ÔN TẬP TÀI LIỆU, Đề ôn tập hè tiếng việt lớp 4 lên lớp 5 CÓ ĐÁP ÁN NĂM 2024

Yopovn · 10/5/24

TÀI LIỆU, Đề ôn tập hè tiếng việt lớp 4 lên lớp 5 CÓ ĐÁP ÁN NĂM 2024 được soạn dưới dạng file word gồm 79 trang. Các bạn xem và tải về ở dưới.

	*Đề bài*	*Đáp án*
A. TỔNG HỢP KIẾN THỨC
I. TIẾNG VÀ TỪ	3
II. TỪ GHÉP VÀ TỪ LÁY	5
III. TỪ LOẠI	7
IV. CÂU	13
V. TRẠNG NGỮ TRONG CÂU	15
VI. DẤU CÂU	16
VII. GIẢI NGHĨA THÀNH NGỮ, TỤC NGỮ	17
B. BÀI TẬP ÔN LUYỆN THEO CHỦ ĐỀ
I. TIẾNG VÀ TỪ, TỪ GHÉP VÀ TỪ LÁY	21	78
II. TỪ LOẠI	26	82
1. Danh từ	26	82
2. Động từ	27	83
3. Tính từ	29	84
4. Ôn tập	32	86
III. CÂU	35	90
IV. MỞ RỘNG VỐN TỪ	39	93
V. TẬP LÀM VĂN	47
C. BỘ ĐỀ ÔN TỔNG HỢP
ĐỀ SỐ 1	57	105
ĐỀ SỐ 2	59	106
ĐỀ SỐ 3	61	108
ĐỀ SỐ 4	63	109
ĐỀ SỐ 5	65	110
ĐỀ SỐ 6	67	111
ĐỀ SỐ 7	69	112
ĐỀ SỐ 8	71	113
ĐỀ SỐ 9	72	114
ĐỀ SỐ 10	74	115
ĐỀ SỐ 11	75	116
ĐỀ SỐ 12	75	117
ĐỀ SỐ 13	76	118
ĐỀ SỐ 14	77	119

A. TỔNG HỢP LÝ THUY\

1. Tiếng: Tiếng là đơn vị cấu tạo nên từ.

- Tiếng gồm 3 bộ phận: Âm đầu, vần và thanh.

Tiếng nào cũng phải có vần và thanh. Có tiếng không có âm đầu.

VD:

Tiếng	Âm đầu	Vần	Thanh
người	ng	ươi	huyền
ao		ao	ngang

- Tiếng có thể có nghĩa rõ ràng hoặc có nghĩa không rõ ràng.

VD: Đất đai (Tiếng đai đã mờ nghĩa )

Sạch sành sanh (Tiếng sành, sanh trong không có nghĩa )

Trong Tiếng Việt có 6 thanh để ghi các tiếng là: thanh ngang, thanh huyền, thanh sắc, thanh hỏi, thanh ngã, thanh nặng.

Dấu thanh đánh trên đầu âm chính.

2. Từ: là đơn vị nhỏ nhất có nghĩa dùng để đặt câu. Trong đó “từ” bao gồm từ đơn và từ phức. Mỗi từ mang đầy đủ một nghĩa nhất định.

Từ có 2 loại : - Từ do 1 tiếng có nghĩa tạo thành gọi là từ đơn.

- Từ do 2 hoặc nhiều tiếng ghép lại tạo thành nghĩa chung gọi là từ phức. Mỗi tiếng trong từ phức có thể có nghĩa rõ ràng hoặc không rõ ràng.

3. Cách phân định ranh giới từ:

- Để tách câu thành từng từ, ta phải chia câu thành từng phần có nghĩa sao cho được nhiều phần nhất (chia cho đến phần nhỏ nhất ). Vì nếu chia câu thành từng phần có nghĩa nhưng chưa phải là nhỏ nhất thì phần đó có thể là 1 cụm từ chứ chưa phải là 1 từ.

- Dựa vào tính hoàn chỉnh về cấu tạo và về nghĩa của từ, ta có thể xác định được 1 tổ hợp nào đó là 1 từ (từ phức) hay nhiều từ đơn bằng cách xem xét tổ hợp ấy về 2 mặt: kết cấu và nghĩa.

Cách 1. Dùng thao tác chêm, xen:

Nếu quan hệ giữa các tiếng trong tổ hợp mà lỏng lẻo, dễ tách rời, có thể chêm, xen 1 tiếng khác từ bên ngoài vào mà nghĩa của tổ hợp về cơ bản vẫn không thay đổi thì tổ hợp ấy là 2 từ đơn.

VD: tung cánh Tung đôi cánh

lướt nhanh Lướt rất nhanh

(Hai tổ hợp trên đã chêm thêm tiếng đôi , rất nhưng nghĩa các từ này về cơ bản không thay đổi, do đó tung cánh và lướt nhanh là kết hợp 2 từ đơn)

Ngược lại, nếu mối quan hệ giữa các tiếng trong tổ hợp mà chặt chẽ, khó có thể tách rời và đã tạo thành một khối vững chắc, mang tính cố định (không thể chêm, xen) thì tổ hợp ấy là 1 từ phức.

VD: chuồn chuồn nước chuồn chuồn sống ở nước

mặt hồ mặt của hồ

(Khi ta chêm thêm tiếng sống và của vào, cấu trúc và nghĩa của 2 tổ hợp trên đã bị phá vỡ, do đó chuồn chuồn nước và mặt hồ là kết hợp 1 từ phức)

Cách 2. Xét xem trong kết hợp có yếu tố nào đã chuyển nghĩa hay mờ nghĩa gốc hay không.

VD : bánh dày (tên 1 loại bánh); áo dài ( tên 1 loại áo) đều là các kết hợp của 1 từ đơn vì các yếu tố dày, dài đã mờ nghĩa, chỉ còn là tên gọi của 1 loại bánh, 1 loại áo, chúng kết hợp chặt chẽ với các tiếng đứng trước nó để tạo thành 1 từ

Cách 3. Xét xem tổ hợp ấy có nằm trong thế đối lập không, nếu có thì đấy là kết hợp của 2 từ đơn.

xoè ra, rủ xuống là 1 từ phức

VD : có xoè ra chứ không có xoè vào
có rủ xuống chứ không có rủ lên

chạy đi, bò ra là những kết hợp của 2 từ đơn

ngược với chạy đi là chạy lại

ngược với bò vào là bò ra

CHÚ Ý:

+ Khả năng dùng một yếu tố thay cho cả tổ hợp cũng là cách để chúng ta xác định ranh giới từ.

VD: cánh én (chỉ con chim én), tay người (chỉ con người)

+ Có những tổ hợp mang tính chất trung gian, nghĩa của nó mang đặc điểm của cả 2 loại (từ phức và 2 từ đơn). Trong trường hợp này ,tuỳ từng trường hợp cụ thể mà ta có kết luận nó thuộc loại nào.

VD: hoa hồng (tên một loài hoa), hoa hồng (bông hoa màu hồng)

1. Từ phức:

Có 2 cách chính để tạo từ phức:

- Cách 1: Ghép những tiếng có nghĩa lại với nhau. Đó là các từ ghép.

- Cách 2: Phối hợp những tiếng có âm đầu hay vần (hoặc cả âm đầu và vần) giống nhau. Đó là các từ láy.

1.1. Từ ghép : Là từ do 2 hoặc nhiều tiếng có nghĩa ghép lại tạo thành nghĩa chung.

VD : tưởng nhớ, ghi nhớ, mùa xuân, vững chắc, dẻo dai, giản dị.

Từ ghép được chia thành 2 kiểu:

- Từ ghép có nghĩa tổng hợp: Là từ ghép không phân ra tiếng chính, tiếng phụ. Các tiếng bình đẳng với nhau về nghĩa. Nghĩa của từ ghép đẳng lập khái quát hơn nghĩa của các tiếng tạo nên nó.

Ví dụ: suy nghĩ, chài lưới, cây cỏ, ẩm ướt, bàn ghế, ăn ở, ăn nói, …

sách vở ( sách ghép với vở tạo ra ý nghĩa tổng hợp chỉ sách và vở nói chung)

ăn uống (ăn ghép với uống không mang ý nghĩa riêng của từ ăn hoặc uống mà mang ý

- Từ ghép có nghĩa phân loại: Là từ ghép có tiếng chính và tiếng phụ bổ sung nghĩa cho tiếng chính. Tiếng chính đứng trước, tiếng phụ đứng sau. Nghĩa của từ ghép chính phụ hẹp hơn nghĩa của các tiếng tạo ra nó.

Ví dụ: xanh ngắt, xanh lơ, đỏ rực, nụ cười, nhà ăn, bà ngoại, bút chì, tàu hoả, đường sắt, sân bay, hàng không, nông sản, cà chua, máy cày, dưa hấu, cỏ gà, xấu bụng, tốt mã, lão hoá, ngay đơ, thẳng tắp, sưng vù, …

1.2. Từ láy: Là từ gồm 2 hay nhiều tiếng láy nhau. Các tiếng láy có thể có một phần hay toàn bộ âm thanh được lặp lại.

- Căn cứ vào bộ phận được lặp lại, người ta chia từ láy thành 3 kiểu:

+ Từ láy âm đầu:

VD. lấp lánh, long lanh, lung linh, xôn xao, lắc lư, khúc khích...

+ Từ láy vần :

VD. lao xao, bồn chồn, lả tả,

THẦY CÔ TẢI NHÉ!