CHUYÊN ĐỀ Chuyên đề môn sinh học thcs LỚP 6,7,8,9

Yopovn · 13/2/24

Chuyên đề môn sinh học thcs LỚP 6,7,8,9 được soạn dưới dạng file word gồm CÁC FILE, thư mục trang. Các bạn xem và tải chuyên de môn sinh học thcs về ở dưới.

CHỦ ĐỀ: NGÀNH GIUN DẸP( 2 TIẾT)

I. Mục tiêu:

1. Về kiến thức:

- Học sinh nắm được đặc điểm nổi bật của ngành giun dẹp là cơ thể đối xứng 2 bên.

- Học sinh chỉ rõ được đặc điểm cấu tạo của sán lá gan thích nghi với đời sống kí sinh.

- Học sinh nắm được hình dạng, vòng đời của một số giun dẹp kí sinh.

2. Kĩ năng:

- Rèn kĩ năng quan sát, so sánh, thu thập kiến thức.

- Kĩ năng hoạt động nhóm.

3. Thái độ:

- Giáo dục ý thức giữ gìn vệ sinh môi trường, phòng chống giun sán kí sinh cho vật nuôi.

4. Định hướng phát triển năng lực:

- Các năng lực chung : NLsử dụng CNTT và truyền thông,NL sử dụng ngôn ngữ.

- Các năng lực chuyên biệt: NLquan sát, tìm mối quan hệ nghiên cứu khoa học

II. Chuẩn bị của giáo viên và học sinh:

1.Chuẩn bị của giáo viên :

- Tranh sán lông và sán lá gan.

- Tranh vòng đời của sán lá gan.

- Chuẩn bị tranh một số giun dẹp kí sinh.

- Tranh hình SGK phóng to

- Chuẩn bị tranh một số giun dẹp kí sinh.

2. Chuẩn bị của học sinh :

- HS kẻ phiếu học tập vào vở.

- HS kẻ bảng 1SGK vào vở.

3. Bảng tham chiếu các mức yêu cầu của câu hỏi và bài tập , kiểm tra đánh giá

Nội dung	Nhận biết	Thông hiểu	Vận dụng	Vận dụng cao
1. Sán lông và sán lá gan.	- Nhận biết được hình dạng, kích thước.	Hiểu được sự thích nghi với đời sống bơi lội tự do của sán long và đời sống kí sinh của sán lá gan	Hoàn thành phiếu học tập sgk.
2.Vòng đời của sán lá gan		Hiểu được các giai đoạn phát triển của sán lá gan.	Đề xuất biện pháp tiêu diệt sán lá gan.
3.Một số giun dẹp khác.	Nhận biết một số đại diện ngành giun dẹp.	Nắm được nơi sống và tác hại của các đại diện giun dẹp.	Đề xuất cách phòng tránh giun dẹp.

III. TỔ CHỨC CÁC HOẠT ĐỘNG HỌC TẬP:

A. KHỞI ĐỘNG

HOẠT ĐỘNG 1. Kiểm tra bài cũ

1. Mục tiêu: Học sinh trình bày vai trò ngành ruột khoang.

2.Phương pháp: Đàm thoại

3. Hình thức tổ chức hoạt động: cá nhân

4. Phượng tiện dạy học.

5. Sản phẩm : học sinh trả lời được câu hỏi.

Nội dung của hoạt động

Hoạt đông của giáo viên	Hoạt động của học sinh
- Chuyển giao nhiệm vụ: gọi HS lên bảng . GV đặt câu hỏi. Câu hỏi: Em hãy trình bày vai trò ngành ruột khoang? - GV theo dõi , hướng dẫn học sinh thực hiện nhiệm vụ. - GV đánh giá kết quả.	- Học sinh thực hiện nhiệm vụ : trình bày cho cả lớp nghe. - Các học sinh khác bổ sung, phản biện.

B. HOẠT ĐỘNG HÌNH THÀNH KIẾN THỨC.

Hoạt động 1: Sán lông và sán lá gan

1. Mục tiêu:

- Học sinh nắm được đặc điểm nổi bật của ngành giun dẹp là cơ thể đối xứng 2 bên.

- Học sinh chỉ rõ được đặc điểm cấu tạo của sán lá gan thích nghi với đời sống kí sinh.

2. Phương pháp: Dạy học vấn đáp – tìm tòi, trình bày 1 phút.

3. Hình thức tổ chức hoạt động: cá nhân và nhóm.

4. Phượng tiện dạy học : Tranh sán lông và sán lá gan.

5. Sản phẩm: HS trình bày được môi trường sống và cách dinh dưỡng sán lông và sán lá gan.

Nội dung của hoạt động

Hoạt động của GV	Hoạt động của HS	Nội dung
- GV yêu cầu HS quan sát hình trong SGK trang 40; 41, đọc thông tin trong SGK, thảo luận nhóm và hoàn thành phiếu học tập. - GV quan sát hoạt động của các nhóm, giúp đỡ các nhóm yếu. - GV ghi ý kiến bổ sung lên bảng để HS nhận xét. (Nếu ý kiến chưa đúng, GV gợi ý để HS nhận biết kiến thức). - GV yêu cầu HS nhắc lại: - Sán lông thích nghi với đời sống bơi lội trong nước như thế nào? - Sán lá gan thich nghi với đời sống kí sinh trong gan mật như thế nào?	- Cá nhân HS quan sát tranh và hình SGK, kết hợp với thông tin về cấu tạo, dinh dưỡng, sinh sản... - Trao đổi nhóm, thống nhất ý kiến - Yêu cầu nêu được: + Cấu tạo của cơ quan tiêu hoá, di chuyển, giác quan. + Cách di chuyển. + Cách sinh sản. - Các nhóm khác theo dõi, nhận xét và và bổ sung. - HS tự theo dõi và sửa chữa nếu cần. - Một vài HS nhắc lại và rút ra kết luận.	- Sán lông sống tự do. - Sán lá gan sống kí sinh ở gan , mật trâu bò . - Dinh dưỡng theo hình thức khí sinh dùng 2 giác bám vào vật chủ.

Hoạt động 2: Vòng đời của sán lá gan

1. Mục tiêu: Học sinh nắm được vòng đời sán lá gan.

2. Phương pháp: Dạy học vấn đáp – tìm tòi, trình bày 1 phút.

3. Hình thức tổ chức hoạt động: cá nhân và nhóm.

4. Phượng tiện dạy học : Sơ đồ vòng đời sán lá gan.

5. Sản phẩm: HS trình bày được vòng đời sán lá gan

Nội dung của hoạt động

Hoạt động của GV	Hoạt động của HS	Nội dung
- GV yêu cầu HS đọc SGK, quan sát hình 11.2 trang 42, thảo luận nhóm và hoàn thành bài tập mục s: Vòng đời sán lá gan ảnh hưởng như thế nào nếu trong thiên nhiên xảy ra tình huống sau: + Trứng sán không gặp nước. + Ấu trùng nở không gặp cơ thể ốc thích hợp + Ốc chứa ấu trùng bị động vật khác ăn mất. + Kén bám vào rau bèo nhưng trâu bò không ăn phải. -Yêu cầu HS viết sơ đồ biểu diễn vòng đời của sán lá gan. - Sán lá gan thích nghi với sự phát tán nòi giống như thế nào? - Muốn tiêu diệt sán lá gan ta phải làm gì? - GV gọi các nhóm lên chữa bài. - GV lưu ý vì có nhiều nội dung thảo luận nên GV cần ghi tóm tắt ý kiến và phần bổ sung của HS. - Sau khi chữa bài, GV thông báo ý kiến đúng, nếu chưa rõ, GV giải thích thêm. - Cho HS liên hệ thực tế và có biện pháp đề phòng cụ thể. gọi 1, 2 HS lên trình bày vồng đời sán lá gan	- Cá nhân đọc thông tin, quan sát hình 11.2 và ghi nhớ kiến thức - Thảo luận nhóm thống nhất ý kiến và hoàn thành bài tập. Yêu cầu: + Không nở được thành ấu trùng. + ấu trùng sẽ chết. + Ấu trùng không phát triển + Kén hỏng và không nở thành sán được. - Dựa vào hình 11.2 trong SGK viết theo chiều mũi tên, chú ý các giai đoạn ấu trùng và kén. + Trứng phát triển ngoài môi trường thông qua vật chủ. + Diệt ốc, xử lí phân diệt trứng, xử lí rau diệt kén. - Đại diện các nhóm trình bày, các nhóm khác nhận xét, bổ sung. -Lắng nghe ghi nhớ - HS liên hệ thực tế và trình bày.	- Vòng đời của sán lá gan: Trâu bò " trứng " ấu trùng " ốc " ấu trùng có đuôi" môi trường nước " kết kén "bám vào cây rau, bèo Trâu bò

Hoạt động 3: Một số giun dẹp khác

1. Mục tiêu: Học sinh nắm được một số giun dẹp khác.

2. Phương pháp: Dạy học vấn đáp – tìm tòi, trình bày 1 phút.

3. Hình thức tổ chức hoạt động: cá nhân và nhóm.

4. Phượng tiện dạy học : Tranh một số giun dẹp kí sinh.

5. Sản phẩm: HS nắm được một số giun dẹp và môi trường sống của chúng.

Nội dung của hoạt động

Hoạt động của GV	Hoạt động của HS	Nội dung
- GV yêu cầu HS đọc thông tin SGK, quan sát hình 12.1; 12.2; 12.3, thảo luận nhóm và trả lời câu hỏi: - Kể tên một số giun dẹp kí sinh? - Giun dẹp thường kí sinh ở bộ phận nào trong cơ thể người và động vật? Vì sao? - Để phòng giun dẹp kí sinh cần phải ăn uống giữ vệ sinh như thế nào cho người và gia súc? - GV cho các nhóm phát biểu ý kiến. - GV cho HS đọc mục “Em có biết” cuối bài và trả lời câu hỏi: - Sán kí sinh gây tác hại như thế nào? - Em sẽ làm gì để giúp mọi người tránh nhiễm giun sán? - GV cho HS tự rút ra kết luận. - GV giới thiệu thêm một số sán kí sinh: sán lá song chủ, sán mép, sán chó.	- HS tự quan sát tranh hình SGK trang 44 và ghi nhớ kiến thức. - Thảo luận nhóm, thống nhất ý kiến và trả lời câu hỏi, yêu cầu: + Kể tên + Bộ phận kí sinh chủ yếu là: máu, ruột,gan, cơ. + Vì những cơ quan này có nhiều chất dinh dưỡng. + Giữ vệ sinh ăn uống cho người và động vật, vệ sinh môi trường. - Đại diện nhóm trình bày đáp án, các nhóm khác nhận xét, bổ sung, yêu cầu nêu được: + Sán kí sinh lấy chất dinh dưỡng của vật chủ,làm cho vật chủ gầy yếu. + Tuyên truyền vệ sinh, an toàn thực phẩm, không ăn thịt lợn, bò gạo.	- Một số sán kí sinh: + Sán lá máu trong máu người. + Sán bã trầu trong ruột lợn + Sán dây trong ruột người và cơ ở trâu, bò, lợn.

C. HOẠT ĐỘNG LUYỆN TẬP :

1. Mục tiêu: Luyện tập củng cố nội dung bài học

2. Phương pháp dạy học: Dạy học nhóm; dạy học nêu và giải quyết vấn đề; phương pháp thuyết trình; sử dụng đồ dung trực quan.

3. Hình thức tổ chức hoạt động: cá nhân và nhóm

4. Phượng tiện dạy học : Hệ thống bài tập.

5. Sản phẩm: HS trả lời câu hỏi.

- GV yêu cầu HS trả lời câu hỏi 1, 2 SGK.

- Hãy cho biết con đường xâm nhập vật chủ của:sán lá gan,sán lá máu,sán dây,sán bã trầu-làm bài tập trắc nghiệm. Khoanh tròn vào những câu trả lời đúng:

Ngành giun dẹp có những đặc điểm:

1. Cơ thể có dạng túi. 2. Cơ thể dẹt có đối xứng 2 bên.

3. Ruột hình túi chưa có lỗ hậu môn. 4. Ruột phân nhánh chưa có lỗ hậu môn.

5. Cơ thể chỉ có 1 phần đầu và đế bám. 6. Một số kí sinh có giác bám.

7. Cơ thể phân biệt đầu, lưng, bụng. 8. Trứng phát triển thành cơ thể mới.

9. Vòng đời qua giai đoạn ấu trùng.

D. HOẠT ĐỘNG VẬN DỤNG ,TÌM TÒI VÀ MỞ RỘNG :

1. Mục tiêu: Vận dụng làm bài tập. Tìm tòi và mở rộng kiến thức, khái quát lại toàn bộ nội dung kiến thức đã học

2. Phương pháp: Hoạt động nhóm.

3. Hình thức tổ chức hoạt động: nhóm.

4. Phượng tiện dạy học :

5. Sản phẩm: HS tham gia vào trò chơi.

Trò chơi(2đội) Tiếp sức gắn các mảnh giấy rời hoàn thành sơ đồ vòng đời Sán lá gan: 2.Vòng đời của sán là gan:

ấu trùng

ốc

Trâu bò

Trứng

ấu trùng có đuôi

Môi trường nước

Bám vào cây thuỷ sinh

Rụng đuôi kết kén

E. DẶN DÒ.

- Học bài và trả lời câu hỏi SGK.

- Đọc mục “Em có biết”.

- Tìm hiểu thêm về sán kí sinh.Tìm hiểu về giun đũa.

- Đọc ''Em có biết'

* Rút kinh nghiệm bài học:

…………………………………………………………………………………………………