SÁNG KIẾN KINH NGHIỆM THI GIÁO VIÊN DẠY GIỎI CẤP HUYỆN 2023: MỘT SỐ BIỆN PHÁP RÈN KỸ NĂNG VIẾT ĐÚNG CHÍNH TẢ CHO HỌC SINH LỚP 5

Yopovn · 30/10/23

SÁNG KIẾN KINH NGHIỆM THI GIÁO VIÊN DẠY GIỎI CẤP HUYỆN 2023: MỘT SỐ BIỆN PHÁP RÈN KỸ NĂNG VIẾT ĐÚNG CHÍNH TẢ CHO HỌC SINH LỚP 5 được soạn dưới dạng file word gồm 9 trang. Các bạn xem và tải về ở dưới.

BIỆP PHÁP

“MỘT SỐ BIỆN PHÁP RÈN KỸ NĂNG VIẾT ĐÚNG CHÍNH TẢ CHO HỌC SINH LỚP 5”

I. Lý do chọn biện pháp:

Trong chương trình Tiếng Việt, học sinh được rèn luyện kỹ năng viết thông qua các hình thức: Tập chép, tập viết và viết chính tả. Chính tả là một phân môn có vị trí đặc biệt quan trọng nhằm thực hiện mục tiêu của môn Tiếng Việt là rèn luyện và phát triển năng lực tiếng mẹ đẻ cho học sinh, trong đó có năng lực viết chữ.

Viết đúng chính tả giúp học sinh có điều kiện học tốt các môn học khác trong việc viết văn bản, thư từ...

Theo yêu cầu cần đạt thì học sinh lớp 5 phải đạt được yêu cầu cơ bản về chính tả, nghĩa là không mắc các lỗi thông thường. Thế nhưng, trong thực tế giảng dạy qua nhiều năm, tôi nhận thấy ở học sinh vẫn chưa đạt được điều đó. Hầu hết các em thường mắc lỗi là do rất nhiều nguyên nhân:

- Do các em phát âm không chuẩn nên dần dần dẫn đến viết sai.

- Do các em không nắm nghĩa của từ, vốn từ ngữ tích lũy được còn rất hạn chế nên hay viết lẫn lộn các âm đầu, âm cuối, vần và thanh.

- Do các em chưa nắm vững qui tắc chính tả đã học nên viết tùy tiện, nghĩ sao viết vậy, có em còn tạo ra các vần tùy tiện như: ưnh, ing, unh….

Để khắc phục tình trạng trên, tôi đã thực hiện biện pháp “Một số biện pháp rèn kĩ năng viết đúng chính tả cho học sinh lớp 5” nhằm góp phần nâng cao hiệu quả trong rèn luyện chính tả của học sinh lớp 5.

II. Cách thức thực hiện:

Dựa vào các nguyên nhân trên tôi đã đề ra các biện pháp sau:

Biện pháp 1. Luyện phát âm:

- Muốn học sinh viết đúng chính tả giáo viên phải phát âm chuẩn, cần luyện phát âm cho học sinh để phân biệt các thanh điệu, các âm đầu, âm chính, âm cuối. Vì chữ quốc ngữ là chữ ghi âm và phát âm như thế nào thì chữ ghi thế ấy.

Ví dụ: Chính tả: Về ngôi nhà đang xây (Tiếng Việt 5, tập 1/183)

Phát âm cho học sinh “huơ huơ # hơ và nguyên # nghiêng

- Việc rèn phát âm không chỉ được thực hiện trong tiết Tập đọc, Luyện từ và câu, Tập làm văn,… mà được thực hiện thường xuyên, liên tục, lâu dài trong tất cả các tiết học, trọng tâm trong phân môn chính tả tôi thường xuyên luyện viết sau đó luyện phát âm những chữ ghi tiếng khó hoặc dễ lẫn lộn (tiếng mang vần khó, tiếng có âm, vần dễ viết sai do ảnh hưởng của phương ngữ hay thói quen.

- Đối với những học sinh còn hạn chế về mặt phát âm, tôi thường nhắc nhở các em chú ý nghe giọng đọc để viết cho đúng. Vì vậy, giáo viên phải cố gắng phát âm cho rõ ràng, tốc độ vừa phải mới có thể giúp học sinh viết đúng được.

Song song với việc luyện phát âm cho học sinh, khâu phân biệt so sánh tiếng, từ cũng rất quan trọng trong giờ chính tả.

Biện pháp 2. Giải nghĩa từ để so sánh từ và phân biệt cách viết:

- Có nhiều cách để giải nghĩa từ cho học sinh: Giáo viên có thể cho học sinh tìm hiểu nghĩa từ ở phần chú giải, hoặc cho học sinh quan sát tranh, mô hình, vật thật… để giải nghĩa từ hay dựa trên từ đồng nghĩa, trái nghĩa để phân biệt nghĩa của từ. Đặt câu, nếu học sinh đặt câu đúng là học sinh hiểu nghĩa của từ. Và chính việc hiểu nghĩa từ thì các em sẽ tránh được trình trạng viết sai.

Ví dụ: Phân biệt chiêng và chiên

+ Giải nghĩa từ chiêng: Giáo viên có thể cho học sinh quan sát tranh ảnh cái chiêng hoặc miêu tả đặc điểm (chiêng là nhạc cụ làm bằng đồng, hình tròn, đánh bằng dùi, âm thanh vang dội). Cho học sinh đặt câu.

+ Giải nghĩa từ chiên: chiên tức là làm chín thức ăn bằng cách cho thức ăn vào chảo mỡ đun trực tiếp trên bếp lửa. Cho học sinh đặt câu.

- Việc cung cấp cho các em từ trong ngữ cảnh rất quan trọng giúp các em nắm được nghĩa của từ nhẹ nhàng và làm điểm tựa cho trí nhớ.

Ví dụ: Bài tập 2b chính tả tuần 9 (Tiếng Việt 5, tập 1/87)

Sau khi các em tìm từ ngữ chứa tiếng buôn/ buông tôi cho các em đặt câu để nắm rõ nghĩa.

- Cần cho học sinh so sánh để thấy được sự khác nhau trong từng cặp từ để học sinh ghi nhớ. Với cặp từ dễ lẫn lộn giáo viên có thể yêu cầu học sinh tìm thêm từ có âm, vần, thanh dễ lẫn vừa phân tích để các em phân biệt cụ thể hơn, các em sẽ ghi nhớ và viết sẽ không bị sai. Hoặc giáo viên thu thập những từ ngữ có âm cuối mà học sinh hay viết lẫn lộn, nói cách khác là tiến hành khảo sát, thống kê lỗi chính tả này của học sinh.

Ví dụ: gậc gù, gậc đầu, hạc lúa, hạc mưa, tác nước, to tác, vơ véc, vức bỏ … mặt áo, biếng mất, châng trời, châng tay, làn xóm, buồn chuối, cửa buồn …

Trên cơ sở đó giáo viên soạn một hệ thống so sánh phân biệt cặp phụ âm cuối t/c; n/ng,... tiến tới hình thành cho học sinh ý thức và thói quen viết đúng, biết phân biệt các cặp từ ngữ có hai phụ âm cuối này.

Biện pháp 3. Ôn tập giúp học sinh nắm vững các qui tắc chính tả, cung cấp cho học sinh một số mẹo luật chính tả đơn giản, dễ nhớ:

- Mẹo luật chính tả là hiện tượng chính tả mang tính quy luật chi phối hàng loạt từ, giúp giáo viên khắc phục lỗi chính tả cho học sinh một cách rất hữu hiệu. Ngay từ lớp 1 các em đã làm quen với luật chính tả đơn giản như: các âm đầu k, gh, ngh chỉ kết hợp với các nguyên âm i, e, ê. Ngoài ra giáo viên có thể cung cấp cho các em một số mẹo luật khác như:

+ Để phân biệt âm đầu s/x

Ví dụ: Chính tả: Mùa thảo quả (Tiếng Việt 5, tập 1/115)

Bài 3.a) Nghĩa của các tiếng ở mỗi dòng dưới đây có điểm gì giống nhau?

- sóc, sói, sẻ, sáo, sít, sên, sam, sò, sứa s

THẦY CÔ TẢI NHÉ!