TÀI LIỆU Tài liệu bồi dưỡng học sinh giỏi địa lí 7 SGK CHƯƠNG TRÌNH MỚI

[Yopovn]

Tài liệu bồi dưỡng học sinh giỏi địa lí 7 SGK CHƯƠNG TRÌNH MỚI được soạn dưới dạng file PDF gồm 12 trang. Các bạn xem và tải về ở dưới.
Ngày soạn Ngày dạy

CHƯƠNG I: CHÂU ÂU

I. NỘI DUNG VÀ YÊU CẦU CẦN ĐẠT

- Vị trí địa lí, phạm vi châu Âu: Trình bày được đặc điểm vị trí địa lí, hình dạng và kích thước châu Âu.

- Đặc điểm tự nhiên: Phân tích được đặc điểm các khu vực địa hình chính của châu Âu, đặc điểm phân hoá khí hậu; xác định được trên bản đồ các sông lớn Rainơ, Đanuyp, Vonga; các đới thiên nhiên.

- Đặc điểm dân cư, xã hội: Trình bày được đặc điểm của cơ cấu dân cư, di cư và đô thị hoá ở châu Âu.

- Phương thức con người khai thác, sử dụng và bảo vệ thiên nhiên: Lựa chọn và trình bày được một vấn đề bảo vệ môi trường ở châu Âu.

Khái quát về Liên minh châu Âu (EU): Nêu được dẫn chứng về Liên minh châu Âu (EU) như một trong bốn trung tâm kinh tế lớn trên thế giới.

- Câu hỏi và bài tập vận dụng

II. THIẾT BỊ DẠY HỌC

- SGK, SGV, Tài liệu tham khảo chuyên sâu

- Máy tính máy chiếu

III. KIẾN THỨC CƠ BẢN VÀ CHUYÊN SÂU

1. Vị trí địa lí, phạm vi và đặc điểm tự nhiên châu Âu.

a) Vị trí địa lí, phạm vi

- Nằm ở phía tây lục địa Á - Âu, ba mặt giáp biển và đại dương, ngăn cách với châu Á bởi dãy Uran. Phần lớn lãn thổ Châu Âu nằm giữa các vĩ tuyết 360B và 710B chủ yếu thộc đới ôn hoà của bán cầu Bắc.

- Diện tích trên 10 triệu km (chiếm 6,8 % diện tích đất liền của Trái Đất).

- Đường bờ biển bị cắt xẻ mạnh, nhiều bán đảo, biển và vịnh biển ăn sâu vào đất liền.

b) Đặc điểm tự nhiên

Khu vực đồng bằng chiếm 2/3 diện tích châu lục, gồm: đồng bàng Bẳc Âu, đồng bàng Đông Âu, các đồng bẳng trung lưu và hạ lưu Đa-nuýp,... Các đồng bằng được hinh thánh do nhiều nguồn gốc khác nhau nên có đặc điềm địa hinh khác nhau.

- Khu vực miền núi, bao gồm.

+ Địa hinh núi giả phân bố ở phia bắc và trung tâm châu lục, gồm các dãy: Xcan-dina-vi, U-ran,... Phần lớn là các núi cỏ độ cao trung bình hoặc thấp.

+ Địa hình núi trẻ phân bố chù yếu ờ phía nam, gồm các dãy An-po, Các-pát, Bancăng,...

Phần lớn là các núi có độ cao trung binh dưới 2000 m. Dãy An-pơ cao và đồ sộ nhất châu Âu, có nhiều đình trên 4 000 m.

b. Khí hậu

Khí hậu châu Âu có sự phân hoá từ bắc xuống nam và từ tây sang đông, tạo nên nhiều đới và kiểu khí hậu khác nhau:

+ Đới khi hậu cực và cận cực quanh năm giá lạnh, lượng mưa trung binh năm dưới 500 mm.

+ Đới khí hậu ôn đới có sự phân hóa thành nhiều kiểu khí hậu khác nhau:



- Khí hậu ôn đới hải dương: ôn hòa mùa đông tương đối ấm mùa hạ mát; có mưa quanh năm lượng mưa trung bình từ 800 cho đến 1000 mm trở lên.

- khí hậu ôn đới lục địa: mùa đông lạnh và khô mùa hạ nóng ẩm. Lượng mưa nhỏ, trung bình năm chỉ trên dưới 500mm mưa chủ yếu vào mùa hạ.

+ Đới khí hậu cận nhiệt ở châu Âu chỉ có một kiểu là cận nhiệt đới Địa Trung Hải: mùa hạ nóng vào khô, thời tiết ổn định; mùa đông ấm áp và mưa nhiều hơn. Lượng mưa trung bình năm khoảng 500 cho đến 700 mm.

Ngoài ra ở vùng khí hậu Núi cao còn có sự phân hóa theo độ cao.

c. Sông ngòi

Sông ngòi châu Ầu có lượng nước dồi dào, chế độ nước rất phong phú vá đa dạng do được cung cấp nước tứ nhiểu nguồn: mưa, tuyết tan, băng hà núi cao,... Hệthống kẽnh đáo ở châu Âu rất phát triển, nhờ đó giao thông đường sông thuận lợi.

d. Các đới thiên nhiên

Đới thiên nhiên	Phân bố	Đặc điểm khí hậu	Thực vật và đất	Động vật
Đới lạnh	Các đảo, quần đảo ở Bắc Băng Dương và một dải hẹp ở Bắc Âu	Hàn đới, quanh năm lạnh giá.	Chủ yếu là rêu, địa y, cây bụi. Mặt đất bị tuyết bao phủ quanh năm.	Một số loài chịu được lạnh.
Đới ôn hoà	Bắc Âu	Khí hậu lạnh và am ướt.	Chủ yếu là rừng lá kim. Nhóm đất điển hình là đất pốt dôn.	Da dạng về số loài và số lượng cá thể trong mỗi loài.Có các loài thú lớn: gấu nâu, chồn, linh miêu, chó sói, sơn dương,... cùng nhiều loai bò sát và các loài chim.
Tây Âu và Trung Âu	- Tây Âu có khí hậu ôn hoà, mùa đông ấm, mùa hạ mát, mưa nhiều. - Trung Âu có lượng mưa ít, mùa đông lạnh, mùa hạ nóng.	Thực vật có rừng lá rộng. Sầu trong lục địa là rừng hỗn hợp. Nhóm đất điển hình là đất rừng nâu xám.
Đông Nam Âu	Khí hậu mang tính chất lục địa, mưa ít.	Chủ yếu là thảo nguyên ôn đới. Đất điển hình là đất đen thảo nguyên ôn đới.
Nam Âu	Khí hậu cận nhiệt địa trung hải, mùa hạ nóng, khô; mùa đông ấm và có mưa.	Rừng và câv bụi lá cứng phát triển.

2, Đặc điểm dân cư, xã hội Châu Âu

*Cơ cấu dân cư

- Số dân chầu Âu năm 2020 là 747 triệu người, đứng thứ tư thế giới.

- Châu Âu có cơ cấu dần số già.

- Châu Âu có tình trạng mất cần bằng giới tính. Tỉ số giới tính nữ nhiều hơn giới nam

- Dân cư châu Âu có trình độ học vấn cao

* Đô thị hóa

- Châu Âu có lịch sử đô thị hoá lâu đời. Từ thế kỉ XIX, quá trình đô thị hoá gắn liền với công nghiệp hoá.

- Ở các vùng công nghiệp lâu đời, nhiều đô thị mở rộng và nối liền với nhau tạo thành dải đô thị, cụm đô thị xuyên biên giới.

- Đô thị hoá nông thôn phát triển nhanh, tạo nên các đô thị vệ tinh.

- Châu Âu có mức độ đỏ thị hoá cao (75% dân cư sổng ở thành thị) và có sự khác nhau giữa các khu vực.

* Di cư

+ Dân nhập cư đông từ châu Phi, Trung Đông, Ấn Độ... Các nước tiếp nhận nhiều: Đức, Anh, Pháp, I-ta-li-a.

+ Người nhập cư bổ sung lực lượng lao động lớn, nhưng gây khó khăn trong giải quyết các vấn đề xã hội, hệ thống phúc lợi và sự ổn định chính trị của các quốc gia.

* Đặc điểm đô thị hoá:

+ Đô thị hoá diễn ra sớm: Quá trình đô thị hóa phát triển mạnh mẽ vào cuối thế kỉ XVIII gắn liền với sự ra đời của cuộc Cách mạng công nghiệp ở Anh.

+ Mức độ đô thị hoá cao: Tỉ lệ dân thành thị là 74,3% (2019). Các quốc gia có tỉ lệ dân thành thị cao: Bỉ, Hà Lan, Ai-xơ-len, Luc-xăm-bua, Anh, Đan Mạch, Thụy Điển. + Đô thị hoá đang mở rộng: Xu hướng hiện nay là chuyển từ trung tâm thành phố ra vùng ngoại ô, từ các thành phố lớn về các thành phố vệ tinh.

3. Phương thức con người khai thác, sử dụng và bảo vệ tự nhiên

- Vấn đề bảo vệ môi trường nước:

+ Môi trường nước chịu tác động của các hoạt động sản xuất: nông nghiệp, công nghiệp, giao thông vận tải, sinh hoạt của người dân...

+ Nhiều giải pháp như: thực hiện các dự án kiểm soát nguồn nước thải, đầu tư công nghệ tiên tiến làm sạch nguồn nước, nâng cao nhận thức người dân, hợp tác giữa các quốc gia...

- Vấn đề bảo vệ môi trường không khí:

+ Sự phát triển của công nghiệp, nông nghiệp và các phương tiện giao thông đòi hỏi phải sử dụng ngày càng nhiều nhiên liệu và thải ra một lượng lớn khí thải làm ô nhiễm môi trường không khí.

+ Áp dụng các giải pháp cắt giảm lượng khí thải và nâng cao chất lượng không khí; hiện nay đầu tư vào công nghệ xanh, phát triển năng lượng tái tạo đang được chú trọng...

- Vấn đề bảo vệ và phát triển rừng:

+ Rừng đóng vai trò quan trọng đối với môi trường, sự phát triển kinh tế; có ý nghĩa văn hoá, lịch sử. Diện tích có rừng chiếm 39,7% nhưng hiện nay diện tích rừng tự nhiên bị suy giảm (do nhu cầu gỗ tăng cao, cháy rừng...).



+ Có nhiều biện pháp bảo vệ và phát triển rừng bền vững, trồng rừng mới.

4. Khái quát về Liên minh châu Âu

- Quy mô GDP hàng đầu thế giới;

- Trung tâm thương mại, tài chính lớn của thế giới;

- Nhiều sản phẩm công nghiệp nổi tiếng thế giới: máy bay, ô tô, thiết bị điện tử, dược phẩm...

THẦY CÔ TẢI NHÉ!