- Tham gia
- 28/1/21
- Bài viết
- 86,135
- Điểm
- 113
tác giả
Giáo án bồi dưỡng học sinh giỏi ngữ văn 6 MỚI NHẤT
Giáo án bồi dưỡng học sinh giỏi ngữ văn 6 MỚI NHẤT được soạn dưới dạng file word gồm 49 trang. Các bạn xem và tải về ở dưới.
Ngày soạn: 19/ 9/ 2022
Ngày dạy: 25/ 9/ 2022
I. ÔN TẬP:
1. Nhân vật Dế Mèn:
a. Ngoại hình: Cường tráng, khỏe mạnh, đẹp đẽ
Đôi càng mẫm bóng.
Những cái vuốt cứng dần và nhọn hoắt.
Đôi cánh thành cái áo dài kín xuống tận chấm đuôi.
Cả người rung rinh một màu nâu bóng mỡ soi gương được, rất ưa nhìn.
Đầu to, nổi từng tảng, rất bướng.
Hai cái rang đen nhánh như hai lưỡi liềm máy đang làm việc.
Sợi râu dài uốn cong hùng dũng.
b. Tính cách: Kiêu căng, xốc nổi.
Dế Mèn là chàng dế thanh niên cường tráng, khỏe mạnh, đẹp đẽ nhưng lại hung hăng, khoác lác trước kẻ yếu, nhát sợ trước kẻ mạnh. Tuy vậy, Dế Mèn chưa phải là kẻ xấu, kẻ ác bởi Mèn vẫn còn biết hối hận.
2. Nhân vật Dế Choắt:
a. Ngoại hình:
- Bẩm sinh yếu đuối.
- Người gầy gò, dài lêu nghêu như một gã nghiện thuốc phiện.
- Cánh ngắn củn đến giữa lưng, hở cả mạng sườn.
- Đôi càng bè bè, nặng nề, xấu xí.
- Râu ria cụt có một mẩu.
- Mặt mũi ngẩn ngẩn ngơ ngơ.
b. Tính cách:
- Ăn xổi ở thì vì đau yếu.
- Biết nhún nhường: xưng hô “anh” – “em”.
- Vị tha, không trách móc Dế Mèn trước trò nghịch dại của Mèn mà còn khuyên nhủ chân thành “Thôi, tôi ốm yếu quá rồi, chết cũng được. Nhưng trước khi nhắm mắt, tôi khuyên anh: ở đời mà có thói hung hăng bậy bạ, có óc mà không biết nghĩ, sớm muộn rồi cũng mang vạ vào mình đấy.”
Dế Choắt tuy là chàng dế nhỏ bé, yếu đuối nhưng lại có tấm lòng nhân hậu, biết chịu đựng, dĩ hòa vi quý, biết vị tha, chân thành.
3. Nội dung ý nghĩa:
4. Đặc sắc nghệ thuật:
- Cách kể chuyện theo ngôi thứ nhất tạo sự chân thật, tin cậy cho câu chuyện; phát huy tối đa hiệu quả của nghệ thuật nhân hóa làm cho thế giới loài vật trở nên gần gũi với con người.
- Nghệ thuật miêu tả và kể chuyện sinh động, phong phú với hệ thống các từ láy, động từ, tính từ đặc sắc...
II. BÀI TẬP:
Bài 1: Tóm tắt nội dung đoạn trích Bài học đường đời đầu tiên (Trích Dế Mèn phiêu lưu kí, Tô Hoài).
Gợi ý trả lời:
Là một chàng dế cường tráng, Dế Mèn rất tự hào với kiểu cách con nhà võ của mình. Anh ta cà khia với tất cả mọi bà con hàng xóm. Dế Mèn rất khinh miệt một người bạn ở gần hang, gọi anh ta là Dế Choắt bởi anh ta quá ốm yếu. Dế Mèn đã trêu chọc chị Cốc để khoe khoang trước Dế Choắt rồi lủi vào hang sâu. Chị Cốc tưởng Dế Choắt trêu chị nên đã mổ anh ta trọng thương. Trước khi chết, Choắt khuyên Mèn nên chừa thói hung hăng và làm gì cũng phải biết suy nghĩ. Đó là bài học đường đời đầu tiên của Dế Mèn.
Bài 2: Đọc văn bản Bài học đường đời đầu tiên của Tô Hoài, tìm các chỉ tiết để hoàn thiện phiếu học tập dưới đây:
Gợi ý trả lời:
Bài 3: Nhận xét về nghệ thuật miêu tả Dế Mèn của Tô Hoài.
Gợi ý trả lời:
- Miêu tả toàn diện cả ngoại hình và tính cách (tính cách có thể cảm nhận được thông qua lời nói, cử chỉ, thái độ, hành động).
- Tác giả sử dụng khéo léo các biện pháp so sánh, nhân hóa giúp cho hình ảnh nhân vật hiện lên một cách cụ thể, chỉ tiết, sinh động:
+ Phép nhân hóa khiến thế giới loài vật trở nên gần gũi, có tình cảm, tính cách như con người.
+ Phép so sánh đặc sắc, ngôn ngữ miêu tả chính xác nên hình dung về nhân vật trở nên cụ thể, rõ nét.
Bài 4: Hoàn thành thông tin dưới đây để thấy rõ diễn biến tâm lí và hành động của Dế Mèn trong đoạn trích Bài học đường đời đầu tiên:
Gợi ý trả lời:
Bài 5: Gặp lại Dế Mèn sau khi bị chị Cốc mổ cho mấy đòn, Dế Choắt đã nói điều gì với Dế Mèn? Em hiểu lời nói ấy của Dế Choắt như thế nào? Từ đó, em có cảm nhận gì về nhân vật Dế Choắt?
Gợi ý trả lời:
- Gặp lại Dế Mèn sau khi bị chị Cốc mổ cho mấy đòn, Dế Choắt đã nói với Dế Mèn: “Thôi, tôi ốm yếu quá rồi, chết cũng được. Nhưng trước khi nhắm mắt, tôi khuyên anh: ở đời mà có thói hung hăng bậy bạ, có óc mà không biết nghĩ, sớm muộn rồi cũng mang vạ vào mình đấy”.
- Trong lời nói của Choắt, Choắt xưng hô khiêm nhường và tôn trọng Mèn: tôi - anh. Choắt cũng không hề trách móc Mèn, chỉ khuyên nhủ Dế Mèn chân thành về cách sống không nên hung hăng, kiêu căng, hành động hồ đồ mà không suy tính nếu không sẽ phải nhận hậu quả đáng tiếc giống như cái chết của Choắt chính là lãnh hậu quả thay cho Dế Mèn.
XEM THÊM:
Giáo án bồi dưỡng học sinh giỏi ngữ văn 6 MỚI NHẤT được soạn dưới dạng file word gồm 49 trang. Các bạn xem và tải về ở dưới.
Ngày soạn: 19/ 9/ 2022
Ngày dạy: 25/ 9/ 2022
ÔN LUYỆN VÀ BÀI TẬP NÂNG CAO
VỀ VĂN BẢN “BÀI HỌC ĐƯỜNG ĐỜI ĐẦU TIÊN”
VỀ VĂN BẢN “BÀI HỌC ĐƯỜNG ĐỜI ĐẦU TIÊN”
I. ÔN TẬP:
1. Nhân vật Dế Mèn:
a. Ngoại hình: Cường tráng, khỏe mạnh, đẹp đẽ
Đôi càng mẫm bóng.
Những cái vuốt cứng dần và nhọn hoắt.
Đôi cánh thành cái áo dài kín xuống tận chấm đuôi.
Cả người rung rinh một màu nâu bóng mỡ soi gương được, rất ưa nhìn.
Đầu to, nổi từng tảng, rất bướng.
Hai cái rang đen nhánh như hai lưỡi liềm máy đang làm việc.
Sợi râu dài uốn cong hùng dũng.
b. Tính cách: Kiêu căng, xốc nổi.
Trước khi Dế Choắt qua đời | |
Thái độ: Hãnh diện về cặp râu hùng dũng. Tợn Cà khịa với tất cả bà con trong xóm Tự cho mình giỏi Coi thường Dế Choắt. | Hành động: Đi đứng oai vệ, dún dẩy các khoeo chân, rung lên rung xuống hai chiếc râu. Tợn lắm. Quát mấy chị Cào Cào. Đá ghẹo anh Gọng Vó. Không đồng ý cho Dế Choắt đào ngách sang, mắng Dế Choắt. Trêu chị Cốc sau đó chui tọt vào hang, nằm im thin thít. → Làm cho Dế Choắt bị chị Cốc hiểu lầm mà mổ chết. |
Sau khi Dế Choắt qua đời | |
Thái độ: Hãnh diện về cặp râu hùng dũng. Tợn Cà khịa với tất cả bà con trong xóm Tự cho mình giỏi Coi thường Dế Choắt. | Hành động: Nâng đầu Choắt lên than. Đem xác Dế Choắt đến chôn vào một vùng cỏ bùm tum, đắp thành nấm mộ to. |
2. Nhân vật Dế Choắt:
a. Ngoại hình:
- Bẩm sinh yếu đuối.
- Người gầy gò, dài lêu nghêu như một gã nghiện thuốc phiện.
- Cánh ngắn củn đến giữa lưng, hở cả mạng sườn.
- Đôi càng bè bè, nặng nề, xấu xí.
- Râu ria cụt có một mẩu.
- Mặt mũi ngẩn ngẩn ngơ ngơ.
b. Tính cách:
- Ăn xổi ở thì vì đau yếu.
- Biết nhún nhường: xưng hô “anh” – “em”.
- Vị tha, không trách móc Dế Mèn trước trò nghịch dại của Mèn mà còn khuyên nhủ chân thành “Thôi, tôi ốm yếu quá rồi, chết cũng được. Nhưng trước khi nhắm mắt, tôi khuyên anh: ở đời mà có thói hung hăng bậy bạ, có óc mà không biết nghĩ, sớm muộn rồi cũng mang vạ vào mình đấy.”
Dế Choắt tuy là chàng dế nhỏ bé, yếu đuối nhưng lại có tấm lòng nhân hậu, biết chịu đựng, dĩ hòa vi quý, biết vị tha, chân thành.
3. Nội dung ý nghĩa:
Bài học cuộc sống | |
tÝnh kiªu c¨ng, xốc nổi cña tuæi trÎ cã thÓ lµm h¹i ngêi kh¸c, khiÕn ta ph¶i ©n hËn suèt ®êi. | Sống phải biết yêu thương, quan tâm và giúp đỡ tới những người xung quanh, những người yếu thế. |
- Cách kể chuyện theo ngôi thứ nhất tạo sự chân thật, tin cậy cho câu chuyện; phát huy tối đa hiệu quả của nghệ thuật nhân hóa làm cho thế giới loài vật trở nên gần gũi với con người.
- Nghệ thuật miêu tả và kể chuyện sinh động, phong phú với hệ thống các từ láy, động từ, tính từ đặc sắc...
II. BÀI TẬP:
Bài 1: Tóm tắt nội dung đoạn trích Bài học đường đời đầu tiên (Trích Dế Mèn phiêu lưu kí, Tô Hoài).
Gợi ý trả lời:
Là một chàng dế cường tráng, Dế Mèn rất tự hào với kiểu cách con nhà võ của mình. Anh ta cà khia với tất cả mọi bà con hàng xóm. Dế Mèn rất khinh miệt một người bạn ở gần hang, gọi anh ta là Dế Choắt bởi anh ta quá ốm yếu. Dế Mèn đã trêu chọc chị Cốc để khoe khoang trước Dế Choắt rồi lủi vào hang sâu. Chị Cốc tưởng Dế Choắt trêu chị nên đã mổ anh ta trọng thương. Trước khi chết, Choắt khuyên Mèn nên chừa thói hung hăng và làm gì cũng phải biết suy nghĩ. Đó là bài học đường đời đầu tiên của Dế Mèn.
Bài 2: Đọc văn bản Bài học đường đời đầu tiên của Tô Hoài, tìm các chỉ tiết để hoàn thiện phiếu học tập dưới đây:
Ngoại hình Dế Mèn | Tư thế, thái độ, hành động Dế Mèn | ||
Đôi càng | Đạp | ||
Những cái vuốt | Vũ | ||
Đôi cánh | Đi bách bộ | ||
Cái đầu | Nhai | ||
Hai cái răng | Vuốt râu | ||
Sợi râu | Quát | ||
Nhận xét về ngoại hình của Dế Mèn: | Đá ghẹo | ||
Trêu | |||
Nhận xét về tư thế, thái độ, hành động của Dế Mèn: |
Ngoại hình Dế Mèn | Tư thế, thái độ, hành động Dế Mèn | ||
Đôi càng | mẫm bóng | Đạp | phanh phách vào các ngọn cỏ. |
Những cái vuốt | cứ cứng dần và nhọn hoắt | Vũ | phành phạch giòn giã |
Đôi cánh | trước kia ngắn hủn hoẳn, bây giờ thành cái áo dài kín xuống tận chấm đuôi; mỗi khi vũ lên, đã nghe tiếng phành phành giòn giã. | Đi bách bộ | Cả người tôi rung rinh một màu nâu bóng mỡ soi gương được và rất ưa nhìn. |
Cái đầu | to ra và nổi từng tảng, rất bướng. | Nhai | ngoàm ngoạp như hai lưỡi liềm máy làm việc. |
Hai cái răng | Đen nhánh, lúc nào cũng nhai ngoàm ngoạp như hai luỡi liềm máy làm việc. | Vuốt râu | trịnh trọng và khoan thai. |
Sợi râu | dài và uốn cong một vẻ rất đỗi hùng dũng. | Quát | khiến mấy chị Cào Cào phải núp khuôn mặt trái xoan dưới nhánh cỏ, chỉ dám đưa mắt nhìn trộm. |
Nhận xét về ngoại hình của Dế Mèn: Dế Mèn có thân hình cường tráng, vạm vỡ, đẹp đẽ của độ tuổi thanh niên nhanh nhẹn, khỏe khoắn. | Đá ghẹo | anh Gọng Vó | |
Trêu | chị Cốc | ||
Nhận xét về tư thế, thái độ, hành động của Dế Mèn: Dế Mèn kiêu ngạo, tự phụ, luôn cho mình là đẹp đẽ, giỏi giang, mạnh mẽ, , bắt nạt những kẻ yếu hơn mình nhưng thực tế, Dế Mèn lại nhát gan, sợ hãi kẻ mạnh và chỉ là anh hùng rơm. |
Gợi ý trả lời:
- Miêu tả toàn diện cả ngoại hình và tính cách (tính cách có thể cảm nhận được thông qua lời nói, cử chỉ, thái độ, hành động).
- Tác giả sử dụng khéo léo các biện pháp so sánh, nhân hóa giúp cho hình ảnh nhân vật hiện lên một cách cụ thể, chỉ tiết, sinh động:
+ Phép nhân hóa khiến thế giới loài vật trở nên gần gũi, có tình cảm, tính cách như con người.
+ Phép so sánh đặc sắc, ngôn ngữ miêu tả chính xác nên hình dung về nhân vật trở nên cụ thể, rõ nét.
Bài 4: Hoàn thành thông tin dưới đây để thấy rõ diễn biến tâm lí và hành động của Dế Mèn trong đoạn trích Bài học đường đời đầu tiên:
Mốc thời gian | Diễn biến tâm lí và hành động của Dế Mèn |
Khi thấy Dế Choắt ốm yếu, nhà cửa tuềnh toàng | |
Khi nảy ra ý định bày trò trêu chị Cốc | |
Khi thấy chị Cốc mổ Dế Choắt | |
Khi biết chị Cốc đã bay đi | |
Khi chứng kiến cái chết của Dế Choắt | |
- Nhân xét về sự thay đổi trong diễn biến tâm lí và hành động của Dế Mèn: - Từ đó em cảm nhận Dế Mèn là nhân vật như thế nào? |
Mốc thời gian | Diễn biến tâm lí và hành động của Dế Mèn |
Khi thấy Dế Choắt ốm yếu, nhà cửa tuềnh toàng | - Chê bai, khinh thường: “Sao chú mày sinh sống cẩu thả quá như thế! Nhà cửa đâu mà tuềnh toàng... Ôi thôi, chú mày ơi! Chú mày có lớn mà chẳng có khôn.”; “Hức! Thông ngách sang nhà ta? Dễ nghe nhỉ! Chú mày hôi như cú mèo thế này, ta nào chịu được. Thôi, im cái điệu hát mưa dầm sùi sụt ấy đi. Đào tô nông thì cho chết!”. |
Khi nảy ra ý định bày trò trêu chị Cốc | - Quắc mắt với Dề Choắt, tỏ ra không sợ, cho mình là nhất: “Sợ gì? Mày bảo tao sợ cái gì? Mày bảo tao còn biết sợ ai hơn tao nữa!” |
Khi thấy chị Cốc mổ Dế Choắt | - Chui tọt ngay vào hang - Khiếp hãi, nằm im thin thít |
Khi biết chị Cốc đã bay đi | - Hỏi Dế Choắt “Sao? Sao?”. - Hốt hoảng, nâng đầu Choắt lên, than thở “... Tôi hối lắm! Tôi hối hận lắm...”. |
Khi chứng kiến cái chết của Dế Choắt | - Thương Choắt. - Ăn năn tội mình. - Đem xác Dề Choắt đến chôn vào một vùng cỏ bùm tum, đứng lặng giờ lâu, nghĩ về bài học đường đời đầu tiên. |
- Nhân xét về sự thay đổi trong diễn biến tâm lí và hành động của Dế Mèn: từ kiêu căng, ngạo mạn, xốc nổi, tự phụ, coi thường kẻ khác đến sợ hãi, nhát gan và hối hận, ăn năn. Dế Mèn là chàng dế thanh niên cường tráng, mạnh khỏe, đẹp đẽ nhưng lại hung hăng, khoác lác trước kẻ yếu, nhát sợ trước kẻ mạnh. Tuy vậy, Dế Mèn chưa phải là kẻ xấu, kẻ ác bởi Mèn vẫn còn biết hồi hận, nhận ra lỗi lầm và biết rút ra bài học đường đời đầu tiên cho mình, cho dù hậu quả trò đùa nghịch của Mèn gây ra là rất đáng trách. |
Gợi ý trả lời:
- Gặp lại Dế Mèn sau khi bị chị Cốc mổ cho mấy đòn, Dế Choắt đã nói với Dế Mèn: “Thôi, tôi ốm yếu quá rồi, chết cũng được. Nhưng trước khi nhắm mắt, tôi khuyên anh: ở đời mà có thói hung hăng bậy bạ, có óc mà không biết nghĩ, sớm muộn rồi cũng mang vạ vào mình đấy”.
- Trong lời nói của Choắt, Choắt xưng hô khiêm nhường và tôn trọng Mèn: tôi - anh. Choắt cũng không hề trách móc Mèn, chỉ khuyên nhủ Dế Mèn chân thành về cách sống không nên hung hăng, kiêu căng, hành động hồ đồ mà không suy tính nếu không sẽ phải nhận hậu quả đáng tiếc giống như cái chết của Choắt chính là lãnh hậu quả thay cho Dế Mèn.
XEM THÊM: