng các dấu câu.
c. Bồi dưỡng cho học sinh thói quen dùng từ đúng, nói và viết thành câu; rèn luyện ý thức sử dụng Tiếng Việt có văn hóa trong giao tiếp.
Với mục đích như vậy, việc dạy học Luyện từ và câu chiếm vị trí hết sức to lớn trong nhà trường cũng như cung cấp cho các em những tri thức cần thiết để đi sâu vào tìm hiểu các lĩnh vực khác.
Một trong những nhiệm vụ trọng tâm của đổi mới chương trình và SGK lần này là đổi mới phương pháp dạy và học: Chuyển từ phương pháp truyền thụ sang phương pháp tích cực hóa hoạt động của người học trong đó người dạy đóng vai trò tổ chức hoạt động của học sinh, mỗi học sinh đều được hoạt động, bộc lộ mình và được phát triển. Đó cũng chính là bản chất của phương pháp dạy học mới.
Theo phương pháp tích cực hóa hoạt động học tập của học sinh, SGK Tiếng Việt 3 nói chung, phân môn Luyện từ và câu nói riêng không trình bày kiến thức như là những kết quả có sẵn mà xây hệ thống câu hỏi, bài tập hướng dẫn học sinh tự học, tự thực hiện các hoạt động nhằm chiếm lĩnh tri thức và phát triển kĩ năng sử dụng Tiếng Việt.
- Cơ sở thực tiễn.
- Lớp tôi được trang bị đầy đủ cơ sở vật chất.
- Học sinh có đầy đủ sách giáo khoa và đồ dùng học tập tạo điều kiện cho các em tiếp thu bài được tốt hơn.
- Đặc biệt là được sự quan tâm của Ban giám hiệu, sự giúp đỡ của đồng nghiệp và sự ủng hộ của các bậc phụ huynh.
2.2. Khó khăn:
- Phần đông học sinh trong lớp sử dụng vốn từ trong hoạt động nói và viết còn hạn chế.
- Trình độ tiếp thu kiến thức của mỗi học sinh trong lớp không đồng đều.
- Một số học sinh còn mải chơi, chưa ham học, chưa có sự chuẩn bị bài trước khi đến lớp.
- Đa số gia đình các em sống về nghề nông kinh tế còn khó khăn nên phụ huynh chưa thực sự quan tâm đến việc học của các em.