- Tham gia
- 28/1/21
- Bài viết
- 82,206
- Điểm
- 113
tác giả
SÁNG KIẾN KINH NGHIỆM TOÁN LỚP 4; Một số biện pháp nâng cao hiệu quả dạy học phân số cho học sinh lớp 4 được soạn dưới dạng file word gồm 18 trang. Các bạn xem và tải về ở dưới.
A. PHẦN MỞ ĐẦU
I. CƠ SỞ KHOA HỌC
Giáo dục Tiểu học là bậc học đầu tiên, đặt nền móng cho các bậc học sau. Hiện nay, việc nâng cao chất lượng dạy và học Tiểu học là mối quan tâm hàng đầu của toàn xã hội. Trong các môn học ở tiểu học thì môn Toán có vai trò vô cùng quan trọng. Toán là bộ môn khoa học đòi hỏi sự chính xác cao. Đặc biệt người học toán cần có kĩ năng làm toán tốt thì mới đem lại kết quả cao trong học tập. Mặt khác, học giỏi toán cũng là công cụ cần thiết để học các môn học khác cũng như nhận thức thế giới xung quanh và thực tiễn một cách có hiệu quả.
Khả năng giáo dục nhiều mặt của môn toán rất to lớn, nó là tiền đề để phát triển tư duy logíc đồng thời bồi dưỡng và phát triển những thao tác mang tính trí tuệ để nhận thức thế giới hiện thực như: trừu tượng hóa, khái quát hóa, phân tích tổng hợp, dự đoán, chứng minh. Nó có vai trò to lớn trong việc rèn luyện phương pháp suy luận, giải quyết vấn đề có căn cứ khoa học, toàn diện, chính xác; nó có nhiều tác dụng trong việc phát triển trí thông minh, tư duy độc lập, linh hoạt sáng tạo, góp phần giáo dục ý chí và những đức tính tốt như cần cù, nhẫn nại của con người.
Là giáo viên đứng lớp nhiều năm ở bậc tiểu học, qua kết quả thi hằng năm của các em tôi đã nhận thấy rằng kết quả học lực môn Toán qua các đợt kiểm tra định kì của học sinh từ khối 1 đến khối 3 luôn đạt loại khá, giỏi nhiều hơn ở khối lớp 4 rát nhiều. Và tôi luôn thắc mắc nguyên nhân là gì? Làm thế nào để thay đổi tình trạng đó? Qua nhiều lần trăn trở về chất lượng của học sinh ở môn Toán cùng với việc kết hợp rút kinh nghiệm trong các tiết học và tình hình học tập trên lớp của học sinh qua các năm học, tôi nhận thấy nội dung kiến thức làm học sinh khối lớp 4 vướng mắc nhiều nhất là mạch kiến thức về phân số. Vì thế tôi cần nghiên cứu tìm giải pháp giúp học sinh học tốt mạch kiến thức này nhằm nâng cao chất lượng học tập cho học sinh.
Xuất phát từ vị trí và tầm quan trọng của môn toán ở tiểu học, xuất phát từ thực trạng dạy và học trong chương trình toán 4, qua nghiên cứu khả năng ứng dụng cụ thể, thiết thực của vấn đề, tôi đã mạnh dạn nghiên cứu đề tài “Một số biện pháp nâng cao hiệu quả dạy học phân số cho học sinh lớp 4 ”, với mong muốn nâng cao hiệu quả trong công tác giảng dạy.
II. CƠ SỞ THỰC TIỄN
1. Nội dung về Phân số trong chương trình Toán lớp 4:
Nội dung dạy học phân số đã được lồng ghép vào nội dung học toán của các em học sinh Tiểu học từ lớp 2, 3 nhưng phải tới lớp 4 nó mới được chia thành mảng kiến thức riêng và dạy đầy đủ khái niệm và các quy tắc tính. Đây là một nội dung tương đối khó đối với các em vì bắt đầu học khái niệm rồi phải thực hành luôn. Theo chương trình cũ thì các em lên lớp 5 mới học các phép tính, khi các em đã học ôn lại những kiến thức về số tự nhiên rất kĩ. Chương “phân số - các phép tính về phân số” gồm các nội dung sau:
+ Hình thành khái niệm về phân số: Học sinh cần năm được mỗi số tự nhiên đều có thể viết dưới dạng phân số có mẫu số là 1. Số 1 có thể viết dưới dạng phân số có tử số và mẫu số bằng nhau và khác 0.
+ Hình thành khái niệm và các tính chất, tác dụng cơ bản về phân số bằng nhau, rút gọn phân số, quy đồng mẫu số các phân số
+ Hình thành quy tắc so sánh hai phân số cùng mẫu số, khác mẫu số, so sánh phân số với 1….Vận dụng để sắp xếp các phân số theo thứ tự từ bé đến lớn ( hoặc từ lớn xuống bé ). Tìm phần bù của hai phân số bằng cách lấy 1 trừ đi phân số đó rồi so sánh hai phần bù. Nếu phần bù nào lớn thì phân số đó bé và ngược lại. Nhưng phần này chỉ giúp những học sinh khá, giỏi vì làm như thế này rất dễ nhầm lẫn.
+ Hình thành quy tắc phép cộng, phép trừ, phép nhân, phép chia hai phân số, kết hợp giải các bài toán bốn phép tính về phân số và các dạng toán có liên quan đến nội dung đại lượng, đo đại lượng, các yếu tố đại số, hình học…Đây là nội dung mà học sinh thường mắc sai lầm trong khi thực hành luyện tập.
Như vậy để học sinh có được những kiến thức, kỹ năng về phân số và vận dụng vào giải các bài toán bốn phép tính về phân số là rất quan trọng. Vị trí của việc dạy học giải toán lại càng quan trọng hơn.
III. MỤC ĐÍCH
Đề tài của tôi có mục đích như sau:
Tìm hiểu phương pháp và các biện pháp dạy toán 4 góp phần đổi mới phương pháp giảng dạy và giúp học sinh lớp 4 học tốt kiến thức phần phân số.
Từ mục đích trên, tôi xác định nhiệm vụ cho đề tài sau:
- Tìm hiểu tâm lí học sinh Tiểu học
- Tìm hiểu nội dung môn Toán được dạy trong chương trình lớp 4 chủ yếu về mảng phân số.
- Tiến hành dạy học thí điểm nội dung toán 4 ở trường năm học 20... – 20...
IV. ĐỐI TƯỢNG VÀ PHẠM VI NGHIÊN CỨU
Nội dung chương trình toán 4 phần phân số. Các lỗi sai thường gặp khi học sinh học các phép tính với phân số và các biện pháp khắc phục những lỗi sai đó nhằm nâng cao hiệu quả dạy học phân số cho học sinh lớp 4 .
V. PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU:
1. Nghiên cứu tài liệu sách giáo khoa và các tài liệu tham khảo.
2. Nghiên cứu thực tiễn, học hỏi kinh nghiệm từ đồng nghiệp.
3. Điều tra về thực trạng.
4. Trực tiếp thử nghiệm vào các tiết dạy toán ở trên lớp
VI. PHẠM VI VÀ KẾ HOẠCH NGHIÊN CỨU:
1. Phạm vi nghiên cứu
Những giải pháp nhằm giúp học sinh lớp 4 thực hiện tốt các phép tính với phân số.
2. Kế hoạch nghiên cứu:
Nghiên cứu trong năm học 20... – 20..., dạy thử nghiệm vào học kì 2 của năm học.
B. PHẦN NỘI DUNG
I. THỰC TRẠNG TÌNH HÌNH KHẢO SÁT, ĐIỀU TRA
Đặc điểm tình hình chung của lớp:
1. Thuận lợi:
- Học sinh có đầy đủ sách vở, đồ dùng học tập.
- Cơ sở vật chất đầy đủ, khang trang, đầy đủ điều kiện ánh sáng để học sinh học tập.
- Hầu hết các em có lòng say mê học toán, thích tìm tòi, khám phá điều mới lạ trong toán học.
2. Khó khăn:
- Mức độ lĩnh hội kiến thức của các em không đồng đều.
- Một số em còn ham chơi, thiếu chuyên cần trong học tập.
- Một số phụ huynh thiếu quan tâm đến việc học tập của con em mình.
3. Thực trạng:
Qua nhiều năm giảng dạy tôi thấy còn tồn tại một số vấn đề mà đa số học sinh lớp 4 đều hay mắc phải.
- Học sinh chưa hiểu rõ được khái niệm về phân số, các em mơ hồ.
- Phần tính toán các phép tính với phân số rất nhiều học sinh thường bị khó khăn, nhầm lẫn giữa cộng, trừ, nhân, chia phân số cùng mẫu, khác mẫu.
+ Ví dụ khi đi thực hiện phép cộng 2 phân số khác mẫu số học sinh cần phải quy đồng mẫu số nhưng các em lại lấy tử số cộng với tử số, mẫu số cộng với mẫu số…
- Phần giải toán có lời văn liên quan đến phân số học sinh lúng túng không biết cách giải.
4 . Nguyên nhân:
Qua điều tra tôi thấy học sinh yếu toán do các nguyên nhân sau:
- Học sinh hầu hết ít thuộc quy tắc, hoặc hay ghi nhớ máy móc nên mau quên, một số đông là học suông.
- Do bản thân mỗi học sinh lười học, thiếu tập trung trong giờ học.
+ Trong lớp chỉ có vài học sinh ham học hỏi, ham hiểu biết, lo tìm tòi, tìm hiểu cách giải, còn lại hầu hết là học cho xong chuyện, làm cho xong rồi đi chơi không cần biết đúng hay sai, không chịu khó tìm tòi suy nghĩ, không phát triển được tư duy, không nắm được kiến thức cơ bản.
- Sự cộng tác của phụ huynh còn rất hạn chế.
A. PHẦN MỞ ĐẦU
I. CƠ SỞ KHOA HỌC
Giáo dục Tiểu học là bậc học đầu tiên, đặt nền móng cho các bậc học sau. Hiện nay, việc nâng cao chất lượng dạy và học Tiểu học là mối quan tâm hàng đầu của toàn xã hội. Trong các môn học ở tiểu học thì môn Toán có vai trò vô cùng quan trọng. Toán là bộ môn khoa học đòi hỏi sự chính xác cao. Đặc biệt người học toán cần có kĩ năng làm toán tốt thì mới đem lại kết quả cao trong học tập. Mặt khác, học giỏi toán cũng là công cụ cần thiết để học các môn học khác cũng như nhận thức thế giới xung quanh và thực tiễn một cách có hiệu quả.
Khả năng giáo dục nhiều mặt của môn toán rất to lớn, nó là tiền đề để phát triển tư duy logíc đồng thời bồi dưỡng và phát triển những thao tác mang tính trí tuệ để nhận thức thế giới hiện thực như: trừu tượng hóa, khái quát hóa, phân tích tổng hợp, dự đoán, chứng minh. Nó có vai trò to lớn trong việc rèn luyện phương pháp suy luận, giải quyết vấn đề có căn cứ khoa học, toàn diện, chính xác; nó có nhiều tác dụng trong việc phát triển trí thông minh, tư duy độc lập, linh hoạt sáng tạo, góp phần giáo dục ý chí và những đức tính tốt như cần cù, nhẫn nại của con người.
Là giáo viên đứng lớp nhiều năm ở bậc tiểu học, qua kết quả thi hằng năm của các em tôi đã nhận thấy rằng kết quả học lực môn Toán qua các đợt kiểm tra định kì của học sinh từ khối 1 đến khối 3 luôn đạt loại khá, giỏi nhiều hơn ở khối lớp 4 rát nhiều. Và tôi luôn thắc mắc nguyên nhân là gì? Làm thế nào để thay đổi tình trạng đó? Qua nhiều lần trăn trở về chất lượng của học sinh ở môn Toán cùng với việc kết hợp rút kinh nghiệm trong các tiết học và tình hình học tập trên lớp của học sinh qua các năm học, tôi nhận thấy nội dung kiến thức làm học sinh khối lớp 4 vướng mắc nhiều nhất là mạch kiến thức về phân số. Vì thế tôi cần nghiên cứu tìm giải pháp giúp học sinh học tốt mạch kiến thức này nhằm nâng cao chất lượng học tập cho học sinh.
Xuất phát từ vị trí và tầm quan trọng của môn toán ở tiểu học, xuất phát từ thực trạng dạy và học trong chương trình toán 4, qua nghiên cứu khả năng ứng dụng cụ thể, thiết thực của vấn đề, tôi đã mạnh dạn nghiên cứu đề tài “Một số biện pháp nâng cao hiệu quả dạy học phân số cho học sinh lớp 4 ”, với mong muốn nâng cao hiệu quả trong công tác giảng dạy.
II. CƠ SỞ THỰC TIỄN
1. Nội dung về Phân số trong chương trình Toán lớp 4:
Nội dung dạy học phân số đã được lồng ghép vào nội dung học toán của các em học sinh Tiểu học từ lớp 2, 3 nhưng phải tới lớp 4 nó mới được chia thành mảng kiến thức riêng và dạy đầy đủ khái niệm và các quy tắc tính. Đây là một nội dung tương đối khó đối với các em vì bắt đầu học khái niệm rồi phải thực hành luôn. Theo chương trình cũ thì các em lên lớp 5 mới học các phép tính, khi các em đã học ôn lại những kiến thức về số tự nhiên rất kĩ. Chương “phân số - các phép tính về phân số” gồm các nội dung sau:
+ Hình thành khái niệm về phân số: Học sinh cần năm được mỗi số tự nhiên đều có thể viết dưới dạng phân số có mẫu số là 1. Số 1 có thể viết dưới dạng phân số có tử số và mẫu số bằng nhau và khác 0.
+ Hình thành khái niệm và các tính chất, tác dụng cơ bản về phân số bằng nhau, rút gọn phân số, quy đồng mẫu số các phân số
+ Hình thành quy tắc so sánh hai phân số cùng mẫu số, khác mẫu số, so sánh phân số với 1….Vận dụng để sắp xếp các phân số theo thứ tự từ bé đến lớn ( hoặc từ lớn xuống bé ). Tìm phần bù của hai phân số bằng cách lấy 1 trừ đi phân số đó rồi so sánh hai phần bù. Nếu phần bù nào lớn thì phân số đó bé và ngược lại. Nhưng phần này chỉ giúp những học sinh khá, giỏi vì làm như thế này rất dễ nhầm lẫn.
+ Hình thành quy tắc phép cộng, phép trừ, phép nhân, phép chia hai phân số, kết hợp giải các bài toán bốn phép tính về phân số và các dạng toán có liên quan đến nội dung đại lượng, đo đại lượng, các yếu tố đại số, hình học…Đây là nội dung mà học sinh thường mắc sai lầm trong khi thực hành luyện tập.
Như vậy để học sinh có được những kiến thức, kỹ năng về phân số và vận dụng vào giải các bài toán bốn phép tính về phân số là rất quan trọng. Vị trí của việc dạy học giải toán lại càng quan trọng hơn.
III. MỤC ĐÍCH
Đề tài của tôi có mục đích như sau:
Tìm hiểu phương pháp và các biện pháp dạy toán 4 góp phần đổi mới phương pháp giảng dạy và giúp học sinh lớp 4 học tốt kiến thức phần phân số.
Từ mục đích trên, tôi xác định nhiệm vụ cho đề tài sau:
- Tìm hiểu tâm lí học sinh Tiểu học
- Tìm hiểu nội dung môn Toán được dạy trong chương trình lớp 4 chủ yếu về mảng phân số.
- Tiến hành dạy học thí điểm nội dung toán 4 ở trường năm học 20... – 20...
IV. ĐỐI TƯỢNG VÀ PHẠM VI NGHIÊN CỨU
Nội dung chương trình toán 4 phần phân số. Các lỗi sai thường gặp khi học sinh học các phép tính với phân số và các biện pháp khắc phục những lỗi sai đó nhằm nâng cao hiệu quả dạy học phân số cho học sinh lớp 4 .
V. PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU:
1. Nghiên cứu tài liệu sách giáo khoa và các tài liệu tham khảo.
2. Nghiên cứu thực tiễn, học hỏi kinh nghiệm từ đồng nghiệp.
3. Điều tra về thực trạng.
4. Trực tiếp thử nghiệm vào các tiết dạy toán ở trên lớp
VI. PHẠM VI VÀ KẾ HOẠCH NGHIÊN CỨU:
1. Phạm vi nghiên cứu
Những giải pháp nhằm giúp học sinh lớp 4 thực hiện tốt các phép tính với phân số.
2. Kế hoạch nghiên cứu:
Nghiên cứu trong năm học 20... – 20..., dạy thử nghiệm vào học kì 2 của năm học.
B. PHẦN NỘI DUNG
I. THỰC TRẠNG TÌNH HÌNH KHẢO SÁT, ĐIỀU TRA
Đặc điểm tình hình chung của lớp:
1. Thuận lợi:
- Học sinh có đầy đủ sách vở, đồ dùng học tập.
- Cơ sở vật chất đầy đủ, khang trang, đầy đủ điều kiện ánh sáng để học sinh học tập.
- Hầu hết các em có lòng say mê học toán, thích tìm tòi, khám phá điều mới lạ trong toán học.
2. Khó khăn:
- Mức độ lĩnh hội kiến thức của các em không đồng đều.
- Một số em còn ham chơi, thiếu chuyên cần trong học tập.
- Một số phụ huynh thiếu quan tâm đến việc học tập của con em mình.
3. Thực trạng:
Qua nhiều năm giảng dạy tôi thấy còn tồn tại một số vấn đề mà đa số học sinh lớp 4 đều hay mắc phải.
- Học sinh chưa hiểu rõ được khái niệm về phân số, các em mơ hồ.
- Phần tính toán các phép tính với phân số rất nhiều học sinh thường bị khó khăn, nhầm lẫn giữa cộng, trừ, nhân, chia phân số cùng mẫu, khác mẫu.
+ Ví dụ khi đi thực hiện phép cộng 2 phân số khác mẫu số học sinh cần phải quy đồng mẫu số nhưng các em lại lấy tử số cộng với tử số, mẫu số cộng với mẫu số…
- Phần giải toán có lời văn liên quan đến phân số học sinh lúng túng không biết cách giải.
4 . Nguyên nhân:
Qua điều tra tôi thấy học sinh yếu toán do các nguyên nhân sau:
- Học sinh hầu hết ít thuộc quy tắc, hoặc hay ghi nhớ máy móc nên mau quên, một số đông là học suông.
- Do bản thân mỗi học sinh lười học, thiếu tập trung trong giờ học.
+ Trong lớp chỉ có vài học sinh ham học hỏi, ham hiểu biết, lo tìm tòi, tìm hiểu cách giải, còn lại hầu hết là học cho xong chuyện, làm cho xong rồi đi chơi không cần biết đúng hay sai, không chịu khó tìm tòi suy nghĩ, không phát triển được tư duy, không nắm được kiến thức cơ bản.
- Sự cộng tác của phụ huynh còn rất hạn chế.
CHỦ ĐỀ LIÊN QUAN
CHỦ ĐỀ QUAN TÂM
CHỦ ĐỀ MỚI NHẤT