SÁNG KIẾN KINH NGHIỆM MÔN ĐỊA LÍ LỚP 5; MỘT SỐ BIỆN PHÁP DẠY HỌC ĐỊA LÝ NHẰM PHÁT TRIỂN NĂNG LỰC CHO HỌC SINH LỚP 5

[Yopovn]

SÁNG KIẾN KINH NGHIỆM MÔN ĐỊA LÍ LỚP 5; MỘT SỐ BIỆN PHÁP DẠY HỌC ĐỊA LÝ NHẰM PHÁT TRIỂN NĂNG LỰC CHO HỌC SINH LỚP 5 được soạn dưới dạng file word gồm 14 trang. Các bạn xem và tải về ở dưới.

MỘT SỐ BIỆN PHÁP DẠY HỌC ĐỊA LÝ NHẰM PHÁT TRIỂN NĂNG LỰC CHO HỌC SINH LỚP 5

​

I. Lí do chọn giải pháp:

Việc dạy học Địa lí không những chỉ cung cấp cho học sinh kiến thức Địa lí tự nhiên giúp học sinh hiểu biết về môi trường xung quanh, tạo điều kiện cho các em dễ dàng hòa nhập, thích ứng với cuộc sống xã hội, với môi trường thiên nhiên mà còn hình thành, phát triển cho các em các năng lực chung: Năng lực tự chủ và tự học, năng lực giao tiếp và hợp tác, năng lực giải quyết vấn đề và sáng tạo cùng các năng lực đặc thù của môn Địa lí: Năng lực nhận thức thế giới theo quan điểm không gian, năng lực giải thích các hiện tượng và quá trình Địa lí (tự nhiên, kinh tế, xã hội), năng lực sử dụng các công cụ Địa lí học, năng lực vận dụng kiến thức kĩ năng vào thực tiễn.

Qua giảng dạy, quan sát tìm hiểu đặc điểm tâm lí lứa tuổi học sinh, tôi nhận thấy rằng việc dạy và học môn Địa lí lớp 5 còn khó khăn với giáo viên và tẻ nhạt với học sinh:

- Giáo viên chưa thực sự đổi mới phương pháp dạy học theo hướng phát triển năng lực người học, hình thức dạy học chưa phong phú để thu hút học sinh; cung cấp thông tin về đối tượng địa lí cần tìm hiểu qua các mẩu tin hay bài báo giúp các em hiểu hơn về đối tượng, song thông tin quá dài khiến học sinh dễ quên nên chưa khắc sâu được kiến thức cho học sinh.

- Khi quan sát tranh ảnh, các em không thấy hết đặc điểm của đối tượng một cách toàn diện khiến cho việc liên hệ thực tế của mình gặp khó khăn. Năng lực vận dụng kiến thức kĩ năng vào thực tế của học sinh còn hạn chế. Các em chưa giải thích được tại sao các hiện tượng địa lí lại xảy ra như vậy hoặc nhờ những đặc điểm địa lí của đối tượng đó sẽ có những ảnh hưởng gì với các lĩnh vực khác? Đối với các bài tập dành đóng vai làm hướng dẫn viên du lịch, các em chỉ trình bày về tự nhiên của một địa danh thì chưa đủ hấp dẫn khiến cho sức thuyết phục chưa đủ mạnh để gây chú ý cho các bạn đang nghe.

Từ những thực trạng trên, tôi luôn trăn trở làm sao có thể chọn được phương pháp hay, đặc trưng để dạy môn Địa lí và dạy như thế nào cho hiệu quả ? Làm thế nào để bộ môn Địa lí lớp 5 không chỉ là cung cấp kiến thức cơ bản cần thiết mà còn là một bộ môn khoa học hấp dẫn, phát triển được năng lực của học sinh?. Với hi vọng dạy tốt môn Địa lí lớp 5, để tiết học không còn tẻ nhạt, nhằm tạo hứng thú, ý thức học tập cho học sinh, từ đó góp phần phát triển năng lực và nâng cao chất lượng môn học. Chính vì thế đến với hội thi hôm nay tôi xin được chia sẻ “Một số biện pháp dạy học môn Địa lí nhằm phát triển năng lực cho học sinh lớp 5.”

II. Nội dung và cách thực hiện giải pháp:

Để giúp học sinh hứng thú khám phá tri thức môn Địa lí từ đó hình thành các năng lực chung và năng lực đặc thù của môn học. Tôi đã nghiên cứu và áp dụng các biện pháp sau:

Biện pháp 1. Sử dụng bản đồ, lược đồ thông minh.

Để khai thác được những tri thức trên bản đồ, trước hết học sinh phải hiểu bản đồ, đọc được bản đồ, nghĩa là phải nắm được những kiến thức lý thuyết về bản đồ, trên cơ sở đó có được những kỹ năng làm việc với bản đồ.

Nếu như sử dụng bản đồ in màu phóng to trên giấy thường không tạo được nhiều hứng thú trong học tập cho học sinh. Do vậy, tôi dùng bản đồ bằng hình ảnh động trình chiếu qua máy tính (bản đồ, lược đồ thông minh). Đây là một hình thức dạy học phong phú và hấp dẫn thu hút được học sinh. Tích hợp bản đồ tương tác với thiết bị đa phương tiện là một cách dễ dàng để cung cấp một lượng lớn thông tin về một đối tượng địa lí cho trước, kết hợp âm thanh hiệu ứng. Bản đồ, lược đồ thông minh gắn kết cao với các học sinh, có thể đưa ra nhiều thông tin về đối tượng địa lí hơn là chỉ một cái tên hay một dấu chấm trên bản đồ giấy.

*Ví dụ: Khi dạy bài Đất và rừng, giáo viên cho học sinh quan sát lược đồ Phân bố rừng ở Việt Nam và thực hiện yêu cầu: Chỉ vùng phân bố của rừng rậm nhiệt đới và rừng ngập mặn, so sánh diện tích của rừng rậm nhiệt đới và rừng ngập mặn nước ta (giáo viên thao tác trên máy chiếu, ánh sáng màu biểu thị cho hai vùng trên sẽ nhấp nháy trên màn chiếu giúp học sinh dễ nhận biết).

Hình 1. Lược đồ phân bố rừng ở Việt Nam (ảnh sách giáo khoa)

THẦY CÔ TẢI NHÉ!​