Sáng kiến kinh nghiệm: Một số kinh nghiệm xây dựng hệ thống câu hỏi để phát huy tính tích cực của học sinh trong tiết dạy văn bản lớp 9

[Yopovn]

Sáng kiến kinh nghiệm: Một số kinh nghiệm xây dựng hệ thống câu hỏi để phát huy tính tích cực của học sinh trong tiết dạy văn bản lớp 18 được soạn dưới dạng file word gồm 9 trang. Các bạn xem và tải về ở dưới.

CỘNG HÒA XÃ HỘI CHỦ NGHĨA VIỆT NAM

Độc lập – Tự do – Hạnh phúc

​

MÔ TẢ SÁNG KIẾN​

Mã số:...........................................

1. Tên sáng kiến: Một số kinh nghiệm xây dựng hệ thống câu hỏi để phát huy tính tích cực của học sinh trong tiết dạy văn bản lớp 9

2. Lĩnh vực áp dụng sáng kiến: Chuyên môn - Ngữ văn

3. Mô tả bản chất của sáng kiến

3.1. Tình trạng giải pháp đã biết

a. Thực trạng trước khi áp dụng giải pháp mới

Trong quá trình trực tiếp giảng dạy môn Ngữ văn của bản thân và thông qua công tác dự giờ thăm lớp của các đồng nghiệp trong đơn vị, chúng tôi nhận thấy một số thực trạng sau:

* Thuận lợi:

- Ban Giám hiệu nhà trường rất quan tâm đến học sinh cuối cấp, luôn có sự chỉ đạo và xử lý kịp thời, khoa học, hiệu quả, tích cực hỗ trợ giáo viên bộ môn trong đó có giáo viên giảng dạy môn Ngữ văn.

- Giáo viên dạy môn Ngữ văn của đơn vị phần lớn là giáo viên lớn tuổi, có nhiều kinh nghiệm giảng dạy quý báu, có nhiều tâm huyết với học sinh.

- Là học sinh cuối cấp nên phần lớn các em học sinh đã quen trường, quen bạn; các em đã nắm rõ nội quy của nhà trường, có phương pháp học tập tích cực và hiệu quả.

- Đa số các em nhận thức được môn Ngữ văn là môn học quan trọng bắt buộc khi tham gia kỳ thi tuyển sinh vào lớp 10 với điểm hệ số hai nên các em đã có nhiều đầu tư trong khâu chuẩn bị bài trước khi đến lớp và tập trung lắng nghe thầy cô giảng bài.

* Khó khăn:

- Về phía giáo viên: Dù giáo viên dạy bộ môn Ngữ văn nhiệt tình, yêu nghề, hết lòng vì học sinh thân yêu, tuy nhiên việc giảng dạy bộ môn nói chung và dạy học văn bản lớp 9 nói riêng vẫn còn một số khó khăn sau:

+ Một số giáo viên chưa vận dụng linh hoạt các phương pháp dạy học tích cực cũng như chưa có nhiều biện pháp, hình thức tổ chức dạy học hấp dẫn nhằm gây hứng thú cho học sinh. Tiết học Ngữ văn nói chung và phân môn văn bản lớp 9 nói riêng thường khô khan, chưa đa dạng, thiếu sự sinh động, chưa kích thích sự hứng thú, sự yêu thích và niềm đam mê của học sinh khi học văn bản.

+ Về phương tiện dạy học mới chỉ dừng lại ở việc dùng bảng phụ, tranh ảnh minh hoạ. Trong khi đó có một số văn bản nếu giáo viên mạnh dạn cho học sinh xem những đoạn băng ghi hình kết hợp câu hỏi tìm hiểu thì tiết dạy sẽ sinh động hơn rất nhiều. Nhưng thực tế một số giáo viên chưa chú ý, chưa quan tâm đầu tư đến vấn đề này.

+ Ở một số văn bản, giáo viên còn có tâm lý phân vân không biết có nên sử dụng phương pháp giảng bình khi dạy văn bản đó hay không và nếu có thì nên sử dụng ở mức độ như thế nào cho hợp lý? Cách dẫn dắt vào lời bình có cần câu hỏi hay không?...

+ Câu hỏi để dẫn dắt định hướng, câu hỏi gợi mở cho học sinh chưa thật phong phú, thiếu tính hệ thống, chưa phù hợp từng đối tượng học sinh.

+ Một số giáo viên còn dạy theo phương pháp cũ: đọc chép và diễn giảng, truyền thụ một chiều mang tính áp đặt.

- Về phía học sinh:

Nhìn chung các em học sinh ngoan, có ý thức học tập bộ môn; song bên cạnh đó vẫn còn một số em có biểu hiện:

+ Tiếp thu kiến thức còn thụ động, thiếu sự nhiệt tình, chưa tích cực trong các hoạt động học tập ở môn Ngữ văn nhất là tiết học phân môn văn bản.

+ Rất nhiều học sinh ỷ lại vào các bạn trong nhóm, chưa mạnh dạn bày tỏ quan điểm, ý kiến cá nhân trước một vấn đề có liên quan đến kiến thức của văn bản mà các em đang học.

+ Học sinh chưa biết liên hệ thực tế hoặc nếu có thì liên hệ một cách máy móc, gượng ép; chưa biết vận dụng các môn học khác để giải quyết vấn đề nêu ra trong một văn bản cụ thể.

+ Học sinh chưa thật sự hứng thú với môn học, đặc biệt là các tiết học văn bản lớp 9.

b. Trước khi áp dụng sáng kiến, trong công tác giảng dạy Ngữ văn lớp 9 nói chung, giảng dạy phân môn văn bản nói riêng, cũng đã có một số ưu khuyết điểm như sau:

- Ưu điểm: