GIÁO ÁN GIÁO DỤC ĐỊA PHƯƠNG TỈNH HÀ GIANG CHỦ ĐỀ: VĂN HÓA ẨM THỰC TỈNH HÀ GIANG

Yopovn · 7/9/23

GIÁO ÁN GIÁO DỤC ĐỊA PHƯƠNG TỈNH HÀ GIANG CHỦ ĐỀ: VĂN HÓA ẨM THỰC TỈNH HÀ GIANG được soạn dưới dạng file word gồm 14 trang. Các bạn xem và tải về ở dưới.

CHỦ ĐỀ: VĂN HÓA ẨM THỰC TỈNH HÀ GIANG

I. MỤC TIÊU

1. Năng lực

a) Năng lực công nghệ

- Biết được một số món ăn đặc sắc của nhân dân các dân tộc ở tỉnh Hà Giang (cơm lam, cháo ấu tẩu, thắng cố, bánh thắng dền, bánh tam giác mạch,…).

- Biết chế biến 1 – 2 món ăn được làm từ nguyên liệu của địa phương cùng người thân trong ngày nghỉ, ngày lễ, tết.

- Biết trân trọng và có ý thức giữ gìn, phát huy văn hoá ẩm thực Hà Giang

* Đối với học sinh khuyết tật: Biết được các món ăn của Hà Giang

b) Năng lực chung

• Tự chủ và tự học: Chủ đông và tích cực học tập, vận dụng linh họat kiến thức để ghi nhớ, giải quyết vấn đề

• Giao tiếp và hợp tác: Biết vận dụng linh hoạt, biết trình bày ý tưởng, thảo luận vấn đề của bài học. Thực hiện có trách nhiệm các phần việc của cá nhân và phối hợp tốt với các thành viên trong nhóm.

- Giới thiệu với du khách khi gặp những du khách muốn tìm hiểu văn hóa ẩm thực tỉnh Hà Giang

* Đối với học sinh khuyết tật: Rèn kĩ năng hòa nhập cộng đồng

2. Phẩm chất

• Chăm chỉ: Có ý thức về nhiệm vụ học tập, ý thức vận dụng kiến thức, kĩ năng đã học về món ăn vào đời sống hàng ngày

• Trách nhiệm: Giúp đỡ gia đình trong chế biến món hàng ngày

II. THIẾT BỊ DẠY HỌC VÀ HỌC LIỆU

1. Đối với giáo viên:

• Tài liệu giảng dạy: Sách giáo dục địa phương là tài liệu tham khảo chính

• Đồ dùng, phương tiện dạy học: tranh ảnh các loại món ăn khác nhau, tranh ảnh hoặc video clip về cách chế biến....

2. Đối với học sinh:

• Tìm hiểu những nét đặc sắc trong văn hóa ẩm thực tỉnh Hà Giang

• Tìm hiểu về những vai trò của học sinh khi học phân môn này

III. TIẾN TRÌNH DẠY HỌC

A. HOẠT ĐỘNG KHỞI ĐỘNG

a. Mục tiêu: Kích thích hứng thú tìm hiểu về văn hóa ẩm thực tỉnh Hà Giang

b. Tổ chức thực hiện:

- GV trình chiếu một số bức ảnh + video về các món ăn không gian ăn của những món ăn đặc sắc. YC HS quan sát cho biết món ăn đó là món ăn gì? Thường diễn ra ở đâu?

- HS xem tranh, tiếp nhận câu hỏi và tìm ra câu trả lời.

Nhận xét các câu trả lời của nhau

- GV đặt vấn đề bằng cách nêu câu hỏi tình huống: Tại sao chúng ta phải học môn giáo dục địa phương và chủ đề văn hóa ẩm thực tỉnh Hà giang?

Như chúng ta đã biết, cuộc sống ngày càng phát triển, yêu cầu ăn, mặc, nghỉ ngơi du lịch ngày càng tăng. Vì vậy để giúp đỡ gia đình trong chế biến món ăn hàng ngày, giới thiệu cho du khách biết đến văn hóa ẩm thực tỉnh Hà Giang nên chúng ta phải học

B. HÌNH THÀNH KIẾN THỨC

Tiết 1: Tìm hiểu một số đặc trưng của ẩm thực Hà Giang

Hoạt động 1: Một số đặc trưng của ẩm thực Hà Giang

a. Mục tiêu: Giới thiệu: Một số đặc trưng của ẩm thực Hà Giang

b. Tổ chức thực hiện:

HOẠT ĐỘNG CỦA GV VÀ HS

NỘI DUNG KIẾN THỨC

Bước 1: Chuyển giao nhiệm vụ:
- GV cho HS xem Hình ảnh một số món ăn được chế biến thừ thịt, ngũ cốc, rau, củ, quả...
- GV cho HS đọc thông tin
- GV yêu cầu hs hoạt động nhóm nhỏ (2hs/ nhóm) trả lời câu hỏi:
+ Em hãy cho biết ẩm thực Hà Giang thể hiện tính đa dạng như thế nào?
- GV tiếp tục đặt câu hỏi mở rộng kiến thức.
+ Lấy ví dụ chứng minh cho sự đa dạng đó
- GV nhận xét và đưa tới kết luận khẳng định ẩm thực Hà Giang mang tính đa dạng
Bước 2: HS thực hiện nhiệm vụ học tập
+ HS nghe GV giảng bài, tiếp nhận nhiệm vụ và tiến hành thảo luận nhóm.
+ GV quan sát, hướng dẫn khi học sinh cần sự giúp đỡ.
Bước 3: Báo cáo kết quả hoạt động và thảo luận
+ HS đại diện trình bày kết quả thảo luận nhóm
+ GV gọi HS khác nhận xét và bổ sung
Yêu cầu các nhóm tự nhận xét nhau
+ Hs bổ sung và tổng hợp câu trả lời
Bước 4: Đánh giá kết quả thực hiện nhiệm vụ học tập
+ GV đánh giá, nhận xét, chuẩn hóa kiến thức
+ GV kết luận chốt kết thức
+ GV ghi bảng
+ Hs ghi chép bài vào vở

1. Một số đặc trưng của ẩm thực Hà Giang
a. Âm thực Hà Giang có tính đa dạng
Mỗi địa phương Hà Giang đều có những món ngon đặc trưng. Các món ăn đảm bảo phục vụ cho bữa cơm gia đình, cho bữa cỗ, làm quà,... Món ăn đặc sản của Hà Giang có đủ loại:
– Món được chế biến từ thịt: thịt lợn cắp nách, thịt trâu gác bếp, thắng cố, lẩu gà đen, lạp xường,...
– Món được chế biến từ gạo hay ngũ cốc nói chung: cơm lam, xôi ngũ sắc, bánh cuốn trứng, mèn mén, phở chua,...
– Món được chế biến từ rau củ: rêu nướng, rau cải cay, cháo ấu tẩu,...

Hoạt động 2: Ẩm thực Hà Giang có tính dân dã

a. Mục tiêu: giúp HS biết được ẩm thực Hà Giang có tính dân dã

b. Tổ chức thực hiện:

HOẠT ĐỘNG CỦA GV VÀ HS

NỘI DUNG KIẾN THỨC

Bước 1: Chuyển giao nhiệm vụ:
- GV chiếu clip chợ phiên Hà Giang cùng những món ăn và cách chế bón của những món ăn đó trả lời câu hỏi
+ GV yêu cầu hs nhận xét về cách thức món ăn được chế biến như thế nào? Nguyên liệu lấy từ đâu không gian ăn ra sao?
- GV yêu cầu các nhóm HS kể những món ăn khác mà em thấy trong các phiên chợ
- Vậy ẩm thực Hà Giang mang tính dân dã được thể hiện như thế nào?
Bước 2: HS thực hiện nhiệm vụ học tập
+ HS nghe GV giảng bài, tiếp nhận câu hỏi và tiến hành thảo luận nhóm và làm phiếu học tập 1
+ GV hướng dẫn, quan sát HS thực hiện
Bước 3: Báo cáo kết quả hoạt động và thảo luận
+ HS trình bày kết quả, tổng hợp và báo cáo PHT 1
+ GV gọi HS khác nhận xét và bổ sung , tổng hợp kết thức
Bước 4: Đánh giá kết quả thực hiện nhiệm vụ học tập
+ GV đánh giá, nhận xét, chuẩn kiến thức – Ghi bảng
- HS nộp PHT 1 và ghi chép bài học

b) Ẩm thực Hà Giang có tính dân dã
* Tính dân dã được thể hiện qua nguyên liệu chế biến, cách chế biến, cách thưởng thức,...
- Món ăn Hà Giang không phải cao lương mĩ vị, phần lớn sử dụng nguồn nguyên liệu sẵn trong tự nhiên tại vùng đất Hà Giang nên dễ kiếm, không đắt tiền như hạt hoa tam giác mạch,ngô, gạo nếp nương, thảo quả, hạt dổi, mác khén, .....
- Cách chế biến món ăn Hà Giang không đòi hỏi phải kì công. Nhiều khi chỉ là luộc, hấp (bánh tam giác mạch,...), nướng (cơm lam,...), hầm (thắng cố,...),... rất đơn giản, cách trang trí, trình bày món ăn cũng giản dị, không cầu kì nhưng đủ hấp dẫn cả những người sành ăn nhất.
- Tính dân dã của món ăn ở Hà Giang còn thể hiện qua chính không gian thưởng thức nó. Món ăn gắn liền với đời sống sinh hoạt hằng ngày của người dân. Thắng cố, thắng dền luôn có mặt trong các phiên chợ. Ăn thắng cố, nhất thiết phải có bạn để hỏi thăm chuyện gia đình, chúc nhau sức khỏe và cười vang. Ăn thắng dền ấm áp, thú vị khi mọi người cùng nhau ngồi bên bếp lửa. Cháo ấu tẩu thường được ăn vào buổi tối, trong những quán hàng bình dân...

Hoạt động 3: Ẩm thực Hà Giang có đặc trưng bởi vị cay nóng của các món ăn

a. Mục tiêu: Giúp học sinh biết ẩm thực Hà Giang có đặc trưng bởi vị cay nóng của các món ăn

b. Tổ chức thực hiện:

HOẠT ĐỘNG CỦA GV VÀ HS

NỘI DUNG KIẾN THỨC

Bước 1: Chuyển giao nhiệm vụ:
- GV chiếu những hình ảnh về các loại gia vị thường dùng trong chế biến món ăn ở Hà Giang.
- GV YC HS trả lời câu hỏi: Văn hóa ẩm thực tỉnh Hà Giang mang vị gì?
- Tính cay nóng trong ẩm thực Hà Giang được thể hiện như thế nào? Tại sao ẩm thực Hà Giang mang tính cay nóng?
Bước 2: HS thực hiện nhiệm vụ học tập
+ HS nghe GV giảng bài, tiếp nhận câu hỏi và tiến hành thảo luận nhóm nhỏ, phát biểu ý kiến nhận xét
+ GV hướng dẫn, quan sát HS thực hiện.
Bước 3: Báo cáo kết quả hoạt động và thảo luận
+ HS trình bày kết quả, tổng hợp, ghi nhận phần kiến thức chuẩn
+ GV gọi HS khác nhận xét và bổ sung , tổng hợp kết thức
Bước 4: Đánh giá kết quả thực hiện nhiệm vụ học tập
+ GV đánh giá, nhận xét, chuẩn kiến thức – Ghi bảng
- HS bổ sung kiến thức phần ghi chép

c. Ẩm thực Hà Giang có đặc trưng bởi vị cay nóng của các món ăn
Món ăn ở Hà Giang (thắng cố, thắng dền, cháo ấu tẩu, thịt trâu gác bếp,...) phần lớn có vị cay nóng. Điều này có thể được lí giải bởi khí hậu Hà Giang quanh năm mát mẻ, đặc biệt rét cắt da cắt thịt vào mùa đông ở một số địa phương. Thực khách đến Hà Giang, nhâm nhi những món ăn giữa vùng núi cao nguyên đá, sẽ cảm thấy ấm lên rất nhiều. Họ còn thấy ấm lòng bởi được đón nhận tình cảm nồng hậu, chân thành của người dân vùng cực bắc của Tổ quốc đã dành cho.

TIẾT 2: Giới thiệu một số món ăn đặc sắc của Hà Giang

1. Hoạt động 1: Cơm lam Bắc Mê

a. Mục tiêu: Hiểu được nguyên liệu cách chế biến