KIẾN THỨC Nên mua đàn piano cơ hay điện? Điểm giống và khác nhau giữa 2 loại đàn

[Yopovn]

Nên mua đàn piano cơ hay điện là thắc mắc của không ít người mới học đàn piano. Cùng hocpiano.net tìm hiểu những điểm giống và khác nhau giữa 2 loại đàn và những lời khuyên giúp bạn đưa ra quyết định phù hợp nhất.


Cấu tạo đàn piano cơ

Piano cơ có khả năng tạo ra âm thanh tự nhiên dựa trên cơ chế búa gõ vào dây đàn. Theo đó, đàn piano cơ sẽ gồm một bộ dây đàn và bộ búa gõ đi kèm, người chơi sẽ tạo ra âm thanh thông qua hệ thống phím bấm. Cụ thể hơn, khi có một phím đàn được ấn xuống, búa sẽ gõ vào những dây đàn tương ứng khiến dây rung lên và phát ra âm thanh.

Đàn piano cơ
Đàn piano cơ được chia thành 2 loại: grand piano (đại dương cầm) và upright piano (piano đứng). Đại dương cầm có kích thước khá lớn bởi hệ thống khung và dây đàn được kéo dài theo phương ngang, do đó vị trí để đàn cũng đòi hỏi một diện tích rộng tương ứng. Sau khi bấm và thả ngón tay, cơ chế trọng lực sẽ kéo phím đàn quay về vị trí ban đầu.


Trong kho đó đàn piano đứng có hệ thống dây được kéo căng theo phương đứng, kích thước nhỏ gọn phù hợp với những diện tích nhà ở và căn hộ thông thường. Sau khi ngón tay được thả, các phím đàn trở về vị trí ban đầu thông qua cơ chế đàn hồi của lò xo, và cơ chế này có thể hư hỏng theo thời gian.


Grand piano và upright piano còn có đôi chút khác biệt trong âm sắc. Về cơ bản âm thanh được chia thành 2 phần là âm thanh bè chính (fundamental tone) và âm bồi phụ (inharmonicity). Hiểu đơn giản, âm thanh bè chính là phần âm thanh khi vang lên tai chúng ta có thể nghe và cảm nhận rõ về cao độ, trong khi âm bồi phụ được cảm nhận khá mơ hồ, tùy thuộc vào khả năng cảm âm và kinh nghiệm của từng người.


Ví dụ, khi bạn chơi 2 chiếc đàn piano khác nhau, mặc dù sử dụng máy đo thì cả 2 đàn đều cho âm thanh cùng tần số, nhưng bạn vẫn cảm nhận được một chiếc cho âm thanh trầm ấm hơn, và chiếc còn lại có âm thanh sắc nét hơn. Khi đó bạn đang cảm nhận và đánh giá về phần âm bồi phụ.


Quay trở lại vấn đề, grand piano có hệ thống dây đàn dài hơn nên âm thanh có phần trung thực và đầy đặn, ngược lại upright piano có kích thước nhỏ gọn, dây đàn rút ngắn nên sự khác biệt đôi chút trong âm thanh là không thể bàn cãi. Tuy nhiên, điều này không đồng nghĩa với chất lượng đàn upright piano kém hơn bởi trên thực tế chất lượng âm thanh của đàn phụ thuộc vào rất nhiều thứ như chất liệu gỗ, dây, độ căng chỉnh, tay nghề thợ làm đàn, …

Cấu tạo đàn piano điện

Giống như tên gọi, đàn piano điện là một thiết bị điện tử, âm thanh chúng ta nhận được khi nhấn các phím đàn là bản ghi âm từ piano cơ đã được chuẩn hóa thành âm thanh kỹ thuật số, phát lại thông qua hệ thống loa.

Đàn piano điện
Đàn piano điện cũng có 3 loại khác nhau về hình thức, gồm grand piano, upright piano và piano di động. Grand piano có kích thước lớn, độ hoàn thiện và chất lượng tốt hơn tuy nhiên do giá thành cũng khá cao nên không phổ biến bằng 2 loại đàn còn lại. Theo đó upright piano và piano di động được sử dụng rộng rãi nhờ giá thành dễ tiếp cận, kích thước nhỏ gọn. Piano di động khá tương đồng với upright piano, tuy nhiên được sản xuất hướng đến sự tiện dụng, tính nhỏ gọn đáp ứng nhu cầu di chuyển linh động và giảm giá thành nên được lược bỏ phần chân đàn.

Piano cơ và piano điện – đàn nào tốt hơn?

Để có sự so sánh khoa học và khách quan nhất chúng ta cần xét đến từng yếu tố một.

Âm thanh

Một trong những yếu tố quan trọng tạo nên giá trị cho mỗi chiếc đàn chính là chất lượng âm thanh. Không có gì ngạc nhiên khi rõ ràng chất âm của đàn piano cơ luôn được đánh giá cao hơn so với piano điện.


Mặc dù hiện nay công nghệ có trên những chiếc đàn piano điện tử có khả năng mô phỏng rất giống so với piano cổ điển tuy nhiên, con số 100% là bất khả thi. Âm thanh được tạo ra theo cách truyền thống bằng cách gõ búa lên dây đàn luôn mang đến cảm giác trung thực và sống động hơn.


Dù vậy, trên thực tế một chiếc đàn piano điện cao cấp vẫn có thể cho âm thanh tuyệt vời hơn một chiếc đàn piano cơ giá rẻ.

Hình thức

Song song với công dụng chơi nhạc thì những chiếc đàn dương cầm còn được sử dụng để trang trí, làm đẹp cho không gian sống.


Được chế tác kỳ công phần lớn từ chất liệu gỗ, những chiếc đàn piano cơ nói chung và đại dương cầm nói riêng luôn được đánh giá cao về mặt hình thức.


Với kích cỡ khá lớn, đại dương cầm chỉ phù hợp với nhà có diện tích rộng, trong khi đó upright piano hoặc piano điện tử có thể sử dụng cho nhà phố hoặc căn hộ chung cư. Do đó, tùy trường hợp chúng ta nên có sự lựa chọn phù hợp.

Cảm giác tay, độ nhạy

Chơi đàn piano cơ và đàn piano kỹ thuật số có sự khác biệt lớn ở cảm giác tay và độ nhạy. Dù hiện nay các sản phẩm digital piano đều có tính năng đàn hồi và bổ sung độ nặng cho phím đàn nhưng thực tế không thể trung thực như khi chơi aucoustic piano.


Độ nhạy cũng tương tự, mặc dù piano điện có thể mô phỏng tiếng đàn lớn nhỏ theo lực nhấn mạnh / nhẹ, nhanh / chậm của ngón tay nhưng vẫn không thể sánh bằng một chiếc đàn piano cơ về khoảng này.


Đây là lý do một nghệ sĩ đàn piano chuyên nghiệp luôn dành sự ưu tiên cho đàn piano cơ.

Hệ thống bàn đạp (pedal)

Có 3 loại pedal (bàn đạp) gồm sustain pedal, soft pedal và sostenuto pedal. Một số đàn piano cơ có đủ 3 pedal nhưng một số chỉ có 2 pedal. Tương tự, đàn piano điện cũng có thể có 2 hoặc 3 pedal và các dòng đàn nhỏ gọn có thể không có pedal nào. Với piano điện, bạn có thể mua và lắp pedal rời tùy theo nhu cầu.

Bảo trì

Piano cơ:


Đàn piano cơ đòi hỏi sự bảo quản và bảo dưỡng nhiều hơn so với piano điện. Gỗ, nỉ và dây thép là những chất liệu cần được chăm sóc kỹ lưỡng của đàn piano cơ.


Ngoài ra, theo thời gian dây đàn có thể bị chùn nên cần được căng chỉnh định kỳ bởi kỹ thuật viên có kinh nghiệm.


Độ ẩm, nhiệt độ cũng là những yếu tố có thể ảnh hưởng đến chất lượng của đàn piano cơ.


Piano điện:


Thông thường các sảm phẩm điện tử luôn có chế độ bảo hành lâu dài từ nhà sản xuất, nên khoảng thời gian đầu chúng ta có thể hoàn toàn yên tâm về vấn đề bảo dưỡng.


Tuy nhiên, chúng ta cũng cần tránh những tác nhân có thể gây hư hỏng đàn như bụi bẩn, độ ẩm không khí. Bên cạnh đó bộ vỏ của đàn được làm từ nhựa, vì vậy cần hạn chế ánh nắng trực tiếp và nhiệt độ cao.

Tính linh hoạt

Ở khía cạnh này, đàn piano điện lại chiếm ưu thế hơn so với piano cơ. Có thể liệt kê một số đặc điểm sau:


Âm thanh đa dạng: ngoài âm thanh của đàn piano, một chiếc piano điện có thể tạo ra âm thanh của nhiều loại nhạc cụ khác, từ guitar cho đến trống hay sáo trúc, thậm chí còn có những hiệu ứng âm thanh như tiếng người, tiếng động vật, … Ngoài ra piano điện cao cấp còn có các chức năng hữu dụng như đếm nhịp, bản nhạc demo, lồng ghép bản ghi, …


Ghi âm: ghi âm là chức năng cơ bản được trang bị ở hầu hết các mẫu đàn piano điện, giúp người chơi có thể lưu và nghe lại sản phẩm của chính mình, từ đó có thể tự đánh giá và cải thiện khả năng chơi đàn và chia sẻ đến cộng đồng.


Điều chỉnh âm lượng: piano điện luôn có nút tăng giảm âm lượng, phù hợp với tai người chơi. Đặc biệt cổng kết nối tai nghe có thể giúp bạn chơi nhạc mà không làm ảnh hưởng đến mọi người xung quanh.


Di động: kích thước nhỏ gọn, vật liệu chủ yếu từ nhựa nên các sản phẩm đàn piano điện khá linh hoạt trong vấn đề di chuyển, có thể dễ dàng vận chuyển và sắp đặt mà không gặp nhiều khó khăn.

	Piano cơ	Piano điện
Chất lượng âm thanh piano (so sánh các cây đàn piano cùng loại)	Âm thanh trung thực, ấm và vang hơn.	Phát lại các mẫu âm thanh, không chân thực bằng piano cơ
Điều chỉnh	Điều chỉnh định kỳ	Không yêu cầu điều chỉnh
Bảo trì	Môi trường phù hợp, thường xuyên bảo dưỡng	Không yêu cầu
Giá bán	Cao	Thấp hơn nhiều so với piano cơ
Giá trị bán lại	Giữ giá	Mất giá
Độ nhạy cảm ứng	Trung thực	Mô phỏng gần giống
Bàn đạp	Có 2 hoặc 3 pedal	Có 2 hoặc 3 hoặc không có pedal
Các tính năng bổ sung		– Âm thanh nhạc cụ khác, hiệu ứng âm thanh – Ghi âm – Điều chỉnh âm lượng
Tính di động	To và nặng, khó di chuyển	Nhẹ, linh động

Bắt đầu học piano ngay hôm nay