- Tham gia
- 28/1/21
- Bài viết
- 82,485
- Điểm
- 113
tác giả
BÁO CÁO KHOA HỌC Thiết kế và sử dụng Phiếu học tập dạng Infographic dạy học tác phẩm tự sự lớp 9 của học sinh trường Trung học cơ sở CÔ TÔ được soạn dưới dạng file word gồm 36 trang. Các bạn xem và tải về ở dưới.
- Ngày tháng năm sinh: 20/09/1987
- Nơi thường trú: khóm Sóc Triết, thị trấn Cô Tô, huyện Tri Tôn, tỉnh An Giang
- Đơn vị công tác: trường Trung học Cơ sở và Trung học Phổ thông Cô Tô
- Chức vụ hiện nay: giáo viên
- Trình độ chuyên môn: Đại học Sư phạm Ngữ Văn
- Lĩnh vực công tác: giảng dạy môn Ngữ Văn
II. SƠ LƯỢC ĐẶC ĐIỂM TÌNH HÌNH ĐƠN VỊ:
So với các trường trong khu vực thì trường Trung học cơ sở và Trung học phổ thông Cô Tô có những khó khăn sau: Chất lượng đầu vào của học sinh (HS) thấp, đa phần ở vùng nông thôn vùng sâu, vùng xa, mặt bằng kiến thức chung yếu hơn so với các trường ở các huyện, thành lân cận. HS ở phân tán, một số ở khá xa, điều kiện đi lại khó khăn, do đó việc duy trì sĩ số, nề nếp gặp khó khăn. Ý thức học tập của một bộ phận HS chưa cao, động cơ học tập chưa rõ ràng. Còn một bộ phận phụ huynh do mưu sinh nên phải xa quê làm ăn nên chưa thật sự quan tâm đến việc học hành của con em, phó thác việc học tập của con em mình cho nhà trường.
Bên cạnh những khó khăn thì trường còn có những thuận lợi như: Ban Giám hiệu và các giáo viên (GV) của trường đều rất chú trọng đến công tác dạy - học, thường xuyên trau đồi, nâng cao trình độ chuyên môn, tiếp cận những phương pháp giáo dục mới, ….
Hiện nay, việc sử dụng phương pháp, phương tiện và kĩ thuật dạy học theo hướng tiếp cận chương trình Giáo dục phổ thông 2018 là một trong những vấn đề đang được quan tâm. Phiếu học tập (PHT) có vai trò quan trọng trong đổi mới phương pháp, phương tiện dạy học nhằm rèn luyện nếp tư duy sáng tạo của người học…đảm bảo điều kiện và thời gian tự học, tự nghiên cứu của HS.
- Tên sáng kiến/đề tài giải pháp: THIẾT KẾ VÀ SỬ DỤNG PHIẾU HỌC TẬP DẠNG INFOGRAPHIC DẠY HỌC TÁC PHẨM TỰ SỰ LỚP 9 CỦA HỌC SINH TRƯỜNG TRUNG HỌC CƠ SỞ VÀ TRUNG HỌC PHỔ THÔNG CÔ TÔ.
- Lĩnh vực: Ngữ Văn
Thực tế ngày nay, Ngữ văn đã bị học sinh xếp vào môn học nhàm chán đối với người học. Bên cạnh thuyết giảng hay vấn đáp vẫn còn nặng nề trong giờ dạy học Ngữ Văn thì một nguyên nhân dẫn đến tình trạng học sinh chán học Văn là do GV còn làm thay HS nhiều quá mà ít thiết kế các hoạt động học tập phong phú và đa dạng nhằm kích thích tư duy độc lập, tính tích cực và sáng tạo ở người học.
Trong quá trình dạy học Ngữ Văn ở trường Trung học cơ sở và Trung học phổ thông Cô Tô, việc sử dụng PHT sẽ hỗ trợ cho quá trình giảng dạy của GV, đồng thời giúp HS tiếp thu kiến thức dễ dàng hơn. Các phương tiện dạy học nói chung và PHT nói riêng có vai trò quan trọng, quyết định đến hiệu quả của quá trình tổ chức hoạt động nhận thức cho HS. Tuy nhiên, thực tế dạy học hiện nay cho thấy, việc sử dụng PHT còn nhiều hạn chế, chưa đáp ứng được yêu cầu đặt ra. Trong thời gian gần đây, việc thiết kế và sử dụng PHT đã được GV nói chung và GV dạy Ngữ Văn nói riêng rất chú trọng nhưng kết quả thu được từ việc sử dụng phiếu học tập còn hạn chế, chưa phát huy hết vai trò của PHT, HS đa phần chưa hứng thú với công cụ hỗ trợ này. Một trong những nguyên nhân của vấn đề này là do GV chưa có nhiều kinh nghiệm trong thiết kế và sử dụng phiếu học tập sao cho hiệu quả. Trong khi đó, PHT được coi như là một phương tiện dạy học đơn giản mà GV có thể sử dụng để phát triển năng lực sáng tạo của HS và truyền đạt kiến thức đến các em một cách nhanh chóng và hiệu quả.
Với đặc trưng của tác phẩm tự sự nói chung và tác phẩm tự sự lớp 9 nói riêng, là những câu chuyện được kể với hệ thống nhân vật, sự kiện đa dạng, phức tạp theo đó là dung lượng tác phẩm dài mà thời gian giảng dạy tác phẩm này quá ít, không đủ để GV tổ chức đọc hiểu văn bản trên lớp. PHT với thiết kế sẵn các yêu cầu và đa dạng phong phú về loại giúp cho người dạy chủ động thời gian cũng như phát huy tính tích cực, chủ động của người học.
Tóm lại, PHT không phải là phương tiện dạy học mới mẻ, duy nhất nhưng thực tiễn tại trường đang công tác chưa được sử dụng rộng rãi và có hiệu quả, tôi nhận thấy thiết kế và sử dụng PHT là điều rất cần thiết và mang lại hiệu quả cao. Nó giúp học sinh chiếm lĩnh tri thức một cách chủ động, tích cực và rèn kĩ năng tự học, tự nghiên cứu rất tốt. Tuy nhiên, mỗi phương pháp, phương tiện giảng dạy đều có những ưu, nhược điểm riêng. PHT cũng thế, PHT sẽ có hiệu quả tối đa nếu như PHT biết kết hợp với các phương pháp, phương tiện dạy học khác. Thay vì HS chỉ làm việc với câu hỏi phát vấn, thảo luận, nghe diễn giảng rất thường thấy trong giờ giảng dạy Ngữ Văn, HS có thể sử dụng PHT do giáo viên thiết kế nhằm phát huy vai trò chủ đạo của người dạy và vai trò chủ động của người học nên tôi đã chọn đề tài Thiết kế và sử dụng Phiếu học tập dạng Infographic dạy học tác phẩm tự sự lớp 9 của học sinh trường Trung học cơ sở và Trung học phổ thông Cô Tô.
Dạy học hướng vào người học. Đây là quan điểm được đánh giá là tích cực vì việc dạy học chú trọng đến người học để tìm ra phương pháp dạy học có hiệu quả. Bản chất của việc đổi mới phương pháp dạy học theo hướng tích cực hoá người học. Định hướng hoạt động hoá người học chú trọng đến việc giải quyết các vấn đề thực tiễn.
Trong quá trình giảng dạy Ngữ Văn, các GV đã sử dụng nhiều phương pháp dạy học, phương tiện dạy học, tuy nhiên những phương pháp, phương tiện dạy học mới chưa được tiếp cận và áp dụng một cách rộng rãi, hiệu quả.
Trong các tài liệu tham khảo, có rất ít tác giả đã đề cập đến phương tiện học dành cho việc thực hiện đổi mới nội dung, chương trình sách giáo khoa.
Việc nghiên cứu và thử nghiệm đề tài này (Thiết kế và sử dụng PHT) có ý nghĩa lí luận và thực tiễn cấp bách.
Trong đề tài này tôi sử dụng các phương pháp nghiên cứu sau:
- Phương pháp lý thuyết: Tìm hiểu về các nội dung liên quan đến đổi mới phương pháp dạy học hiện nay. Nghiên cứu về PHT, các loại PHT, quy trình thiết kế PHT nhằm phát huy năng lực tự học cho HS.
- Phương pháp tìm tòi, thu thập thông tin: Thu thập thông tin từ phía GV và HS về nhu cầu và những đề xuất trong phương pháp dạy và học thông qua dự giờ, phiếu điều tra thông tin,...
- Phương pháp thực nghiệm sư phạm: tiến hành thực dạy, dự giờ, kiểm tra thực nghiệm sư phạm ở các lớp để đánh giá tác dụng của PHT đến hoạt động học của HS.
- Điều tra, thống kê hiệu quả của phương pháp qua phiếu điều tra, qua chất lượng học tập của HS.
- Nghiên cứu cơ sở lí luận về phiếu học tập, các loại phiếu học tập và quy trình thiết kế phiếu học tập nhằm phát huy tính chủ động, tích cực của HS trong học tập.
- Thiết kế được các mẫu phiếu học tập phù hợp một số tác phẩm tự sự Ngữ văn lớp 9. Thông qua việc thực hiện các PHT trên lớp (ở nhà) làm nảy sinh yếu tố tìm tòi khám phá cho học sinh, qua đó HS chủ động tìm hiểu về vấn đề và lĩnh hội tri thức.
- Ngoài ra nếu thiết kế được PHT và sử dụng chúng một cách khoa học sẽ tăng cường được hoạt động nhóm, rèn luyện kỹ năng làm việc tập thể cho HS. Qua đó làm cho HS thích thú và tự giác hơn trong học tập, từ đó nâng cao chất lượng dạy và học của môn Ngữ Văn ở trường.
Thông qua nghiên cứu việc sử dụng PHT trong giảng dạy một số tác phẩm tự sự Ngữ Văn lớp 9 đạt hiệu quả có thể mở rộng ra các bài và ở các lớp khác nhau. Tất nhiên việc sử dụng PHT phải linh động phù hợp với kiểu bài, nội dung lên lớp, không phải bài nào cũng cần đến PHT.
6.1.1. Định nghĩa phiếu học tập
Phiếu học tập là phương tiện dạy học do giáo viên tự thiết kế, gồm một hoặc một số tờ giấy rời có ghi những nhiệm vụ học tập (câu hỏi, bài tập, yêu cầu...) kèm theo những gợi ý, hướng dẫn hoặc thông tin bổ sung cho bài học... mà học sinh phải tự lực hoặc hợp tác theo nhóm nhỏ để hoàn thành.
- Chức năng công cụ hoạt động và giao tiếp: PHT còn nêu lên nhiệm vụ học tập, những yêu cầu hoạt động, những hướng dẫn học tập, những công việc và vấn đề người học cần sử dụng để thực hiện hoặc giải quyết nhiệm vụ học tập. Thông qua nội dung và tính chất này nó thực hiện chức năng công cụ hướng dẫn và giao tiếp trong quá trình học tập của người học.
6.2. Các dạng phiếu học tập
Tùy theo các căn cứ khác nhau mà ta có các dạng PHT khác nhau:
6.2.1. Căn cứ vào chức năng của phiếu học tập có thể phân PHT thành 2 dạng sau:
- Phiếu cung cấp thông tin và sự kiện: Đây là loại phiếu có nội dung là những thông tin bổ sung để làm rõ kiến thức cho bài học. Loại phiếu này thường được sử dụng khi dạy những bài có nội dung trừu tượng, phức tạp, khó hiểu hoặc những bài, mục trong sách giáo khoa viết quá ngắn, học sinh khó có thể tự hiểu nếu không bổ sung thêm thông tin. Để xây dựng loại phiếu này, trước hết GV cần có quá trình thu thập thông tin thành kho tư liệu, khi cần có thể chọn lọc, xử lý thông tin một cách nhanh chóng để đưa vào phiếu.
THẦY CÔ TẢI NHÉ!
BÁO CÁO
Thiết kế và sử dụng Phiếu học tập dạng Infographic dạy học tác phẩm tự sự lớp 9 của học sinh trường Trung học cơ sở và Trung học phổ thông Cô Tô
Thiết kế và sử dụng Phiếu học tập dạng Infographic dạy học tác phẩm tự sự lớp 9 của học sinh trường Trung học cơ sở và Trung học phổ thông Cô Tô
I. SƠ LƯỢC LÝ LỊCH TÁC GIẢ:
- Họ và tên: VÕ THỊ OANH Nam, nữ: Nữ- Ngày tháng năm sinh: 20/09/1987
- Nơi thường trú: khóm Sóc Triết, thị trấn Cô Tô, huyện Tri Tôn, tỉnh An Giang
- Đơn vị công tác: trường Trung học Cơ sở và Trung học Phổ thông Cô Tô
- Chức vụ hiện nay: giáo viên
- Trình độ chuyên môn: Đại học Sư phạm Ngữ Văn
- Lĩnh vực công tác: giảng dạy môn Ngữ Văn
II. SƠ LƯỢC ĐẶC ĐIỂM TÌNH HÌNH ĐƠN VỊ:
So với các trường trong khu vực thì trường Trung học cơ sở và Trung học phổ thông Cô Tô có những khó khăn sau: Chất lượng đầu vào của học sinh (HS) thấp, đa phần ở vùng nông thôn vùng sâu, vùng xa, mặt bằng kiến thức chung yếu hơn so với các trường ở các huyện, thành lân cận. HS ở phân tán, một số ở khá xa, điều kiện đi lại khó khăn, do đó việc duy trì sĩ số, nề nếp gặp khó khăn. Ý thức học tập của một bộ phận HS chưa cao, động cơ học tập chưa rõ ràng. Còn một bộ phận phụ huynh do mưu sinh nên phải xa quê làm ăn nên chưa thật sự quan tâm đến việc học hành của con em, phó thác việc học tập của con em mình cho nhà trường.
Bên cạnh những khó khăn thì trường còn có những thuận lợi như: Ban Giám hiệu và các giáo viên (GV) của trường đều rất chú trọng đến công tác dạy - học, thường xuyên trau đồi, nâng cao trình độ chuyên môn, tiếp cận những phương pháp giáo dục mới, ….
Hiện nay, việc sử dụng phương pháp, phương tiện và kĩ thuật dạy học theo hướng tiếp cận chương trình Giáo dục phổ thông 2018 là một trong những vấn đề đang được quan tâm. Phiếu học tập (PHT) có vai trò quan trọng trong đổi mới phương pháp, phương tiện dạy học nhằm rèn luyện nếp tư duy sáng tạo của người học…đảm bảo điều kiện và thời gian tự học, tự nghiên cứu của HS.
- Tên sáng kiến/đề tài giải pháp: THIẾT KẾ VÀ SỬ DỤNG PHIẾU HỌC TẬP DẠNG INFOGRAPHIC DẠY HỌC TÁC PHẨM TỰ SỰ LỚP 9 CỦA HỌC SINH TRƯỜNG TRUNG HỌC CƠ SỞ VÀ TRUNG HỌC PHỔ THÔNG CÔ TÔ.
- Lĩnh vực: Ngữ Văn
III. MỤC ĐÍCH, YÊU CẦU CỦA ĐỀ TÀI, SÁNG KIẾN
Thực tế ngày nay, Ngữ văn đã bị học sinh xếp vào môn học nhàm chán đối với người học. Bên cạnh thuyết giảng hay vấn đáp vẫn còn nặng nề trong giờ dạy học Ngữ Văn thì một nguyên nhân dẫn đến tình trạng học sinh chán học Văn là do GV còn làm thay HS nhiều quá mà ít thiết kế các hoạt động học tập phong phú và đa dạng nhằm kích thích tư duy độc lập, tính tích cực và sáng tạo ở người học.
Trong quá trình dạy học Ngữ Văn ở trường Trung học cơ sở và Trung học phổ thông Cô Tô, việc sử dụng PHT sẽ hỗ trợ cho quá trình giảng dạy của GV, đồng thời giúp HS tiếp thu kiến thức dễ dàng hơn. Các phương tiện dạy học nói chung và PHT nói riêng có vai trò quan trọng, quyết định đến hiệu quả của quá trình tổ chức hoạt động nhận thức cho HS. Tuy nhiên, thực tế dạy học hiện nay cho thấy, việc sử dụng PHT còn nhiều hạn chế, chưa đáp ứng được yêu cầu đặt ra. Trong thời gian gần đây, việc thiết kế và sử dụng PHT đã được GV nói chung và GV dạy Ngữ Văn nói riêng rất chú trọng nhưng kết quả thu được từ việc sử dụng phiếu học tập còn hạn chế, chưa phát huy hết vai trò của PHT, HS đa phần chưa hứng thú với công cụ hỗ trợ này. Một trong những nguyên nhân của vấn đề này là do GV chưa có nhiều kinh nghiệm trong thiết kế và sử dụng phiếu học tập sao cho hiệu quả. Trong khi đó, PHT được coi như là một phương tiện dạy học đơn giản mà GV có thể sử dụng để phát triển năng lực sáng tạo của HS và truyền đạt kiến thức đến các em một cách nhanh chóng và hiệu quả.
Với đặc trưng của tác phẩm tự sự nói chung và tác phẩm tự sự lớp 9 nói riêng, là những câu chuyện được kể với hệ thống nhân vật, sự kiện đa dạng, phức tạp theo đó là dung lượng tác phẩm dài mà thời gian giảng dạy tác phẩm này quá ít, không đủ để GV tổ chức đọc hiểu văn bản trên lớp. PHT với thiết kế sẵn các yêu cầu và đa dạng phong phú về loại giúp cho người dạy chủ động thời gian cũng như phát huy tính tích cực, chủ động của người học.
Tóm lại, PHT không phải là phương tiện dạy học mới mẻ, duy nhất nhưng thực tiễn tại trường đang công tác chưa được sử dụng rộng rãi và có hiệu quả, tôi nhận thấy thiết kế và sử dụng PHT là điều rất cần thiết và mang lại hiệu quả cao. Nó giúp học sinh chiếm lĩnh tri thức một cách chủ động, tích cực và rèn kĩ năng tự học, tự nghiên cứu rất tốt. Tuy nhiên, mỗi phương pháp, phương tiện giảng dạy đều có những ưu, nhược điểm riêng. PHT cũng thế, PHT sẽ có hiệu quả tối đa nếu như PHT biết kết hợp với các phương pháp, phương tiện dạy học khác. Thay vì HS chỉ làm việc với câu hỏi phát vấn, thảo luận, nghe diễn giảng rất thường thấy trong giờ giảng dạy Ngữ Văn, HS có thể sử dụng PHT do giáo viên thiết kế nhằm phát huy vai trò chủ đạo của người dạy và vai trò chủ động của người học nên tôi đã chọn đề tài Thiết kế và sử dụng Phiếu học tập dạng Infographic dạy học tác phẩm tự sự lớp 9 của học sinh trường Trung học cơ sở và Trung học phổ thông Cô Tô.
Dạy học hướng vào người học. Đây là quan điểm được đánh giá là tích cực vì việc dạy học chú trọng đến người học để tìm ra phương pháp dạy học có hiệu quả. Bản chất của việc đổi mới phương pháp dạy học theo hướng tích cực hoá người học. Định hướng hoạt động hoá người học chú trọng đến việc giải quyết các vấn đề thực tiễn.
Trong quá trình giảng dạy Ngữ Văn, các GV đã sử dụng nhiều phương pháp dạy học, phương tiện dạy học, tuy nhiên những phương pháp, phương tiện dạy học mới chưa được tiếp cận và áp dụng một cách rộng rãi, hiệu quả.
Trong các tài liệu tham khảo, có rất ít tác giả đã đề cập đến phương tiện học dành cho việc thực hiện đổi mới nội dung, chương trình sách giáo khoa.
Việc nghiên cứu và thử nghiệm đề tài này (Thiết kế và sử dụng PHT) có ý nghĩa lí luận và thực tiễn cấp bách.
Trong đề tài này tôi sử dụng các phương pháp nghiên cứu sau:
- Phương pháp lý thuyết: Tìm hiểu về các nội dung liên quan đến đổi mới phương pháp dạy học hiện nay. Nghiên cứu về PHT, các loại PHT, quy trình thiết kế PHT nhằm phát huy năng lực tự học cho HS.
- Phương pháp tìm tòi, thu thập thông tin: Thu thập thông tin từ phía GV và HS về nhu cầu và những đề xuất trong phương pháp dạy và học thông qua dự giờ, phiếu điều tra thông tin,...
- Phương pháp thực nghiệm sư phạm: tiến hành thực dạy, dự giờ, kiểm tra thực nghiệm sư phạm ở các lớp để đánh giá tác dụng của PHT đến hoạt động học của HS.
- Điều tra, thống kê hiệu quả của phương pháp qua phiếu điều tra, qua chất lượng học tập của HS.
- Nghiên cứu cơ sở lí luận về phiếu học tập, các loại phiếu học tập và quy trình thiết kế phiếu học tập nhằm phát huy tính chủ động, tích cực của HS trong học tập.
- Thiết kế được các mẫu phiếu học tập phù hợp một số tác phẩm tự sự Ngữ văn lớp 9. Thông qua việc thực hiện các PHT trên lớp (ở nhà) làm nảy sinh yếu tố tìm tòi khám phá cho học sinh, qua đó HS chủ động tìm hiểu về vấn đề và lĩnh hội tri thức.
- Ngoài ra nếu thiết kế được PHT và sử dụng chúng một cách khoa học sẽ tăng cường được hoạt động nhóm, rèn luyện kỹ năng làm việc tập thể cho HS. Qua đó làm cho HS thích thú và tự giác hơn trong học tập, từ đó nâng cao chất lượng dạy và học của môn Ngữ Văn ở trường.
Thông qua nghiên cứu việc sử dụng PHT trong giảng dạy một số tác phẩm tự sự Ngữ Văn lớp 9 đạt hiệu quả có thể mở rộng ra các bài và ở các lớp khác nhau. Tất nhiên việc sử dụng PHT phải linh động phù hợp với kiểu bài, nội dung lên lớp, không phải bài nào cũng cần đến PHT.
6.1.1. Định nghĩa phiếu học tập
Phiếu học tập là phương tiện dạy học do giáo viên tự thiết kế, gồm một hoặc một số tờ giấy rời có ghi những nhiệm vụ học tập (câu hỏi, bài tập, yêu cầu...) kèm theo những gợi ý, hướng dẫn hoặc thông tin bổ sung cho bài học... mà học sinh phải tự lực hoặc hợp tác theo nhóm nhỏ để hoàn thành.
6.1.2. Chức năng của phiếu học tập:
- Chức năng cung cấp thông tin và sự kiện: PHT có thể là văn bản, bảng số liệu, hình ảnh, sơ đồ... tóm tắt hoặc trình bày bằng những cấu trúc nhất định một lượng thông tin, dữ liệu hoặc sự kiện xuất phát cần thiết cho người học. Trong dạy học hợp tác, người học có thể nghiên cứu những tư liệu này theo phương thức cá nhân trong nhóm, hoặc cộng tác với nhau trong trong nhóm trên cơ sở phân chia dữ liệu thành những bộ phận khác nhau cho mỗi thành viên.- Chức năng công cụ hoạt động và giao tiếp: PHT còn nêu lên nhiệm vụ học tập, những yêu cầu hoạt động, những hướng dẫn học tập, những công việc và vấn đề người học cần sử dụng để thực hiện hoặc giải quyết nhiệm vụ học tập. Thông qua nội dung và tính chất này nó thực hiện chức năng công cụ hướng dẫn và giao tiếp trong quá trình học tập của người học.
6.2. Các dạng phiếu học tập
Tùy theo các căn cứ khác nhau mà ta có các dạng PHT khác nhau:
6.2.1. Căn cứ vào chức năng của phiếu học tập có thể phân PHT thành 2 dạng sau:
- Phiếu cung cấp thông tin và sự kiện: Đây là loại phiếu có nội dung là những thông tin bổ sung để làm rõ kiến thức cho bài học. Loại phiếu này thường được sử dụng khi dạy những bài có nội dung trừu tượng, phức tạp, khó hiểu hoặc những bài, mục trong sách giáo khoa viết quá ngắn, học sinh khó có thể tự hiểu nếu không bổ sung thêm thông tin. Để xây dựng loại phiếu này, trước hết GV cần có quá trình thu thập thông tin thành kho tư liệu, khi cần có thể chọn lọc, xử lý thông tin một cách nhanh chóng để đưa vào phiếu.
THẦY CÔ TẢI NHÉ!