MÔN SINH Sáng kiến kinh nghiệm môn sinh THPT: “Giúp học sinh làm tốt các bài toán phần di truyền quần thể đặc biệt một số dạng bài tập nâng cao”

[Yopovn]

Sáng kiến kinh nghiệm môn sinh THPT: “Giúp học sinh làm tốt các bài toán phần di truyền quần thể đặc biệt một số dạng bài tập nâng cao” được soạn dưới dạng file word gồm 40 trang. Các bạn xem và tải về ở dưới.

SỞ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO BẮC GIANG
TRƯỜNG THPT .........................
----- @&? -----






THUYẾT MINH MÔ TẢ GIẢI PHÁP
VÀ KẾT QUẢ THỰC HIỆN SÁNG KIẾN

GIÚP HỌC SINH LÀM TỐT CÁC BÀI TẬP DI TRUYỀN QUẦN THỂ ĐẶC BIỆT MỘT SỐ DẠNG BÀI TẬPy NÂNG CAO​

Tác giả: .........................
Chức vụ: Giáo Viên
Đơn vị công tác: Trường THPT .........................

Lạng Giang, tháng 03 năm 2022​

CỘNG HÒA XÃ HỘI CHỦ NGHĨA VIỆT NAM

Độc lập - Tự do - Hạnh phúc



THUYẾT MINH MÔ TẢ GIẢI PHÁP

VÀ KẾT QUẢ THỰC HIỆN SÁNG KIẾN​

1. Tên sáng kiến “Giúp học sinh làm tốt các bài toán phần di truyền quần thể đặc biệt một số dạng bài tập nâng cao”​

2. Ngày sáng kiến được áp dụng thử từ học kì 1 năm học 2020 -2021 đến nay.

3. Các thông tin cần bảo mật: không

4. Mô tả các giải pháp cũ thường làm

Trong thời gian đầu, trong quá trình giảng dạy, bản thân tôi chưa biết chia dạng bài tập, phần lớn đưa bài tập cho học sinh theo cảm tính, góp nhặt trong các sách tham khảo, trong các đề của năm trước, không có sự phân chia theo đối tượng và loại bài dễ hay khó. Và cứ nghĩ rằng cứ đưa được càng nhiều bài tập càng tốt nên không mang lại được kết quả như mong muốn.

Bản thân chỉ đơn thuần dạy kiến thức trên lớp sau đó cung cấp ngay tài liệu theo cho học sinh luyện tập mà chưa có nhiều thời gian hướng dẫn các dạng bài tập từ cơ bản đến nâng cao cho học sinh dẫn đến đa phần học sinh chưa nắm rõ được kiến thức cũng như phương pháp giải bài tập di truyền quần thể do đó kết quả của các em thường không cao.

Bản thân thường chỉ hướng dẫn các dạng bài tập cơ bản. Còn các dạng toán nâng cao thì thường không đề cập đến.

Tài liệu chia dạng bài tập từ cơ bản đến nâng cao để cung cấp cho học sinh luyện tập còn ít và chưa chia rõ các dạng bài tập từ cơ bản đến nâng cao.

Do đó:

+ Học sinh khó ghi nhớ và nắm chắc được kiến thức của bài học.

+ Học sinh đa phần không biết cách giải các dạng bài tập đặc biệt là các bài toán di truyền quần thể nâng cao.

+ Học sinh ít có điều kiện được vận dụng kiến thức đã học vào trả lời các câu hỏi trắc nghiệm bài tập vì vậy kĩ năng làm bài cũng như tư duy và phản xạ làm bài tập di truyền quần thể còn hạn chế. Chưa đáp ứng được yêu cầu đổi mới kiểm tra đánh giá hiện nay nên kết quả kiểm tra chưa cao.

+ Học sinh giỏi ít được tiếp cận và làm quen với các câu hỏi bài tập nâng cao chính vì vậy khi gặp các câu hỏi dạng này các em thường thiếu tự tin và dễ trả lời sai.




5. Sự cần thiết phải áp dụng giải pháp sáng kiến:

Sinh học là môn khoa học tự nhiên. Muốn học tốt sinh học, người học phải nắm vững bản chất Sinh học của các hiện tượng, quá trình, vận dụng được các kiến thức cơ bản để giải quyết các vấn đề đặt ra trong thực tiễn. Đối với các kỳ thi, học sinh thì phải thể hiện được những kiến thức mình đã học thành kết quả đạt được trong các kỳ thi.

Một câu hỏi lớn đặt ra đó là làm thế nào để giúp học sinh có được kết quả cao trong các kỳ thi tốt nghiệp THPT hay kỳ thi HSG các cấp, góp phần vào việc nâng cao chất lượng giáo dục bộ môn là một câu hỏi không dễ tìm lời giải đáp và là một trong những trăn trở lớn không chỉ riêng của bản thân.

Muốn đạt điểm cao môn sinh học thì học sinh cần phải làm nhanh và đúng câu dễ và không làm sai câu khó. Tuy nhiên vấn đề làm thế nào để làm được những câu vận dụng cao thì là cả một vấn đề.

Bài tập vận dụng vận dụng cao là một trong những dạng toán khó, mức độ khó nhất trong các kỳ thi. Đây là những câu hỏi mang tính phân loại học sinh rất cao. Học sinh muốn chinh phục điểm 8+ hay 9+ thì phải rèn luyện và làm tốt được các bài tập này và bài tập di truyền quần thể là một trong số đó.

Trong chương trình sinh học lớp 12 phần “Di truyền quần thể” mặc dù chỉ gồm có 2 bài, tuy nhiên phần bài tập di truyền quần thể là một trong những nội dung không thể thiếu trong các đề thi. Trong các đề thi THPT Quốc Gia phần này thông thường sẽ có 2 câu: Một câu ở mức độ thông hiểu và một câu ở mức vận dụng rất cao. Trong đề HSG tỉnh Bắc Giang từ khi chuyển sang hình thi có trắc nghiệm thì phần này thường có từ 2-5 câu tùy năm và thông thường là những câu vận dụng và vận dụng rất cao.

Thực tế trong giảng dạy môn Sinh học ở trường THPT bản thân tôi nhận thấy phần kiến thức về di truyền quần thể một trong những nội dung hay và khó. Nhưng trong chương trình sinh học 12 phần này chỉ trang bị lí thuyết, không có tiết rèn luyện bài tập, thời lượng dành cho làm bài tập là không đáng kể, ngay cả trong sách bài tập sinh học 12 dạng toán về di truyền quần thể cũng chỉ là các bài tập đơn giản. Trong khi đó đây là phần rất nhiều dạng bài tập khó.

Vì vậy:

+ Khi gặp có dạng bài tập về di truyền quần thể học sinh rất dễ gặp khó khăn, lúng túng, kể cả những học sinh học lực khá giỏi nhưng để có thể ẵm trọn điểm phần di truyền quần thể cũng không phải dễ dàng.

+ Phần lớn của trường các em đều không biết làm hoặc làm không chính xác các dạng toán này. Do vậy điểm thi của các em thường không cao

Để đạt được điểm cao thì GV phải hướng dẫn HS giải được tất cả các dạng bài tập đặc biệt là bài tập di truyền quần thể nâng cao, ngoài ra giáo viên còn phải hướng dẫn cho các em cách tư duy làm bài cũng như kĩ năng giải nhanh để các em tận dụng được thời gian. Vậy, làm thế nào để giải nhanh và chính xác các dạng bài tập trên? Muốn vậy, yêu cầu học sinh phải: nắm được các dạng toán; phương pháp giải các dạng toán và rèn kĩ năng tính thật nhanh. Để học sinh có được kỹ năng ở trên, trừ những học sinh có khả năng tự học tự nghiên cứu còn đa số các học sinh phải nhờ thầy cô giáo mới có được kỹ năng đó.

Hiện nay đối với chuyên đề di truyền quần thể cũng có rất nhiều tác giả đưa ra các sáng kiến khác nhau. Tuy nhiên tôi nhận thấy sáng kiến đó đưa ra chưa được cụ thể. Phần lớn các sáng kiến đó chỉ đưa ra các phương pháp giải các dạng bài tập cơ bản, còn làm thế nào để giúp học sinh làm tốt được các dạng bài tập di truyền quần thể đặc biệt là dạng bài tập nâng cao thì rất ít tác giả đề cập, hoặc đề cập chưa có hệ thống khoa học rõ ràng. Nên học sinh giải quyết các dạng toán vận dụng cao còn nhiều khó khăn.

Xuất phát từ những lý do trên, là giáo viên trực tiếp giảng dạy các lớp 12 ôn thi THPT cũng như tham gia bồi dưỡng đội tuyển học sinh giỏi môn Sinh học cấp tỉnh nhiều năm, trước thực tiễn yêu cầu mới đã thôi thúc tôi viết sáng kiến “Giúp học sinh làm tốt các bài toán phần di truyền quần thể đặc biệt là các bài toán nâng cao” nhằm giúp học sinh yên tâm, tự tin hơn trong quá trình làm bài, giúp các em dễ dàng làm được các câu trắc nghiệm phần di truyền quần thể dưới dạng bài tập.

6. Mục đích của giải pháp sáng kiến

Sáng kiến đưa ra các giải pháp để giúp học sinh làm tốt được các dạng bài tập từ cơ bản đến nâng cao về di truyền quần thể:

Cụ thể:

Giúp học sinh có hứng thú đam mê học tập môn sinh

Làm rõ cơ sở lí thuyết, chia dạng bài tập về di truyền quần thể từ cơ bản đến nâng cao.

Phân tích, định hướng tư duy cho học sinh khi gặp các dạng toán quần thể. Đưa ra phương pháp giải một số dạng bài tập di truyền quần thể nâng cao.

Rèn kĩ năng phân tích đề, tư duy và hình thành phản xạ cho học sinh.

Từ đó

Giúp học sinh làm tốt được các dạng toán di truyền quần thể từ cơ bản đến nâng cao

Góp phần nâng cao hiệu quả dạy học cũng như bồi dưỡng đội tuyển HSG ở các trường THPT.




7. Nội dung:

THẦY CÔ TẢI NHÉ!