MÔN VĂN Biện pháp Rèn kỹ năng làm phần đọc hiểu trong đề thi vào lớp 10 THPT môn Ngữ văn LỚP 9 NĂM 2022

Yopovn · 21/3/24

Biện pháp Rèn kỹ năng làm phần đọc hiểu trong đề thi vào lớp 10 THPT môn Ngữ văn LỚP 9 NĂM 2022 được soạn dưới dạng file word gồm 24 trang. Các bạn xem và tải về ở dưới.
BÁO CÁO

BIỆN PHÁP THAM GIA HỘI THI
GIÁO VIÊN DẠY GIỎI CẤP TỈNH CHU KỲ 2020-2024

Tên biện pháp: Rèn kỹ năng làm phần đọc hiểu trong đề thi vào lớp 10 THPT môn Ngữ văn trường THCS .................

Họ và tên: ..........................
Môn giảng dạy: Ngữ Văn
Trình độ chuyên môn: Đại học Chức vụ: Tổ phó chuyên môn
Đơn vị công tác: Trường THCS ................ – ...........................

1

.........................., tháng 10 năm 2022

MỤC LỤC

Nội dung	Trang
PHẦN A. ĐẶT VẤN ĐỀ	1 - 2
PHẦN B. GIẢI QUYẾT VẤN ĐỀ
I. Thực trạng công tác giảng dạy môn Ngữ văn trường THCS ................	2 - 4
II. Biện pháp rèn kĩ năng làm phần đọc hiểu trong đề thi vào lớp 10 THPT môn Ngữ văn trường THCS ................	4 - 20
PHẦN C. MINH CHỨNG VÀ HIỆU QUẢ CỦA BIỆN PHÁP.	20 - 21
PHẦN D. CAM KẾT	22

PHẦN A. ĐẶT VẤN ĐỀ

Tại Hội nghị lần thứ 8 Ban Chấp hành Trung ương Đảng khóa XI đã thông qua Nghị quyết 29 - NQ/TW về “Đổi mới căn bản, toàn diện giáo dục và đào tạo, đáp ứng yêu cầu công nghiệp hóa, hiện đại hóa trong điều kiện kinh tế thị trường định hướng xã hội chủ nghĩa và hội nhập Quốc tế”. Xác định được nhiệm vụ quan trọng đó nên trong những năm qua Bộ Giáo dục đã không ngừng đưa ra những giải pháp mang tính cải tiến trong đó có yêu cầu đổi mới kiểm tra đánh giá, đổi mới phương pháp dạy học… Thực hiện lộ trình từng bước nâng cao chất lượng giáo dục, đổi mới cách đánh giá, kiểm tra, việc đánh giá chất lượng giáo dục ngày càng thực chất, hiệu quả. Cách tiếp cận chuyển từ phương thức truyền đạt kiến thức sang phát triển phẩm chất, năng lực của người học. Những thay đổi đó nhằm mở ra một hướng đổi mới toàn diện cho hệ thống giáo dục đào tạo Việt Nam, góp phần nâng cao chất lượng giáo dục, đáp ứng nhu cầu hội nhập Quốc tế của đất nước.
Từ cơ sở thực tiễn và lí luận trên, bắt đầu từ năm học 2018 - 2019, Bộ GD&ĐT đã ra chủ trương đổi mới kiểm tra, đánh giá kết quả học tập của học sinh ở môn Ngữ văn THCS nói riêng và các môn học nói chung theo định hướng phát triển năng lực, phẩm chất của người học; Lấy học sinh làm trung tâm. Qua đó phân hóa được các mức độ tiếp nhận, lĩnh hội kiến thức của HS để từ đó điều chỉnh các phương pháp dạy học phù hợp, nâng cao chất lượng dạy học trong thời kì đổi mới. Thực hiện định hướng trên Sở Giáo dục và Đào tạo Bắc Giang yêu cầu các Phòng Giáo dục triển khai đến toàn thể giáo viên trên địa bàn thành phố cũng như các huyện. Đồng thời cũng yêu cầu các trường lưu ý việc ra đề phải phù hợp với đối tượng học sinh. Riêng môn Ngữ văn, yêu cầu đề thi cuối kì, cuối năm học và thi vào THPT gồm có hai phần: Đọc hiểu và làm văn. Cụ thể là đề thi, kiểm tra tập trung đánh giá hai kỹ năng quan trọng: kĩ năng đọc hiểu văn bản và kĩ năng tạo lập văn bản, trong đó tỷ lệ điểm của phần tạo lập văn bản nhiều hơn phần đọc hiểu. Đây là hướng đổi mới kiểm tra đánh giá từ sự ghi nhớ những kiến thức của học sinh một cách thụ động, máy móc chuyển sang kiểm tra đánh giá năng lực đọc hiểu của học sinh (tự mình khám phá văn bản ngoài chương trình). Nếu ở cách ra đề truyền thống thì chỉ có thể kiểm tra học sinh sự tái hiện kiến thức nên học sinh sa vào học lệnh, học tủ, thậm chí sao chép bài làm mẫu, văn mẫu thì ở cách ra đề dạng câu hỏi đọc hiểu lấy ngữ liệu ngoài sách giáo khoa yêu cầu học sinh ở 4 mức độ nhận biết, thông

hiểu, vận dụng và vận dụng cao. Học sinh phải vận dụng năng lực để giải quyết vấn đề. Như vậy có thể thấy, bên cạnh việc ôn tập, rèn kỹ năng viết phần tự luận thì việc ôn tập và rèn kỹ năng làm dạng câu hỏi phần đọc hiểu là điều cần thiết phải trang bị cho học sinh.
Đọc hiểu văn bản là một trong hai phần bắt buộc có trong một đề thi vào lớp 10 THPT. Phần này tuy số điểm phân bố không cao (3/10 điểm) nhưng lại có vị trí rất quan trọng bởi nó quyết định điểm cao hay thấp trong một bài thi. Nếu học sinh làm phần này không tốt thì chắc chắn điểm toàn bài còn lại dù có tốt mấy cũng sẽ không cao. Ngược lại nếu học sinh làm tốt phần đọc hiểu các em sẽ có nhiều cơ hội đạt điểm văn 7,0 điểm 8,0 (với học sinh đại trà) thậm chí là điểm 9,0 (HS khá giỏi). Như vậy phần đọc hiểu góp phần không nhỏ vào kết quả thi môn Ngữ văn.
Xuất phát từ thực tiễn giảng dạy cũng như vai trò của một giáo viên tâm huyết với nghề, mong muốn nâng cao chất lượng kết quả thi vào lớp 10 THPT, đồng thời góp phần đáp ứng được những yêu cầu trên tôi đã nghiên cứu đưa ra giải pháp: “Rèn kỹ năng làm phần đọc hiểu trong đề thi vào lớp 10 THPT môn Ngữ văn trường THCS ................”. (Dành cho học sinh lớp 9A2, 9A3 trường THCS ................).

PHẦN B. GIẢI QUYẾT VẤN ĐỀ

Thực trạng công tác dạy và học môn Ngữ Văn ởtrường THCS .................

Ưu điểm

Năm học 2018- 2019 là năm học đầu tiên Sở GD&ĐT Bắc Giang có hướng dẫn áp dụng cấu trúc đề thi mới trong đó cấu trúc đề thi có phần đọc hiểu lấy ngữ liệu ngoài chương trình sách giáo khoa. Như vậy có thể nói đến thời điểm này vấn đề đổi mới kiểm tra, đánh giá thể hiện qua việc đưa ngữ liệu mới ở phần đọc hiểu để kiểm tra, đánh giá năng lực phẩm chất của các em không còn là vấn đề quá xa lạ, thậm chí đã có những kết quả, tín hiệu đáng mừng.

Ở thời điểm khi Sở GD&ĐT thông báo và hướng dẫn, các trường THCS thực hiện đổi mới phương pháp kiểm tra đánh giá trong kì thi học sinh giỏi, thi khảo sát chất lượng cuối học kì, kì thi vào lớp 10 THPT. Ban giám hiệu trường THCS ................ đã

xây dựng kế hoạch về chương trình, phạm vi kiến thức, xây dựng ngân hàng đề, phân công giáo viên có kinh nghiệm giảng dạy nhằm phục vụ cho việc rèn kĩ năng nâng cao chất lượng bài thi của học sinh. Bên cạnh đó, việc Sở GD&ĐT ban hành tài liệu ôn thi vào lớp 10 THPT môn Ngữ văn cũng là những định hướng về mặt nội dung kiến thức để các thầy cô giáo hướng dẫn các em ôn tập hiệu quả.

Hạn chế và nguyên nhân hạn chế.

Giáo viên

Hạn chế
Khi nhận phân công giảng dạy Ngữ Văn lớp 9A2, 9A3, năm học 2021 -2022, bản thân tôi vô cùng băn khoăn, lo lắng, lúng túng và hoang mang vì nhiệm vụ dạy lớp 9 và ôn thi vào lớp 10 THPT là nhiệm vụ cao cả nhưng gắn với trách nhiệm nặng nề. Trong khi bản thân tôi không giảng dạy các em từ lớp 6. Vì vậy việc đánh giá đúng năng lực, kĩ năng của học sinh nhằm đưa ra giải pháp ôn luyện cụ thể sẽ không chính xác.
Từ trước đến nay khi giảng dạy tôi chủ yếu là luyện đề theo tài liệu ôn thi vào THPT của sở, sưu tầm đề trên mạng.
Nguyên nhân của những hạn chế trên
Do kinh nghiệm giảng dạy và ôn luyện lớp 9 thi vào THPT của bản thân chưa có
nhiều.
Bản thân tôi còn tham kiến thức với suy nghĩ chữa được nhiều bài, nhiều đề học
sinh sẽ làm tốt bài mà không chú ý đến việc, xác định kiến thức trọng tâm, đưa ra phương pháp, yêu cầu về kiến thức để rèn kĩ năng làm bài cho học sinh.

2.2 . Học sinh

*Hạn chế
Ý thức tự giác, chủ động trong học tập không cao, học sinh tiếp thu một cách thụ động chưa phát huy được khả năng tư duy, sáng tạo.
Nhiều học sinh lúng túng, bài làm không đạt yêu cầu về cả kiến thức và kĩ năng, áp lực khi làm bài kiểm tra bài thi.

Khi luyện đề học sinh chưa có kĩ năng thành thạo, giáo viên chữa đề nào các em biết đề đó, không hình thành được kĩ năng dẫn đến kết quả chung toàn bài thấp.

* Nguyên nhân của những hạn chế trên

Trong các năm học trước các em phải học trực tiếp kết hợp với trực tuyến do dịch Covid -19 xảy ra. Khi học trực tuyến nhiều em học sinh không tự giác học bài. Học sinh chưa được cung cấp kiến thức, rèn kĩ năng một cách có hệ thống, bài bản, liền mạch.

Việc chấm, chữa, trả bài cho học sinh khi phải học trực tuyến phần nào hạn chế so với trực tiếp.