CHUYÊN ĐỀ CHUYÊN ĐỀ TOÁN LỚP 5 - DẠNG TOÁN TỈ LỆ THUẬN – TỈ LỆ NGHỊCH

[Admin Yopo]

CHUYÊN ĐỀ TOÁN LỚP 5 - DẠNG TOÁN TỈ LỆ THUẬN – TỈ LỆ NGHỊCH được soạn dưới dạng file word/PDF/ powerpoint gồm 13 trang. Các bạn xem và tải về ở dưới.

LÍ THUYẾT

1. Dạng toán tỉ lệ thuận

*Định nghĩa: Hai đại lượng gọi tỉ lệ thuận, nếu giá trị của đại lượng này tăng (hoặc giảm) bao nhiêu lần thì giá trị của đại lượng kia cũng tăng (hoặc giảm) bấy nhiêu lần.

Ví dụ: Hôm qua, mẹ mua cho An 12 quyển tập hết 90 000 đồng. Hỏi nếu hôm nay, mẹ mua 4 quyển tập thì mẹ cần bao nhiêu tiền ?

Tóm tắt : quyển tập và số tiền là hai đại lượng tỉ lệ thuận

12 quyển tập : 90 000 đồng.

4 quyển tập : ? đồng.

Cách 1 : Phương pháp rút về một đơn vị. Số tiền mua 1 quyển tập là : 90 000 : 12 = 7 500 (đồng) Số tiền mua 4 quyển tập là : 7 500 x 4 = 30 000 (đồng) Đáp số : 30 000 (đồng)

Cách 2 : Phương pháp Lập tỉ số. Tỉ lệ 4 quyển tập và 12 quyển tập là : 4 : 12 = 1/3 Số tiền mua 4 quyển tập là : 90 000 x 1/3 = 30 000 (đồng) Đáp số : 30 000 (đồng)

Cách 3: Quy tắc tam suất thuận ( Chia ngang – Nhân chéo)

12 quyển tập 90 000 đồng.

4 quyển tập ? đồng.



Số tiền mua 4 quyển tập là :

90 000 : 12 x 4 = 30 000(đồng)

Đáp số : 30 000 (đồng)

* Chú ý:

- Để giúp HS làm tốt dạng toán này giáo viên cần yêu cầu HS tóm tắt bài toán.

- Khi dạy dạng toán này giáo viên cần nhấn mạnh cho HS thế nào là rút về đơn vị: Đó là tính giá trị của 1 quyển, 1 kho,…

- Thông thường khi giải theo cách rút về đơn vị ta thường rút theo đơn vị ở cột đã có số lượng.

Ví dụ 1 12 quyển tập : 90 000 đồng.

4 quyển tập : ? đồng.

Ta sẽ rút theo đơn vị quyển tập

Ví dụ 2: Một ô tô đi 120km hết 15 l xăng. Hỏi ô tô đó đi 160km thì hết bao nhiêu lít xăng

Tóm tắt: 120km : 15l

160km:….?.l

Ở bài toán này ta không thể tính: đi 1km hết bao nhiêu lít xăng mà ta phải tính 1l xăng đi được bao nhiêu km.

Bài giải

1l xăng đi được số ki – lô – mét là:

120 : 15 = 8(km)

Đi 160km hết số lít xăng là:

160 : 8 = 20(l)

- Bản chất của quy tắc tam suất thuận chính là cách viết gọn 2 bước của cách rút về đơn vị.

- Khi giải toán ta luôn phải so sánh giá trị các đại lượng khi có một đại lượng không đổi.

Ví dụ: Một đơn vị vận tải đã huy động 8 xe để chở 480 tấn hàng trong thời gian quy định. Sau khi chở được 160 tấn thì đơn vị được giao nhiệm vụ chở thêm 640 tấn hàng nữa. Hỏi đơn vị đó phải huy động thêm bao nhêu xe nữa để chở xong lô hành trong thời gian quy định?(Biết sức chở mỗi xe là như nhau)