- Tham gia
- 28/1/21
- Bài viết
- 82,206
- Điểm
- 113
tác giả
Sáng kiến kinh nghiệm Biện pháp giúp học sinh viết đúng, viết đẹp chính tả lớp 2
Tên sáng kiến: Biện pháp giúp học sinh viết đúng, viết đẹp chính tả lớp 2.
A. PHẦN MỞ ĐẦU
Trong những năm gần đây vấn đề chữ viết của các em ngày một đi xuống, xấu và sai lỗi chính tả rất nhiều, thiết nghĩ việc chữ viết của Tiếng Việt mà bị mai một đi không thể bỏ qua trách nhiệm của nhà giáo, mà nhà giáo đặc biệt phải chấn chỉnh ngay việc rèn chữ cho học sinh. Từ ngày xưa đến nay chữ viết có ảnh hưởng nhiều đến tính cách của con người. Người xưa đã có câu nói: “nét chữ nết người” là hàm ý hai vấn đề: Thứ nhất, nét chữ thể hiện tính cách con người; thông qua rèn luyện chữ viết mà giáo dục nhân cách con người. Thứ hai, phong trào “vở sạch – chữ đẹp” vừa là mục đích, vừa là phương tiện trong quá trình rèn luyện học sinh viết đúng, dẫn tới việc viết đẹp cho học sinh, nó góp một phần vào việc giáo dục toàn diện cho học sinh ngay từ lớp 1.
Ngoài ra học sinh viết đúng mẫu, viết rõ ràng, viết đẹp thì học sinh có điều kiện ghi chép bài học tốt, nhờ vậy mà kết quả học tập sẽ tốt hơn.
Là giáo viên dạy lớp 2 đã nhiều năm, tôi luôn trăn trở suy nghĩ một câu hỏi: ở lớp 2 có nên tiến hành dạy các em viết đẹp ngay không? Sau nhiều năm đúc rút qua việc giảng dạy môn Tập Viết tôi nhận thấy rằng đối với học sinh lớp 2 nếu cùng một lúc đòi hỏi các em viết đúng, viết đẹp ngay là một vấn đề khó. Do vậy đối với từng lớp, giáo viên cần lựa chọn mục tiêu trọng tâm của môn học phù hợp với lứa tuổi để học sinh tiếp thu bài một cách vững chắc nên tôi đã xác định muốn viết chữ đẹp thì việc đầu tiên cần làm ở lớp 2 là rèn cho trẻ có nề nếp và kĩ thuật viết chữ đúng thì mới có cơ sở để viết chữ đẹp.
Trong quá trình giảng dạy môn Tiếng Việt, cụ thể phân môn chính tả, bản thân nhận thấy học sinh còn viết sai nhiều lỗi chính tả. Đặc biệt đầu năm học này do tình hình dịch bệnh Covid 19 đang diễn biến phức tạp, ảnh hưởng lớn tới các hoạt động trong cuộc sống, dẫn đến các học sinh chưa thể tới trường. Tuy nhiên, việc dạy học không thể dừng lại, qua quá trình dạy học trực truyến tôi nhận thấy học sinh viết còn sai nhiều lỗi chính tả. Trước tầm quan trọng của việc rèn chữ viết cho học sinh lớp 2 là một vấn đề cấp thiết, nhưng thực trạng hiện nay do ảnh hưởng từ dịch bệnh nên hiện nay chưa được như mong muốn. Học sinh viết còn chưa chuẩn xác, thiếu nét, việc giữ gìn vở chưa có ý thức cao. Chính vì vậy, là giáo viên chủ nhiệm lớp 2 không khỏi băn khoăn và trăn trở. Để góp phần khắc phục những tình trạng nêu trên, tôi đã mạnh dạn chọn và nghiên cứu đề tài: “Biện pháp giúp học sinh viết đúng, viết đẹp lớp 2”.
B. NỘI DUNG
1. Đối tượng nghiên cứu
Năm học 2021- 2022 tôi được nhà trường phân công chủ nhiệm lớp Hai/13. So với lứa tuổi học sinh Tiểu học thì ở lứa tuổi lớp 2 còn rất nhỏ nên việc tiếp thu kiến thức còn hạn chế. Lớp hai/ 13 có 48 học sinh trong đó có 24 em nam và 24 em nữ. Các em nhìn chung đều có ý thức học tập tốt, có tinh thần đoàn kết giúp đỡ lẫn nhau trong học tập, gia đình quan tâm, đó là thuận lợi để tôi áp dụng sáng kiến kinh nghiệm của mình. Vì lý do nêu trên, tôi quyết định đưa học sinh của tôi trực tiếp vào thực nghiệm việc rèn kỹ năng viết chính tả để nhằm giảm thiểu việc mắc lỗi khi viết chính tả của các em.
3. Phạm vi nghiên cứu
Nghiên cứu bằng thực trạng trên đối với đối tượng học sinh lớp Hai/ 13, tôi quyết định thực hiện việc thực nghiệm ngay trong năm học 2021 – 2022 Trường Tiểu học Đoàn Thị Điểm.
4. Phương pháp nghiên cứu
1.Phương pháp nghiên cứu lý thuyết
2.Phương pháp điều tra.
3.Phương pháp phân tích tổng hợp.
4.Phương pháp luyện tập thực hành.
5.Phương pháp so sánh, đối chiếu.
5. Điều tra thực trạng
Trong quá trình dạy và học, phân môn chính tả trực tuyến tôi thấy:
- Học sinh lớp 2 viết chữ theo quy định. Có nhiều học sinh viết bài sạch sẽ, trình bày đẹp khi gửi bài cho cô. Song bên cạnh đó, giáo viên và học sinh còn gặp rất nhiều khó khăn trong giờ viết đặc biệt là giờ chính tả. Cụ thể:
+ Học sinh còn viết sai nhiều về độ cao các con chữ (đặc biệt là ở những bài chính tả đầu tiên), nét chữ chưa chuẩn, sai cách ghi dấu thanh, khoảng cách giữa các con chữ.
+ Một số học sinh chưa nắm chắc quy tắc chính tả: ng - ngh, g - gh, c- k nên khi gặp bài chính tả nghe viết học sinh dễ viết sai.
+ Do phương ngữ của từng miền khác nhau nên cách phát âm của học sinh đôi khi ảnh hưởng tới quá trình khi em viết.
+ Trong các buổi học, do ảnh hưởng đường truyền mạng học sinh thường không nghe rõ giáo viên đọc cho học sinh nghe – viết dẫn đến bài viết còn bị sai hoặc thiếu chữ.
+ Học sinh chưa nắm chắc cách trình bày một bài viết chính tả (đoạn văn, đoạn thơ hay bài thơ). Đặc biệt với bài thơ viết theo thể thơ lục bát hoặc viết chính tả tập chép, học sinh nhìn bài “mẫu” của giáo viên để chép và khi thấy giáo viên xuống dòng ở đâu (ở chữ nào) thì các em cũng xuống ở chữ đó (vì các em không hiểu bản chất của vấn đề). Chính vì vậy mà ở lớp 2 coi trọng hình thức tập chép.
Do đó, viết đúng chính tả là việc cần thiết trong hoạt động giao tiếp bằng ngôn ngữ viết. Việc hình thành cho học sinh kĩ năng viết đúng là vấn đề bức xúc và khó khăn trong giai đoạn học Online.
VD: Dạy bài chính tả tập chép “Ông tôi”
+ Bài viết bảng của giáo viên:
+ Bài viết của học sinh:
* Như ví dụ trên tôi đưa ra, với những giáo viên đang dạy lớp 4 hoặc lớp 5 thì thấy buồn cười và có thể cho là vô lí. Nhưng đối với giáo viên đã và đang trực tiếp giảng dạy lớp 2 thì sẽ thấy đó là thực tế.
6. Nguyên nhân của thực trạng
Qua thời gian dạy học và tìm hiểu thực tế tôi thấy:
+ Gia đình các em rất quan tâm đến việc học tập của các em. Đầu năm học, phụ huynh đã mua đầy đủ đồ dùng sách vở học tập cho các em. Nhiều phụ huynh đã dành thời gian để kèm cặp thêm cho các em trong thời học tập ở nhà.
+ Nhà trường luôn tạo điều kiện tốt nhất cho giáo viên và học sinh trong quá trình dạy học trực tuyến.
+ Giáo viên có chuyên môn vững vàng, có lòng yêu nghề, giáo viên và học sinh luôn coi trọng công tác vở sạch, chữ đẹp.
+ Về phía học sinh: nhìn chung các em chăm ngoan học tập, luôn chú ý đến chữ viết, biết giữ gìn sách vở của mình.
Vậy tại sao vẫn còn những học sinh viết mắc lỗi chính tả và chưa đúng như vậy? Ở đây tôi mạnh dạn đưa ra một số nguyên nhân như sau:
a. Nguyên nhân trước hết là phải nói đến do bản thân học sinh:
+ Đa số là con em của người dân miền Nam, do phương ngữ của từng miền khác nhau nên cách phát âm đôi khi chưa thống nhất với chữ viết nên học sinh cần nắm vững nghĩa của từ khó.
Ví dụ: Học sinh đọc “suy nghĩ’’nhưng viết “suy nghỉ’’ nên giáo viên giúp học sinh cần hiểu “nghỉ” có nghĩ là hoạt động bị dùng lại, còn “nghĩ” là tính toán điều gì đó. Vì vậy phải viết là “ suy nghĩ”.
+ Một số học sinh tư thế ngồi viết và cách cầm bút chưa đúng.
+ Đôi lúc các em còn viết ngoáy, ý thức chưa cao, chưa tự giác rèn chữ viết.
+ Khối lượng kiến thức của lớp 2 so với lớp 1 nhiều hơn nên học sinh phải tăng tốc độ viết trong giờ học, giờ làm bài nên chữ viết thường không nắn nót, không viết đúng quy cách, sai kích cỡ, khoảng cách giữa các chữ không đều. Hiện tượng viết sai nét, sai cỡ chữ, hở nét, thừa nét, thiếu dấu hoặc đánh dấu không đúng vị trí của học sinh diễn ra thường xuyên.
+ Bản thân một số phụ huynh còn viết sai chính tả. Cụ thể khi trao đổi với giáo viên chủ nhiệm qua Zalo.
Vậy khi học sinh nói sai, viết sai không được sửa, và khi nhìn thấy phụ huynh viết sai thì các em cho đó là đúng, đâu có biết như vậy là sai. Chỉ có phần ít là các em biết phát hiện đúng sai, do đó các em cứ theo cái sai đó dẫn đến các em sẽ viết sai.
+ Học sinh lớp 2 vừa ở lớp 1 lên các em mới bắt đầu viết chữ một ly từ tuần 25, như vậy mới được 13 tuần là các em lại nghỉ hè 3 tháng. Trong thời gian nghỉ hè hầu như là các em chỉ ôn lại bài đọc mà không chú ý đến viết chính tả và luyện chữ nên khi vào năm học mới, lên lớp 2 bài chính tả đầu tiên các em viết sai nhiều và không đúng cỡ chữ. Sau khi quay lại học các em lại chưa được học trực tiếp mà học trực tuyến nên việc nghe – viết ảnh hưởng tới các em.
b. Về phía giáo viên:
+ Giáo viên luôn quan tâm chấm chữa bài cho học sinh thường xuyên. Song khi chấm bài cho học sinh, học sinh viết sai lỗi chính tả thì giáo viên chỉ gạch chân, ít sửa sai cho các em. Giáo viên mới chú trọng đến chữ viết đúng nên khi học sinh viết sai chữ thì giáo viên gạch chân lỗi sai, còn khi học sinh viết sai nét, giáo viên đều bỏ qua. Vì vậy, khi giáo viên nhận xét, đánh giá bài viết của các em, các em không biết phải sửa thế nào cho đúng, cho đẹp.
+ Bản thân một số giáo viên còn sửa qua loa.
+ Trong các giờ chính tả, giáo viên chưa thực sự tổ chức tiết học sôi nổi, chưa có sự đổi mới phương pháp, hình thức dạy học thực sự mà còn mang tính hình thức.
* Trên đây là những nguyên nhân chính dẫn đến thực trạng chất lượng chữ viết của học sinh lớp 2. Trước một thực trạng như vậy, người giáo viên không thể không suy nghĩ: “Phải làm gì để thay đổi thực trạng này?” và “Nâng cao chất lượng rèn chữ viết cho học sinh lớp 2 bằng cách nào?”
Trước vấn đề này, tôi đã tìm hiểu, suy nghĩ kết hợp với sự tiếp thu ý kiến của đồng nghiệp, cuối cùng tôi xin đưa ra ý kiến của mình về “Rèn chữ viết đẹp cho học sinh lớp 2 qua giờ chính tả” mà tôi đã thục hiện và cảm thấy có hiệu quả.
C. Các biện pháp
1.Biện pháp 1: Rèn cho học sinh một số thói quen tạo cách viết đúng:
Bước 1: Tư thế ngồi
Ngay từ khi vào lớp ở tuần đầu tôi hướng dẫn học sinh rất kĩ về tư thế ngồi viết một cách thoải mái nhất. Hai tay phải đặt đúng điểm tựa quy định mới điều khiển cây bút theo sự chỉ huy của não được. Ngồi quá cao, đầu phải cúi gầm xuống. Ngồi quá thấp, đầu phải nhìn lên. Tuyệt đối không quỳ, nằm, ngồi viết tùy tiện. Khoảng cách từ mắt đến vở tầm 25cm đến 30cm là vừa, không được nhìn quá gần vở vì thiếu ánh sáng sẽ dẫn đến bệnh cận thị trong học đường.
- Cột sống lưng luôn ở tư thế thẳng đứng, vuông góc với mặt ghế ngồi. Không ngồi vặn vẹo, lâu dần thành có tật, dẫn đến lệch cột sống, rất khó chữa sau này.
- Hai chân thoải mái, không để chân co, chân duỗi khiến cột sống phải lệch vẹo và chữ viết sẽ xiên lệch theo.
Bước 2: Hướng dẫn cách cầm bút:
Tay phải cầm chắc bút bằng 3 ngón tay (cái, trỏ, giữa). Đầu ngón trỏ cách đầu ngòi bút chừng 2,5cm. Mép bàn tay là điểm tựa của cánh tay phải khi đặt bút xuống bàn viết. Lúc viết, điều khiển cây bút bằng các cơ cổ tay và các ngón tay.
Không để ngửa bàn tay quá, tạo nên trọng lượng tì xuống lưng của hai ngón tay út va áp út (ngón đeo nhẫn). Ngược lại không úp quá nghiêng bàn tay về bên trái (nhìn từ trên xuống thấy cả 4 ngón tay: trỏ, giữa, áp út và út).
Các tư thế tay cầm bút không đúng sẽ dẫn đén các cố tật sau này khó chữa như: căng cứng, mỏi cơ gân bàn tay; viết chóng mỏi tay; ra nhiều mồ hôi tay; không thể viết lâu, viết nhanh được.
2. Biện pháp 2: Chia nhóm chữ, giúp học sinh trong việc luyện viết
Nhóm thứ 1: Gồm các chữ: m, n, i, u, ư, v, r, t
Với nhóm chữ này học sinh hay thắc mắc lỗi viết chưa đúng nét nối giữa các nét, nét móc thường bị đổ nghiêng, khi hất lên thường choãi chân ra nên không đúng.
Để khắc phục nhược điểm trên tôi luôn chú ý minh họa rõ nét điểm đặt bút, điểm dừng bút của mỗi nét để chữ viết cân đối, đẹp.
Từ các nét cơ bản ở nhóm chữ thứ nhất được viết đúng kĩ thuật học sinh sẽ có cơ sở viết chữ ở nhóm thứ 2 dễ hơn.
Nhóm thứ 2: Gồm các chữ: o, ô, ơ, a, ă, â
Với nhóm chữ này nhiều người cứ nghĩ là đơn giản nhưng thực tế hầu hết học sinh viết sai từ chữ O như chiều ngang quá rộng hoặc quá hẹp, nét chữ không đều đầu to đầu nhỏ.
Chính vì vậy ở nhóm chữ này tôi xác định cần dạy học sinh viết đúng chữ O để làm cơ sở cho viết đúng các chữ khác trong nhóm. Vậy thì chữ O viết thế nào cho đúng? Điểm đặt bút từ đâu? Chiều ngang chiếm tỉ lệ bao nhiêu so với chiều cao? Đó là việc làm rất khó để cho học sinh xác định được. Vì vậy trong quá trình dạy môn Tập viết khi dạy chữ O tôi kẻ một ô vuông trên bảng rồi chia ra 3 phần bằng nhau, đánh dấu 4 điểm ở giữa các cạnh hình chữ nhật, dùng phấn màu chấm hình chữ O sau đó tô lên các dấu chấm, vừa tô vừa giảng kĩ, nhấn mạnh điểm đặt bút đầu tiên và điểm dừng bút chính là điểm để viết thêm dấu “móc” chữ O và điểm để nối các nét chữ khác khi viết nhanh. Viết được chữ O đúng học sinh dễ dàng viết đúng các chữ cái khác trong nhóm.
Nhóm thứ 3: gồm các chữ: l, b, h, k, y
Ở nhóm chữ này học sinh hay viết sai điểm giao nhau của nét và chữ viết còn cong vẹo.
-Để giúp học sinh viết đúng điểm giao nhau của các nét khuyết tôi luôn cho học sinh xác định rõ ràng điểm giao nhau của nét khuyết bằng 1 dấu chấm nhỏ và rèn cho học sinh thói quen luôn đưa bút từ điểm bắt đầu qua đúng chấm rồi mới đưa bút lên tiếp thì mới viết đúng.
loại chữ khác rồi tiến tới rèn viết đẹp nên học sinh rất say mê, phấn khởi, không căng thẳng lo lắng khi tập viết.
Sau mỗi bài viết cần nhận xét “nét nào đúng, nét nào sai?”. Tìm nguyên nhân vì sao sai: Tại tư thế cầm bút, ngồi viết không đúng quy định, tay đặt bút không có điểm tựa, vì chưa chuyển dịch bút đúng tầm tay đưa bút, do vướng vấp cạnh bàn, mặt giấy không nhẵn, mực xuống không đều...Tóm lại có rất nhiều nguyên nhân dẫn đến chữ xấu trong khi viết.
Sau khi phát hiện ra nguyên nhân chỗ viết hỏng, cần giúp các em rút kinh nghiệm, tránh vấp phải sai sót tương tự ở lần sau.
3. Biện pháp 3: Dạy theo nhóm đối tượng học sinh, kết hợp một số “mẹo luật” chính tả.
Bên cạnh đó cho thấy quy ước của chữ quốc ngữ rất phức tạp, một âm có thể ghi bằng hai ba dạng như: ngờ nghi bằng ng/ngh... Từ những lỗi sai đó cộng với sự phức tạp của chữ quốc ngữ nếu chúng ta không có biện pháp uốn nắn kịp thời dẫn đến sẽ hình thành thói quen không tốt cho học sinh. Vì vậy để giúp học sinh có kỹ năng viết đúng, đẹp nên tôi đã đi sâu nghiên cứu để tìm ra giải pháp giúp các em viết đúng môn chính tả.
Ngay từ lớp 1, các em đã được làm quen với luật chính tả đơn giản như: Các âm đầu k, gh, ngh chỉ kết hợp với âm i, e, ê. Ngoài ra giáo viên có thể cung cấp thêm cho học sinh một số mẹo luật khác như sau :
Để phân biệt âm đầu s/ x: Đa số các từ chỉ tên cây và tên con vật đều bắt đầu bằng s : si, sồi, sả, sứ, sắn, sung, sao, sim, sậy, sấu, sến, sam, sán, sầu riêng, so đũa…sáo, sâu, sên, sò, sóc, sói, sứa, sáo sậu, sư tử…
Để phân biệt âm đầu tr/ ch: Đa số các từ chỉ đồ vật trong nhà và tên con vật đều bắt đầu bằng ch: chăn, chiếu, chảo, chổi, chai, chày, chén, chum, chạn, chõ, chĩnh, chuông, chiêng… chuột, chó, chí, chồn, chuồn chuồn, chào mào, châu chấu, chiền chiện, chẫu chàng, chèo bẻo, chìa vôi…
* Luật hỏi- ngã
Nếu cấu tạo giống nhau về phụ âm đầu, yếu tố đứng trước mang thanh huyền, nặng, ngã thì yếu tố đứng sau sẽ mang thanh ngã. Nếu yếu tố đứng trước mang thanh ngang, sắc, hỏi thì yếu tố đứng sau sẽ mang thanh hỏi (hoặc ngược lại).
Ví dụ:
Huyền + ngã: sẵn sàng, vững vàng…
Nặng + ngã: mạnh mẽ, vội vã…
Ngã + ngã: nhõng nhẽo, dễ dãi…
Ngang + hỏi: vui vẻ, trong trẻo…
Sắc + hỏi: mát mẻ, vất vả…
Hỏi + hỏi: lỏng lẻo, thủ thỉ…
Giáo viên đọc chính tả cho học sinh viết cần rõ ràng, tốc độ đọc vừa phải.
Giáo viên chấm bài của học sinh để phân ra các nhóm như: viết chậm, viết không cẩn thận, viết đẹp để nhận xét, lưu ý đến học sinh viết sai nhiều, giáo viên yêu cầu rút kinh nghiệm cho các bài sau.
Những em viết sai cần sửa lại cho đúng ở cuối bài. Điều này giáo viên phải nhắc nhở thực hiện liên tục, thường xuyên để khắc phục lỗi chính tả.
Ngoài viết đúng học sinh còn phải viết đẹp, đúng mẫu. Giáo viên có thể kết hợp với môn tập viết. Như vậy mỗi học sinh phải có 1 cuốn vở để luyện viết.
1. Bài tập chính tả:
Có rất nhiều dạng bài tập chính tả khác nhau để giúp học sinh tập tận dụng các kiến thức đã học, làm quen với việc sử dụng từ trong văn cảnh cụ thể. Sau mỗi bài tập, giáo viên giúp các em rút ra các qui tắc chính tả để ghi nhớ.
Ví dụ:
a/ Bài tập lựa chọn:
Giáo viên có thể đưa ra các dạng bài tập chính tả khác nhau để giúp học sinh vận dụng các kiến thức đã học, làm quen với việc sử dụng từ trong văn cảnh cụ thể:
* Bài tập trắc nghiệm:
a / Khoăn tròn vào những chữ cái đặt trước những chữ viết đúng chính tả:
A. Cái bàn B. Cái bàng
A. khuôn mặt B. Khuôn mặc
b / Bài tập điền khuyết:
Điền vào chỗ trống cho phù hợp:
§ d, r hoặc gi: …án c,…. ễ….ãi, trang ....ấy, ...ậy sớm
§ s hoặc x:…. ào ….ạc,….a….ôi,…., đơn….ơ.
§ ươn hoặc ương : s……mù,cá…………..,vấn v………….
§ ât hoặc âc : gió b….., thứ nh……,quả g….., ph….. cờ
* Ngoài ra giáo viên phải kết hợp cho học sinh biết xây dựng cái đúng, loại bỏ cái sai. Hướng dẫn học sinh thực hành luyện tập nhằm hình thành các kĩ xảo chính tả.
2. Tổ chức dạy học:
ÔÛ phaàn naøy, trong tình hình dịch bệnh dạy học online giáo viên cần lựa chọn hình thức luyện tập phù hợp đối tượng học sinh và phù hợp với nội dung của từng bài tập nhằm tạo hứng thú, phát huy tính tích cực chủ động của học sinh.
Thiết kế bài giảng lôi cuốn học sinh bằng cách lồng ghép âm thanh, hình ảnh trong tiết dạy.
Ngoài ra, còn rất nhiều phần mềm khác giúp giáo viên thiết kế các trò chơi cho giờ dạy trực tuyến như là:Kahoot, Quizizz, dùng Menti.com,… Qua đó, học sinh được thao tác, kéo thả, ấn chọn ngay trên màn hình nên rất thích
Ví duï: Toå chöùc trò Ai nhanh – Ai đúng, bác học thông thái....
Trong quá trình học sinh làm bài, giáo viên quan sát đôn đốc, phaùt hieän những bài làm sai để tổ chức cho học sinh nhận xét và sửa chữa. Giáo viên tổng kết ý kiến và chốt lại nội dung kiến thức cần ghi nhớ.
- Giáo viên nên tuyên dương, khen thưởng động viên kịp thời tạo hứng thú cho các em say mê học tập.
4. Biện pháp 4: Dạy học sinh viết, trình bày bài chính tả.
Bước 1: Giúp học sinh hiểu nghĩa từ, ghi nhớ từ.
Đối với đối tượng là học sinh lớp 2 mà đề tài đang nghiên cứu, đa số là con em của người dân miền Nam, do phương ngữ của từng miền khác nhau nên cách phát âm đôi khi chưa thống nhất với chữ viết nên học sinh cần nắm vững nghĩa của từ khó
Ví dụ: Học sinh đọc “suy nghĩ’’nhưng viết “suy nghỉ’’ nên giáo viên giúp học sinh cần hiểu “nghỉ” có nghĩ là hoạt động bị dùng lại, còn “nghĩ” là tính toán điều gì đó. Vì vậy phải viết là “ suy nghĩ”.
Bài viết chính tả lớp 2 phần lớn là viết lại một phần nội dung bài tập đọc đã học. Trước khi viết bài chính tả, giáo viên gợi ý, hướng dẫn học sinh tìm hiểu nội dung bài viết, như vậy khi viết chính tả, học sinh bắt đầu có vốn từ, nắm được nội dung bài, học sinh sẽ tự đọc, phân tích, viết đúng, đặc biệt là những tiếng, từ viết khó, hạn chế sự mắc lỗi.
Giáo viên có thể cho học sinh đọc chú giải, đặt câu, tìm từ đồng nghĩa, trái nghĩa, tranh ảnh,…với những từ nhiều nghĩa giáo viên phải đặt từ đó bài văn cụ thể để giải thích nghĩa từ.
* Về âm chính:
+ ao / au / âu: lao bàn
+ oe / eo: mạnh khỏe
+ iu êu / iêu: chìu chuộng
+ ip / iêp: liên típ
+ ui / uôi: đầu đui
+ um / uôm / ươm: cánh bướm
* Về âm cuối:
Học sinh thường viết lẫn lộn chữ ghi âm cuối trong các vần sau đây:
+ at/ ac: đồ đạt
+ an/ ang: cây đàng
+ ăt/ ăc: mặt quần áo
+ ăn/ ăng: khăng quàng
+ ân/ âng: cái câng
+ êt/ êch: chênh lệt
Người miền Nam phát âm hoàn toàn không phân biệt các vần có âm cuối n / ng / nh; t / c / ch. Mặt khác còn lẫn lộn giữa các chữ ghi âm đầu ch / tr; s/ x; d/ gi; v/ d, phát âm không phân biệt được thanh hỏi, thanh ngã.
Trong khi đó một số người miền Bắc chưa phân biệt l / n; d / gi.
Bước 2: Tập chép và viết chính tả
Nhìn chung hầu hết các em đều viết và trình bày tốt nhưng cũng không thể tránh khỏi một số trường hợp học sinh viết không đúng cỡ chữ, chữ chưa đều, chưa đẹp. Với những trường hợp này giáo viên cần phải hướng dẫn tỉ mỉ để các em viết đúng mẫu, có biện pháp để giúp các em khắc phục nhược điểm.
Với những học sinh yếu, tôi đã áp dụng việc viết mẫu trong một số bài chính tả của những tuần đầu ở mỗi bài chính tả tôi viết mẫu cho các em một vài chữ hoặc một câu. Viết thật ngay ngắn và đẹp cho các em quan sát. Đến khi viết bài tôi yêu cầu các em nhìn theo mẫu rồi viết, kể cả trong bài tập chép hay nghe viết tôi đều làm như vậy. Đặc điểm của học sinh Tiểu học là rất hay bắt chước và bắt chước cũng rất nhanh.
Tên sáng kiến: Biện pháp giúp học sinh viết đúng, viết đẹp chính tả lớp 2.
A. PHẦN MỞ ĐẦU
Trong những năm gần đây vấn đề chữ viết của các em ngày một đi xuống, xấu và sai lỗi chính tả rất nhiều, thiết nghĩ việc chữ viết của Tiếng Việt mà bị mai một đi không thể bỏ qua trách nhiệm của nhà giáo, mà nhà giáo đặc biệt phải chấn chỉnh ngay việc rèn chữ cho học sinh. Từ ngày xưa đến nay chữ viết có ảnh hưởng nhiều đến tính cách của con người. Người xưa đã có câu nói: “nét chữ nết người” là hàm ý hai vấn đề: Thứ nhất, nét chữ thể hiện tính cách con người; thông qua rèn luyện chữ viết mà giáo dục nhân cách con người. Thứ hai, phong trào “vở sạch – chữ đẹp” vừa là mục đích, vừa là phương tiện trong quá trình rèn luyện học sinh viết đúng, dẫn tới việc viết đẹp cho học sinh, nó góp một phần vào việc giáo dục toàn diện cho học sinh ngay từ lớp 1.
Ngoài ra học sinh viết đúng mẫu, viết rõ ràng, viết đẹp thì học sinh có điều kiện ghi chép bài học tốt, nhờ vậy mà kết quả học tập sẽ tốt hơn.
Là giáo viên dạy lớp 2 đã nhiều năm, tôi luôn trăn trở suy nghĩ một câu hỏi: ở lớp 2 có nên tiến hành dạy các em viết đẹp ngay không? Sau nhiều năm đúc rút qua việc giảng dạy môn Tập Viết tôi nhận thấy rằng đối với học sinh lớp 2 nếu cùng một lúc đòi hỏi các em viết đúng, viết đẹp ngay là một vấn đề khó. Do vậy đối với từng lớp, giáo viên cần lựa chọn mục tiêu trọng tâm của môn học phù hợp với lứa tuổi để học sinh tiếp thu bài một cách vững chắc nên tôi đã xác định muốn viết chữ đẹp thì việc đầu tiên cần làm ở lớp 2 là rèn cho trẻ có nề nếp và kĩ thuật viết chữ đúng thì mới có cơ sở để viết chữ đẹp.
Trong quá trình giảng dạy môn Tiếng Việt, cụ thể phân môn chính tả, bản thân nhận thấy học sinh còn viết sai nhiều lỗi chính tả. Đặc biệt đầu năm học này do tình hình dịch bệnh Covid 19 đang diễn biến phức tạp, ảnh hưởng lớn tới các hoạt động trong cuộc sống, dẫn đến các học sinh chưa thể tới trường. Tuy nhiên, việc dạy học không thể dừng lại, qua quá trình dạy học trực truyến tôi nhận thấy học sinh viết còn sai nhiều lỗi chính tả. Trước tầm quan trọng của việc rèn chữ viết cho học sinh lớp 2 là một vấn đề cấp thiết, nhưng thực trạng hiện nay do ảnh hưởng từ dịch bệnh nên hiện nay chưa được như mong muốn. Học sinh viết còn chưa chuẩn xác, thiếu nét, việc giữ gìn vở chưa có ý thức cao. Chính vì vậy, là giáo viên chủ nhiệm lớp 2 không khỏi băn khoăn và trăn trở. Để góp phần khắc phục những tình trạng nêu trên, tôi đã mạnh dạn chọn và nghiên cứu đề tài: “Biện pháp giúp học sinh viết đúng, viết đẹp lớp 2”.
B. NỘI DUNG
1. Đối tượng nghiên cứu
Năm học 2021- 2022 tôi được nhà trường phân công chủ nhiệm lớp Hai/13. So với lứa tuổi học sinh Tiểu học thì ở lứa tuổi lớp 2 còn rất nhỏ nên việc tiếp thu kiến thức còn hạn chế. Lớp hai/ 13 có 48 học sinh trong đó có 24 em nam và 24 em nữ. Các em nhìn chung đều có ý thức học tập tốt, có tinh thần đoàn kết giúp đỡ lẫn nhau trong học tập, gia đình quan tâm, đó là thuận lợi để tôi áp dụng sáng kiến kinh nghiệm của mình. Vì lý do nêu trên, tôi quyết định đưa học sinh của tôi trực tiếp vào thực nghiệm việc rèn kỹ năng viết chính tả để nhằm giảm thiểu việc mắc lỗi khi viết chính tả của các em.
3. Phạm vi nghiên cứu
Nghiên cứu bằng thực trạng trên đối với đối tượng học sinh lớp Hai/ 13, tôi quyết định thực hiện việc thực nghiệm ngay trong năm học 2021 – 2022 Trường Tiểu học Đoàn Thị Điểm.
4. Phương pháp nghiên cứu
1.Phương pháp nghiên cứu lý thuyết
2.Phương pháp điều tra.
3.Phương pháp phân tích tổng hợp.
4.Phương pháp luyện tập thực hành.
5.Phương pháp so sánh, đối chiếu.
5. Điều tra thực trạng
Trong quá trình dạy và học, phân môn chính tả trực tuyến tôi thấy:
- Học sinh lớp 2 viết chữ theo quy định. Có nhiều học sinh viết bài sạch sẽ, trình bày đẹp khi gửi bài cho cô. Song bên cạnh đó, giáo viên và học sinh còn gặp rất nhiều khó khăn trong giờ viết đặc biệt là giờ chính tả. Cụ thể:
+ Học sinh còn viết sai nhiều về độ cao các con chữ (đặc biệt là ở những bài chính tả đầu tiên), nét chữ chưa chuẩn, sai cách ghi dấu thanh, khoảng cách giữa các con chữ.
+ Một số học sinh chưa nắm chắc quy tắc chính tả: ng - ngh, g - gh, c- k nên khi gặp bài chính tả nghe viết học sinh dễ viết sai.
+ Do phương ngữ của từng miền khác nhau nên cách phát âm của học sinh đôi khi ảnh hưởng tới quá trình khi em viết.
+ Trong các buổi học, do ảnh hưởng đường truyền mạng học sinh thường không nghe rõ giáo viên đọc cho học sinh nghe – viết dẫn đến bài viết còn bị sai hoặc thiếu chữ.
+ Học sinh chưa nắm chắc cách trình bày một bài viết chính tả (đoạn văn, đoạn thơ hay bài thơ). Đặc biệt với bài thơ viết theo thể thơ lục bát hoặc viết chính tả tập chép, học sinh nhìn bài “mẫu” của giáo viên để chép và khi thấy giáo viên xuống dòng ở đâu (ở chữ nào) thì các em cũng xuống ở chữ đó (vì các em không hiểu bản chất của vấn đề). Chính vì vậy mà ở lớp 2 coi trọng hình thức tập chép.
Do đó, viết đúng chính tả là việc cần thiết trong hoạt động giao tiếp bằng ngôn ngữ viết. Việc hình thành cho học sinh kĩ năng viết đúng là vấn đề bức xúc và khó khăn trong giai đoạn học Online.
VD: Dạy bài chính tả tập chép “Ông tôi”
+ Bài viết bảng của giáo viên:
+ Bài viết của học sinh:
* Như ví dụ trên tôi đưa ra, với những giáo viên đang dạy lớp 4 hoặc lớp 5 thì thấy buồn cười và có thể cho là vô lí. Nhưng đối với giáo viên đã và đang trực tiếp giảng dạy lớp 2 thì sẽ thấy đó là thực tế.
6. Nguyên nhân của thực trạng
Qua thời gian dạy học và tìm hiểu thực tế tôi thấy:
+ Gia đình các em rất quan tâm đến việc học tập của các em. Đầu năm học, phụ huynh đã mua đầy đủ đồ dùng sách vở học tập cho các em. Nhiều phụ huynh đã dành thời gian để kèm cặp thêm cho các em trong thời học tập ở nhà.
+ Nhà trường luôn tạo điều kiện tốt nhất cho giáo viên và học sinh trong quá trình dạy học trực tuyến.
+ Giáo viên có chuyên môn vững vàng, có lòng yêu nghề, giáo viên và học sinh luôn coi trọng công tác vở sạch, chữ đẹp.
+ Về phía học sinh: nhìn chung các em chăm ngoan học tập, luôn chú ý đến chữ viết, biết giữ gìn sách vở của mình.
Vậy tại sao vẫn còn những học sinh viết mắc lỗi chính tả và chưa đúng như vậy? Ở đây tôi mạnh dạn đưa ra một số nguyên nhân như sau:
a. Nguyên nhân trước hết là phải nói đến do bản thân học sinh:
+ Đa số là con em của người dân miền Nam, do phương ngữ của từng miền khác nhau nên cách phát âm đôi khi chưa thống nhất với chữ viết nên học sinh cần nắm vững nghĩa của từ khó.
Ví dụ: Học sinh đọc “suy nghĩ’’nhưng viết “suy nghỉ’’ nên giáo viên giúp học sinh cần hiểu “nghỉ” có nghĩ là hoạt động bị dùng lại, còn “nghĩ” là tính toán điều gì đó. Vì vậy phải viết là “ suy nghĩ”.
+ Một số học sinh tư thế ngồi viết và cách cầm bút chưa đúng.
+ Đôi lúc các em còn viết ngoáy, ý thức chưa cao, chưa tự giác rèn chữ viết.
+ Khối lượng kiến thức của lớp 2 so với lớp 1 nhiều hơn nên học sinh phải tăng tốc độ viết trong giờ học, giờ làm bài nên chữ viết thường không nắn nót, không viết đúng quy cách, sai kích cỡ, khoảng cách giữa các chữ không đều. Hiện tượng viết sai nét, sai cỡ chữ, hở nét, thừa nét, thiếu dấu hoặc đánh dấu không đúng vị trí của học sinh diễn ra thường xuyên.
+ Bản thân một số phụ huynh còn viết sai chính tả. Cụ thể khi trao đổi với giáo viên chủ nhiệm qua Zalo.
Vậy khi học sinh nói sai, viết sai không được sửa, và khi nhìn thấy phụ huynh viết sai thì các em cho đó là đúng, đâu có biết như vậy là sai. Chỉ có phần ít là các em biết phát hiện đúng sai, do đó các em cứ theo cái sai đó dẫn đến các em sẽ viết sai.
+ Học sinh lớp 2 vừa ở lớp 1 lên các em mới bắt đầu viết chữ một ly từ tuần 25, như vậy mới được 13 tuần là các em lại nghỉ hè 3 tháng. Trong thời gian nghỉ hè hầu như là các em chỉ ôn lại bài đọc mà không chú ý đến viết chính tả và luyện chữ nên khi vào năm học mới, lên lớp 2 bài chính tả đầu tiên các em viết sai nhiều và không đúng cỡ chữ. Sau khi quay lại học các em lại chưa được học trực tiếp mà học trực tuyến nên việc nghe – viết ảnh hưởng tới các em.
b. Về phía giáo viên:
+ Giáo viên luôn quan tâm chấm chữa bài cho học sinh thường xuyên. Song khi chấm bài cho học sinh, học sinh viết sai lỗi chính tả thì giáo viên chỉ gạch chân, ít sửa sai cho các em. Giáo viên mới chú trọng đến chữ viết đúng nên khi học sinh viết sai chữ thì giáo viên gạch chân lỗi sai, còn khi học sinh viết sai nét, giáo viên đều bỏ qua. Vì vậy, khi giáo viên nhận xét, đánh giá bài viết của các em, các em không biết phải sửa thế nào cho đúng, cho đẹp.
+ Bản thân một số giáo viên còn sửa qua loa.
+ Trong các giờ chính tả, giáo viên chưa thực sự tổ chức tiết học sôi nổi, chưa có sự đổi mới phương pháp, hình thức dạy học thực sự mà còn mang tính hình thức.
* Trên đây là những nguyên nhân chính dẫn đến thực trạng chất lượng chữ viết của học sinh lớp 2. Trước một thực trạng như vậy, người giáo viên không thể không suy nghĩ: “Phải làm gì để thay đổi thực trạng này?” và “Nâng cao chất lượng rèn chữ viết cho học sinh lớp 2 bằng cách nào?”
Trước vấn đề này, tôi đã tìm hiểu, suy nghĩ kết hợp với sự tiếp thu ý kiến của đồng nghiệp, cuối cùng tôi xin đưa ra ý kiến của mình về “Rèn chữ viết đẹp cho học sinh lớp 2 qua giờ chính tả” mà tôi đã thục hiện và cảm thấy có hiệu quả.
C. Các biện pháp
1.Biện pháp 1: Rèn cho học sinh một số thói quen tạo cách viết đúng:
Bước 1: Tư thế ngồi
Ngay từ khi vào lớp ở tuần đầu tôi hướng dẫn học sinh rất kĩ về tư thế ngồi viết một cách thoải mái nhất. Hai tay phải đặt đúng điểm tựa quy định mới điều khiển cây bút theo sự chỉ huy của não được. Ngồi quá cao, đầu phải cúi gầm xuống. Ngồi quá thấp, đầu phải nhìn lên. Tuyệt đối không quỳ, nằm, ngồi viết tùy tiện. Khoảng cách từ mắt đến vở tầm 25cm đến 30cm là vừa, không được nhìn quá gần vở vì thiếu ánh sáng sẽ dẫn đến bệnh cận thị trong học đường.
- Cột sống lưng luôn ở tư thế thẳng đứng, vuông góc với mặt ghế ngồi. Không ngồi vặn vẹo, lâu dần thành có tật, dẫn đến lệch cột sống, rất khó chữa sau này.
- Hai chân thoải mái, không để chân co, chân duỗi khiến cột sống phải lệch vẹo và chữ viết sẽ xiên lệch theo.
Bước 2: Hướng dẫn cách cầm bút:
Tay phải cầm chắc bút bằng 3 ngón tay (cái, trỏ, giữa). Đầu ngón trỏ cách đầu ngòi bút chừng 2,5cm. Mép bàn tay là điểm tựa của cánh tay phải khi đặt bút xuống bàn viết. Lúc viết, điều khiển cây bút bằng các cơ cổ tay và các ngón tay.
Không để ngửa bàn tay quá, tạo nên trọng lượng tì xuống lưng của hai ngón tay út va áp út (ngón đeo nhẫn). Ngược lại không úp quá nghiêng bàn tay về bên trái (nhìn từ trên xuống thấy cả 4 ngón tay: trỏ, giữa, áp út và út).
Các tư thế tay cầm bút không đúng sẽ dẫn đén các cố tật sau này khó chữa như: căng cứng, mỏi cơ gân bàn tay; viết chóng mỏi tay; ra nhiều mồ hôi tay; không thể viết lâu, viết nhanh được.
2. Biện pháp 2: Chia nhóm chữ, giúp học sinh trong việc luyện viết
Nhóm thứ 1: Gồm các chữ: m, n, i, u, ư, v, r, t
Với nhóm chữ này học sinh hay thắc mắc lỗi viết chưa đúng nét nối giữa các nét, nét móc thường bị đổ nghiêng, khi hất lên thường choãi chân ra nên không đúng.
Để khắc phục nhược điểm trên tôi luôn chú ý minh họa rõ nét điểm đặt bút, điểm dừng bút của mỗi nét để chữ viết cân đối, đẹp.
Từ các nét cơ bản ở nhóm chữ thứ nhất được viết đúng kĩ thuật học sinh sẽ có cơ sở viết chữ ở nhóm thứ 2 dễ hơn.
Nhóm thứ 2: Gồm các chữ: o, ô, ơ, a, ă, â
Với nhóm chữ này nhiều người cứ nghĩ là đơn giản nhưng thực tế hầu hết học sinh viết sai từ chữ O như chiều ngang quá rộng hoặc quá hẹp, nét chữ không đều đầu to đầu nhỏ.
Chính vì vậy ở nhóm chữ này tôi xác định cần dạy học sinh viết đúng chữ O để làm cơ sở cho viết đúng các chữ khác trong nhóm. Vậy thì chữ O viết thế nào cho đúng? Điểm đặt bút từ đâu? Chiều ngang chiếm tỉ lệ bao nhiêu so với chiều cao? Đó là việc làm rất khó để cho học sinh xác định được. Vì vậy trong quá trình dạy môn Tập viết khi dạy chữ O tôi kẻ một ô vuông trên bảng rồi chia ra 3 phần bằng nhau, đánh dấu 4 điểm ở giữa các cạnh hình chữ nhật, dùng phấn màu chấm hình chữ O sau đó tô lên các dấu chấm, vừa tô vừa giảng kĩ, nhấn mạnh điểm đặt bút đầu tiên và điểm dừng bút chính là điểm để viết thêm dấu “móc” chữ O và điểm để nối các nét chữ khác khi viết nhanh. Viết được chữ O đúng học sinh dễ dàng viết đúng các chữ cái khác trong nhóm.
Nhóm thứ 3: gồm các chữ: l, b, h, k, y
Ở nhóm chữ này học sinh hay viết sai điểm giao nhau của nét và chữ viết còn cong vẹo.
-Để giúp học sinh viết đúng điểm giao nhau của các nét khuyết tôi luôn cho học sinh xác định rõ ràng điểm giao nhau của nét khuyết bằng 1 dấu chấm nhỏ và rèn cho học sinh thói quen luôn đưa bút từ điểm bắt đầu qua đúng chấm rồi mới đưa bút lên tiếp thì mới viết đúng.
loại chữ khác rồi tiến tới rèn viết đẹp nên học sinh rất say mê, phấn khởi, không căng thẳng lo lắng khi tập viết.
Sau mỗi bài viết cần nhận xét “nét nào đúng, nét nào sai?”. Tìm nguyên nhân vì sao sai: Tại tư thế cầm bút, ngồi viết không đúng quy định, tay đặt bút không có điểm tựa, vì chưa chuyển dịch bút đúng tầm tay đưa bút, do vướng vấp cạnh bàn, mặt giấy không nhẵn, mực xuống không đều...Tóm lại có rất nhiều nguyên nhân dẫn đến chữ xấu trong khi viết.
Sau khi phát hiện ra nguyên nhân chỗ viết hỏng, cần giúp các em rút kinh nghiệm, tránh vấp phải sai sót tương tự ở lần sau.
3. Biện pháp 3: Dạy theo nhóm đối tượng học sinh, kết hợp một số “mẹo luật” chính tả.
Bên cạnh đó cho thấy quy ước của chữ quốc ngữ rất phức tạp, một âm có thể ghi bằng hai ba dạng như: ngờ nghi bằng ng/ngh... Từ những lỗi sai đó cộng với sự phức tạp của chữ quốc ngữ nếu chúng ta không có biện pháp uốn nắn kịp thời dẫn đến sẽ hình thành thói quen không tốt cho học sinh. Vì vậy để giúp học sinh có kỹ năng viết đúng, đẹp nên tôi đã đi sâu nghiên cứu để tìm ra giải pháp giúp các em viết đúng môn chính tả.
Ngay từ lớp 1, các em đã được làm quen với luật chính tả đơn giản như: Các âm đầu k, gh, ngh chỉ kết hợp với âm i, e, ê. Ngoài ra giáo viên có thể cung cấp thêm cho học sinh một số mẹo luật khác như sau :
Để phân biệt âm đầu s/ x: Đa số các từ chỉ tên cây và tên con vật đều bắt đầu bằng s : si, sồi, sả, sứ, sắn, sung, sao, sim, sậy, sấu, sến, sam, sán, sầu riêng, so đũa…sáo, sâu, sên, sò, sóc, sói, sứa, sáo sậu, sư tử…
Để phân biệt âm đầu tr/ ch: Đa số các từ chỉ đồ vật trong nhà và tên con vật đều bắt đầu bằng ch: chăn, chiếu, chảo, chổi, chai, chày, chén, chum, chạn, chõ, chĩnh, chuông, chiêng… chuột, chó, chí, chồn, chuồn chuồn, chào mào, châu chấu, chiền chiện, chẫu chàng, chèo bẻo, chìa vôi…
* Luật hỏi- ngã
Nếu cấu tạo giống nhau về phụ âm đầu, yếu tố đứng trước mang thanh huyền, nặng, ngã thì yếu tố đứng sau sẽ mang thanh ngã. Nếu yếu tố đứng trước mang thanh ngang, sắc, hỏi thì yếu tố đứng sau sẽ mang thanh hỏi (hoặc ngược lại).
Ví dụ:
Huyền + ngã: sẵn sàng, vững vàng…
Nặng + ngã: mạnh mẽ, vội vã…
Ngã + ngã: nhõng nhẽo, dễ dãi…
Ngang + hỏi: vui vẻ, trong trẻo…
Sắc + hỏi: mát mẻ, vất vả…
Hỏi + hỏi: lỏng lẻo, thủ thỉ…
Giáo viên đọc chính tả cho học sinh viết cần rõ ràng, tốc độ đọc vừa phải.
Giáo viên chấm bài của học sinh để phân ra các nhóm như: viết chậm, viết không cẩn thận, viết đẹp để nhận xét, lưu ý đến học sinh viết sai nhiều, giáo viên yêu cầu rút kinh nghiệm cho các bài sau.
Những em viết sai cần sửa lại cho đúng ở cuối bài. Điều này giáo viên phải nhắc nhở thực hiện liên tục, thường xuyên để khắc phục lỗi chính tả.
Ngoài viết đúng học sinh còn phải viết đẹp, đúng mẫu. Giáo viên có thể kết hợp với môn tập viết. Như vậy mỗi học sinh phải có 1 cuốn vở để luyện viết.
1. Bài tập chính tả:
Có rất nhiều dạng bài tập chính tả khác nhau để giúp học sinh tập tận dụng các kiến thức đã học, làm quen với việc sử dụng từ trong văn cảnh cụ thể. Sau mỗi bài tập, giáo viên giúp các em rút ra các qui tắc chính tả để ghi nhớ.
Ví dụ:
a/ Bài tập lựa chọn:
Giáo viên có thể đưa ra các dạng bài tập chính tả khác nhau để giúp học sinh vận dụng các kiến thức đã học, làm quen với việc sử dụng từ trong văn cảnh cụ thể:
* Bài tập trắc nghiệm:
a / Khoăn tròn vào những chữ cái đặt trước những chữ viết đúng chính tả:
A. Cái bàn B. Cái bàng
A. khuôn mặt B. Khuôn mặc
b / Bài tập điền khuyết:
Điền vào chỗ trống cho phù hợp:
§ d, r hoặc gi: …án c,…. ễ….ãi, trang ....ấy, ...ậy sớm
§ s hoặc x:…. ào ….ạc,….a….ôi,…., đơn….ơ.
§ ươn hoặc ương : s……mù,cá…………..,vấn v………….
§ ât hoặc âc : gió b….., thứ nh……,quả g….., ph….. cờ
* Ngoài ra giáo viên phải kết hợp cho học sinh biết xây dựng cái đúng, loại bỏ cái sai. Hướng dẫn học sinh thực hành luyện tập nhằm hình thành các kĩ xảo chính tả.
2. Tổ chức dạy học:
ÔÛ phaàn naøy, trong tình hình dịch bệnh dạy học online giáo viên cần lựa chọn hình thức luyện tập phù hợp đối tượng học sinh và phù hợp với nội dung của từng bài tập nhằm tạo hứng thú, phát huy tính tích cực chủ động của học sinh.
Thiết kế bài giảng lôi cuốn học sinh bằng cách lồng ghép âm thanh, hình ảnh trong tiết dạy.
Ngoài ra, còn rất nhiều phần mềm khác giúp giáo viên thiết kế các trò chơi cho giờ dạy trực tuyến như là:Kahoot, Quizizz, dùng Menti.com,… Qua đó, học sinh được thao tác, kéo thả, ấn chọn ngay trên màn hình nên rất thích
Ví duï: Toå chöùc trò Ai nhanh – Ai đúng, bác học thông thái....
Trong quá trình học sinh làm bài, giáo viên quan sát đôn đốc, phaùt hieän những bài làm sai để tổ chức cho học sinh nhận xét và sửa chữa. Giáo viên tổng kết ý kiến và chốt lại nội dung kiến thức cần ghi nhớ.
- Giáo viên nên tuyên dương, khen thưởng động viên kịp thời tạo hứng thú cho các em say mê học tập.
4. Biện pháp 4: Dạy học sinh viết, trình bày bài chính tả.
Bước 1: Giúp học sinh hiểu nghĩa từ, ghi nhớ từ.
Đối với đối tượng là học sinh lớp 2 mà đề tài đang nghiên cứu, đa số là con em của người dân miền Nam, do phương ngữ của từng miền khác nhau nên cách phát âm đôi khi chưa thống nhất với chữ viết nên học sinh cần nắm vững nghĩa của từ khó
Ví dụ: Học sinh đọc “suy nghĩ’’nhưng viết “suy nghỉ’’ nên giáo viên giúp học sinh cần hiểu “nghỉ” có nghĩ là hoạt động bị dùng lại, còn “nghĩ” là tính toán điều gì đó. Vì vậy phải viết là “ suy nghĩ”.
Bài viết chính tả lớp 2 phần lớn là viết lại một phần nội dung bài tập đọc đã học. Trước khi viết bài chính tả, giáo viên gợi ý, hướng dẫn học sinh tìm hiểu nội dung bài viết, như vậy khi viết chính tả, học sinh bắt đầu có vốn từ, nắm được nội dung bài, học sinh sẽ tự đọc, phân tích, viết đúng, đặc biệt là những tiếng, từ viết khó, hạn chế sự mắc lỗi.
Giáo viên có thể cho học sinh đọc chú giải, đặt câu, tìm từ đồng nghĩa, trái nghĩa, tranh ảnh,…với những từ nhiều nghĩa giáo viên phải đặt từ đó bài văn cụ thể để giải thích nghĩa từ.
* Về âm chính:
+ ao / au / âu: lao bàn
+ oe / eo: mạnh khỏe
+ iu êu / iêu: chìu chuộng
+ ip / iêp: liên típ
+ ui / uôi: đầu đui
+ um / uôm / ươm: cánh bướm
* Về âm cuối:
Học sinh thường viết lẫn lộn chữ ghi âm cuối trong các vần sau đây:
+ at/ ac: đồ đạt
+ an/ ang: cây đàng
+ ăt/ ăc: mặt quần áo
+ ăn/ ăng: khăng quàng
+ ân/ âng: cái câng
+ êt/ êch: chênh lệt
Người miền Nam phát âm hoàn toàn không phân biệt các vần có âm cuối n / ng / nh; t / c / ch. Mặt khác còn lẫn lộn giữa các chữ ghi âm đầu ch / tr; s/ x; d/ gi; v/ d, phát âm không phân biệt được thanh hỏi, thanh ngã.
Trong khi đó một số người miền Bắc chưa phân biệt l / n; d / gi.
Bước 2: Tập chép và viết chính tả
Nhìn chung hầu hết các em đều viết và trình bày tốt nhưng cũng không thể tránh khỏi một số trường hợp học sinh viết không đúng cỡ chữ, chữ chưa đều, chưa đẹp. Với những trường hợp này giáo viên cần phải hướng dẫn tỉ mỉ để các em viết đúng mẫu, có biện pháp để giúp các em khắc phục nhược điểm.
Với những học sinh yếu, tôi đã áp dụng việc viết mẫu trong một số bài chính tả của những tuần đầu ở mỗi bài chính tả tôi viết mẫu cho các em một vài chữ hoặc một câu. Viết thật ngay ngắn và đẹp cho các em quan sát. Đến khi viết bài tôi yêu cầu các em nhìn theo mẫu rồi viết, kể cả trong bài tập chép hay nghe viết tôi đều làm như vậy. Đặc điểm của học sinh Tiểu học là rất hay bắt chước và bắt chước cũng rất nhanh.
CHỦ ĐỀ LIÊN QUAN
CHỦ ĐỀ QUAN TÂM
CHỦ ĐỀ MỚI NHẤT
