SKKN THPT TUYỂN TẬP 24 Sáng kiến kinh nghiệm thpt môn toán, môn tiếng anh, gdcd, môn văn, lịch sử...ĐÃ GOM

Yopovn · 14/1/24

TUYỂN TẬP 24 Sáng kiến kinh nghiệm thpt môn toán, môn tiếng anh, gdcd, môn văn, lịch sử...ĐÃ GOM được soạn dưới dạng file word gồm CÁC FILE, THƯ MỤC ZIP trang. Các bạn xem và tải sáng kiến kinh nghiệm thpt môn vật lý, sáng kiến kinh nghiệm thpt môn tiếng anh, sáng kiến kinh nghiệm thpt môn vật lý, sáng kiến kinh nghiệm thpt môn ngữ văn...về ở dưới.

SỞ GD-ĐT QUẢNG TRỊ

TRƯỜNG THPT HƯỚNG HÓA

SÁNG KIẾN KINH NGHIỆM

CHỮA LỖI DÙNG TỪ TRONG DẠY HỌC LÀM VĂN

Ở TRUNG HỌC PHỔ THÔNG

Lĩnh vực: Ngữ văn

Tên tác giả: Lâm Thị Thủy

Chức vụ: Tổ trưởng chuyên môn Ngữ văn

Đơn vị công tác: Trường THPT Hướng Hóa

NĂM HỌC 2018 – 2019

MỤC LỤC

Tiêu đề	Trang
MỤC LỤC	1
PHẦN MỞ ĐẦU	2
A. Lí do chọn đề tài	2
B. Mục đích nghiên cứu	3
C. Đối tượng nghiên cứu	3
D. Phương pháp nghiên cứu	3
E. Phạm vi và kế hoạch thực hiện	3
PHẦN NỘI DUNG	4
A. THỰC TRẠNG VỀ LỖI DÙNG TỪ CỦA HỌC SINH THPT	4
I. Khái niệm về lỗi dùng từ của học sinh	4
II. Khảo sát lỗi dùng từ của học sinh	4
B. MỘT SỐ BIỆN PHÁP CHỮA LỖI DÙNG TỪ TRONG DẠY HỌC LÀM VĂN	10
I. Xây dựng hệ thống bài tập khắc phục và ngăn ngừa lỗi dùng từ	10
II. Chữa lỗi dùng từ trong dạy học làm văn	14
C. Kết quả thực hiện	17
I. Đo lường và thu thập dữ liệu	17
II. Phân tích dữ liệu và thảo luận kết quả	17
PHẦN KẾT LUẬN VÀ KIẾN NGHỊ	18
PHẦN PHỤ LỤC	20
TÀI LIỆU THAM KHẢO	26

PHẦN MỞ ĐẦU

A. Lí do chọn đề tài

I. Cơ sở lí luận:

Chúng ta đã biết ngôn ngữ là cái vỏ vật chất để tư duy. Không có hình thức tư duy nào lại không thông qua ngôn ngữ. Trong ngôn ngữ, từ lại là đơn vị cơ bản nhất, là bộ phận cấu thành của ngôn ngữ. Giữa từ và các đơn vị khác có mối quan hệ qua lại lẫn nhau. Chỉ đơn giản nhất, trong tư duy hay trong giao tiếp muốn tạo lập một phát ngôn thì người sử dụng ngôn ngữ phải kết hợp các từ thành câu để thực hiện chức năng biểu đạt hay thông báo. Cho nên có thể nói rằng việc hiểu từ, dùng từ chính xác là điều kiện quyết định hiệu quả của giao tiếp và tư duy.

Thấy được tầm quan trọng này nên sách giáo khoa phổ thông đã chú trọng đến việc dạy học từ ngữ bao gồm cung cấp vốn từ và và rèn luyện kỹ năng sử dụng từ để đáp ứng nhu cầu tư duy và giao tiếp cho các em. Về mặt lý thuyết thực hiện tốt nhiệm vụ này trong quá trình dạy học, học sinh không chỉ nắm vững các tri thức cơ bản về ngôn ngữ tiếng Việt mà vốn từ, khả năng giao tiếp của các em cũng được hoàn thiện, tạo điều kiện tốt cho quá trình chiếm lĩnh các tri thức khoa học khác.

II. Cơ sở thực tiễn:

Tuy nhiên, trong thực tế việc sử dụng từ ngữ của học sinh phổ thông hiện nay, trong đó có Trung học phổ thông (THPT), còn nhiều bất cập so với những yêu cầu của chương trình và yêu cầu của xã hội. Điều này không chỉ làm hạn chế đến giao tiếp của các em mà còn ảnh hưởng đến sự phát triển tư duy, tình yêu văn hóa dân tộc và tiếng nói mẹ đẻ, đặc biệt là ảnh hưởng trực tiếp đến kết quả học học tập của các em.

Học sinh lớp 11 THPT là đối tượng được xem là hoàn thiện trong cấp học, được rèn luyện từ ngữ tiếng Việt trong suốt 10 năm liền. Nhưng không phải vì thế mà tri thức về từ, kỹ năng sử dụng từ của các em đã đạt đến độ hoàn thiện. Qua quá trình giảng dạy, tôi nhận thấy, khi làm bài kiểm tra Làm văn, học sinh mắc rất nhiều lỗi dùng từ, làm ảnh hưởng đến chất lượng bài viết nói riêng và hiệu quả của việc dạy học bộ môn Ngữ văn nói chung.

Lỗi dùng từ của học sinh không phải là một hiện tượng mới xuất hiện. Hậu quả của nó thì bất cứ giáo viên nào cũng nhận thấy. Tuy nhiên thực trạng này vẫn tồn tại một cách dai dẳng trong quá trình dạy học bộ môn. Sở dĩ như vậy là do chúng ta lúng túng trong việc tìm ra nguyên nhân và những giải pháp nhằm khắc phục, ngăn ngừa một cách có hiệu quả.

III. Lí do chọn đề tài

Xuất phát từ những suy nghĩ trên, trong quá trình dạy học, tôi đã cố gắng đúc rút những kinh nghiệm về “Chữa lỗi dùng từ trong dạy học làm văn ở trung học phổ thông”- đối tượng chính là học sinh lớp 11, nhằm đề xuất một số biện pháp chữa lỗi mang tính khả thi, góp phần nâng cao chất lượng dạy học bộ môn Ngữ văn trong nhà trường.

B. Mục đích nghiên cứu

Giúp giáo viên và học sinh nhận thức đúng hơn về vai trò của chữa lỗi dùng từ trong dạy học làm văn.

Đưa ra một số kinh nghiệm về biện pháp chữa lỗi để nâng cao hiệu quả diễn đạt của học sinh.

Từ đó, nhằm nâng cao năng lực làm văn và chất lượng học tập bộ môn Ngữ văn trong nhà trường THPT.

C. Đối tượng nghiên cứu

Chương trình ngữ văn THPT

Đối tượng khảo sát, thực nghiệm: Học sinh khối 11

D. Phương pháp nghiên cứu

Thực hiện đề tài này, tôi đã sử dụng các phương pháp nghiên cứu sau:

Phương pháp hệ thống

Phương pháp thống kê

Phương pháp so sánh

Phương pháp phân tích

E. Phạm vi và kế hoạch nghiên cứu

Phạm vi nghiên cứu: Học sinh khối 11 ở các lớp giáo viên giảng dạy ở trường THPT Hướng Hóa – Quảng Trị.

Thời gian nghiên cứu: Trong 2 năm học: 2016 - 2017, 2017 - 2018

PHẦN NỘI DUNG

A. THỰC TRẠNG VỀ LỖI DÙNG TỪ CỦA HỌC SINH THPT

I. Khái quát về lỗi dùng từ của học sinh

1. Khái niệm về lỗi dùng từ

Có thể hiểu lỗi dùng từ là những trường hợp người nói, người viết không đáp ứng được những yêu cầu về dùng từ. Họ dùng từ không đúng, thiếu chính xác, hoặc không phù hợp với hoàn cảnh giao tiếp, do đó không diễn đạt được hoặc diễn đạt không hết ý cần nói, người nghe có thể không hiểu, hoặc hiểu sai những thông tin được trình bày. Hiệu quả giao tiếp vì thế mà không đảm bảo.

2. Khái quát về lỗi dùng từ của học sinh

Lỗi dùng từ của học sinh hiện nay là phổ biến, nghiêm trọng và có chiều hướng ngày càng gia tăng. Học sinh bản ngữ học tiếng , chữ dân tộc mình ròng rã 12 năm mà vẫn sai chính tả, viết không thành câu và nói theo giọng địa phương, không biết ứng xử trong những tình huống giao tiếp thông thường. Số học sinh giỏi tiếng mẹ đẻ rất thấp. Các hiện tượng dùng từ ngữ thiếu chính xác, thiếu thẩm mĩ là rất nhiều. Khả năng sử dụng từ ngữ trong văn bản chưa tốt, vốn từ nghèo nàn dẫn đến nhiều trường hợp sai, nhầm lẫn một cách nực cười khó tin. Trong khi viết các em không chịu khó suy nghĩ để chọn từ, để tránh lặp từ, ngoài ra dùng nhiều từ sáo rỗng do bắt chước máy móc các bài văn mẫu. Lỗi dùng từ còn rất phổ biến trong nói năng giao tiếp thông thường. Ta có thể thấy nhan nhản những từ tục tĩu, ghê tai trong xưng hô hay phủ định. Rất khó tin và không muốn tin là có những học sinh bây giờ dùng từ sai ngay cả trong lời chào giáo viên của mình. Nhiều em đã tỏ ra vô tư, hồn nhiên khi cất lên lời chào “ê thầy”.

Có thể nói rằng, thực trạng sử dụng ngôn ngữ như trên là đáng báo động trong nhà trường. Việc sử dụng từ ngữ một cách tùy tiện, thiếu suy nghĩ, thiếu văn hóa như vậy không chỉ làm cho tiếng Việt mất đi vẻ thanh lịch vốn có của nó mà còn dẫn đến sự tầm thường hóa kỷ cương chỉ còn là một bước nhỏ.