Một số biện pháp giúp học sinh lớp 5 trường tiểu học Mai Đăng Chơn phát triển năng lực ngôn ngữ thông qua dạy học phân môn Kể chuyện

[Yopovn]

Một số biện pháp giúp học sinh lớp 5 trường tiểu học Mai Đăng Chơn phát triển năng lực ngôn ngữ thông qua dạy học phân môn Kể chuyện được soạn dưới dạng file word gồm 35 trang. Các bạn xem và tải về ở dưới.

MỞ ĐẦU​

1. Lí do chọn đề tài

Con người sống trong xã hội luôn có nhu cầu trao đổi thông tin, tư tưởng, tình cảm… với nhau, hay nói cách khác là luôn có nhu cầu giao tiếp với nhau. Những phương tiện giao tiếp của con người rất đa dạng: có thể bằng cử chỉ, điệu bộ, nét mặt, ánh mắt…, có thể bằng những hình vẽ, những tín hiệu… Trong đó, ngôn ngữ là phương tiện giao tiếp quan trọng và phổ biến nhất: bất cứ cộng đồng xã hội nào, bất cứ con người bình thường nào cũng dùng ngôn ngữ làm phương tiện giao tiếp. Hơn bất kỳ phương tiện giao tiếp nào khác, ngôn ngữ vẫn là phương tiện giúp cho con người bộc lộ, truyền đạt và lĩnh hội được mọi nội dung tư tưởng, tình cảm, thái độ và quan hệ với tất cả độ phức tạp, tinh vi và tế nhị nhất.

Tiếng Việt là môn học mang tính công cụ và tính thẩm mĩ - nhân văn; giúp học sinh có phương tiện giao tiếp, làm cơ sở để học tập tất cả các môn học và hoạt động giáo dục khác trong nhà trường. Theo đó, môn Tiếng Việt có thể hình thành và phát triển hai năng lực rõ nhất là năng lực ngôn ngữ và năng lực văn học.

Thấy được vai trò của ngôn ngữ, mục tiêu hàng đầu của môn Tiếng Việt trong chương trình ngữ văn mới là tập trung hình thành và phát triển ở học sinh các kĩ năng sử dụng Tiếng Việt (đọc, viết, nghe và nói).

Phân môn Kể chuyện - một trong những phân môn của môn Tiếng Việt ở bậc tiểu học – có vai trò rất lớn trong việc hình thành và phát triển ở học sinh các kĩ năng sử dụng tiếng Việt. Phân môn Kể chuyện không chỉ góp phần thỏa mãn nhu cầu nghe kể chuyện của các em mà còn góp phần nâng cao trình độ tiếng Việt cho các em. Thông qua giờ Kể chuyện, năng lực ngôn ngữ của học sinh được phát triển.

Kể chuyện không chỉ là một phương tiện hiệu quả mạnh mẽ trong việc giáo
dục trí tuệ, đạo đức, thẩm mĩ mà nó còn có ảnh hưởng vô cùng to lớn đến sự
phát triển ngôn ngữ cho học sinh. Kể chuyện giúp học sinh rèn kĩ năng nói, phát
triển ngôn ngữ mạch lạc. Ngôn ngữ mạch lạc là phương tiện vạn năng đặc sắc,trọn vẹn và có hiệu quả cao trong giao tiếp.

Xuất phát từ thực tế giảng dạy và tiếp cận chương trình giáo dục phổ thông mới , với mong muốn phát huy cao nhất hiệu quả mà phân môn Kể chuyện mang lại cho học sinh trong việc phát triển năng lực ngôn ngữ, tôi mạnh dạn lựa chọn nội dung “ Một số biện pháp giúp học sinh lớp 5 trường tiểu học Mai Đăng Chơn phát triển năng lực ngôn ngữ thông qua dạy học phân môn Kể chuyện” làm đề tài cho sáng kiến của mình.

2. Nội dung nghiên cứu

- Nội dung, chương trình, sgk Tiếng Việt lớp 5 phân môn Kể chuyện

3. Phạm vi nghiên cứu

- Chương trình phân môn kể chuyện lớp 5

4. Phạm vi áp dụng

- Lớp 5 trường Tiểu học Mai Đăng Chơn

I. CƠ SỞ LÝ LUẬN​

1. Năng lực ngôn ngữ

Năng lực ngôn ngữ là một trong hai năng lực đặc thù của bộ môn Ngữ văn nói chung và môn Tiếng Việt ở tiểu học nói riêng. Năng lực ngôn ngữ là năng lực biểu đạt rõ ràng và mạch lạc ý nghĩ và tình cảm của mình bằng lời nói cũng như nét mặt, cử chỉ và điệu bộ.

2. Vai trò của phát triển năng lực ngôn ngữ đối với học sinh lớp 5

2.1. Năng lực ngôn ngữ với vấn đề phát triển tư duy và nhân cách của học sinh tiểu học:

Việc nâng cao năng lực ngôn ngữ cho học sinh tiểu học phải nâng cao phẩm chất quan trọng của nhân cách các em như tính trung thực trong tư tưởng, trong sáng trong sự thể hiện mình, khoa học trong phương pháp sống và làm việc, trật tự, kỷ luật, nề nếp trong tác phong, khiêm tốn, tôn trọng người khác trong giao tiếp,…

2.2. Năng lực ngôn ngữ với vấn đề học tập văn chương của học sinh:

Việc phát triển năng lực ngôn ngữ nghệ thuật của học sinh tiểu học sẽ giúp các em học văn chương có hiệu quả. Goocki đã từng nói : “Ngôn ngữ là yếu tố đầu tiên của văn chương”. Muốn thâm nhập văn chương, người học không thể không vượt qua ngưỡng cửa của ngôn ngữ, thông qua việc tri giác hình tượng của ngôn ngữ.

2.3.. Năng lực ngôn ngữ với khả năng tham gia cuộc sống của học sinh:

Nâng cao năng lực ngôn ngữ cho học sinh tiểu học chính là nhiệm vụ quan trọng của công tác phát triển ngôn ngữ, chuẩn bị cho học sinh tham gia cuộc sống. Ngôn ngữ là thông báo cụ thể, ngôn ngữ là cái tiềm tàng và qua giao tiếp , cái tiềm tàng đó sẽ được hiện thực hoá và phát triển. Giao tiếp ngôn ngữ như một hình thức ngôn ngữ tham gia vào cuộc sống sẽ là yếu tố trung gian để con người truyền đạt và tiếp thu kinh nghiệm cuộc sống. Khi được người giáo viên nâng cao năng lực ngôn ngữ, học sinh sẽ lấy đó làm nền tảng khi giao tiếp ngoài xã hội một cách trực tiếp (đối thoại, hội thoại,..) và gián tiếp (viết văn, viết đơn từ,…) và cũng