- Tham gia
- 28/1/21
- Bài viết
- 84,627
- Điểm
- 113
tác giả
CHUYÊN ĐỀ 12.1
CƠ CHẾ PHẢN ỨNG TRONG HOÁ HỌC HỮU CƠ
BÀI 1:
GIỚI THIỆU VỀ CƠ CHẾ PHẢN ỨNG VÀ CÁC TIỂU PHÂN TRUNG GIAN TRONG PHẢN ỨNG HOÁ HỌC HỮU CƠ
Phương trình hoá học của phản ứng giữa ethylene và hydrogen bromide như sau:
CH2=CH2 + HBr → CH3-CH2-Br
a) Phản ứng trên thuộc loại phản ứng cộng hay phản ứng tách?
b) Hãy dự đoán cách hình thành sản phẩm CH3CH2Br
I. KHÁI NIỆM VỀ CƠ CHẾ PHẢN ỨNG.
Một phương trình hoá học thông thường chỉ biểu diễn công thức hoá học của các chất dầu (chất phản ứng) và chất cuối (chất sản phẩm) mà không trình bày rõ phản ứng. đó xây ra như thế nào, qua các bước trung gian ra sao, ảnh. hưởng của chất xúc tác (nếu có) thế nào, tức là không cho biết cơ chế phản ứng.
Ví dụ 1: CH2=CH2 + HBr → CH3CH2Br (1)
Phương trình (1) chỉ cho biết chất phản ứng là ethylene (C2H4) và hydrogen bromide (HBr), chất sản phẩm là bromoethane (C2H5Br). Thực tế, đê hình thành nên sản phẩm. C2H5Br thì phản ứng đã diễn ra theo hai giai đoạn như sau:
Quá trình hai giai đoạn ở trên chính là cơ chế của phản ứng (1).
Như vậy, cơ chế phản ứng hoá học là con đường chỉ tiết mà các chất phản ứng phải đi qua để tạo thành sản phẩm. Con đường đó phản ánh các bước cơ bản của phản ứng, cách phân cắt liên kết trong phân tử chất phản ứng và cách hình thành liên kết mới trong phân tử chất sản phẩm,... cùng những yêu tổ khác của phản ứng như xúc tác, dung môi (nếu có),…
Cơ chế của các phản ứng hữu cơ thường đa dạng và khá phức tạp. Cơ chế phản ứng thường được chia thành các loại như: cơ chế thế gốc, cơ chế cộng electrophile,…
II. HÌNH THÀNH TIỂU PHÂN TRUNG GIAN TRONG PHÁN ỨNG HỮU CƠ
Gốc tự do, carbocation và carbanion là những tiểu phân trung gian phổ biến được hình thành trong các phản ứng hữu cơ.
1. Sự nhân cắt đồng li và quá trình hình thành gốc tự do
Trong phản ứng của alkane với halogen (Cl2, Br2). liên kết công hoá trị C-H trong phân tử alkane bị phân cắt bằng cách phân chia đều cặp electron dùng chung của liên kết đó cho nguyên tử carbon và hydrogen, mỗi nguyên tử đều có một electron. Sự phân cắt như vậy được gọi là sự phân cắt đông li
Ví dụ 2: (2)
Các tiểu phân như , hay có một eleetron độc thân nên được gọi là gốc tự do. Các gốc tự do thường gặp trong. phản ứng hữu cơ như , , , , , ,... Các gốc tự do của hydrocarbon được kí hiệu chung là (R là viết tắt của chữ radical, nghĩa là gốc tự do).
2. Sự nhân cắt dị li - Quá trình hình thành carbocation và carbanion
Quá trình phân cắt liên kết C-X xảy ra mà cặp electron liên kết thuộc hoàn toàn về phía nguyên tử C hoặc nguyên tử X thì được gọi là sự phân cắt dị li.
a) sự hình thành carbocation.
Sự phân cắt liên kết C-X mà cặp electron dùng chung thuộc về phía nguyên tử X sẽ sinh ra một cation có điện tích dương nằm trên nguyên tử C nên cation đó được gọi là carbocation
THẦY CÔ TẢI NHÉ!
CHỦ ĐỀ LIÊN QUAN
CHỦ ĐỀ MỚI NHẤT
