MÔN VĂN SÁNG KIẾN KINH NGHIỆM Một số giải pháp nâng cao chất lượng giờ học nói - nghe trong chương trình Ngữ văn 6 THEO CHƯƠNG TRÌNH GDPT 2018

[Yopovn]

SÁNG KIẾN KINH NGHIỆM Một số giải pháp nâng cao chất lượng giờ học nói - nghe trong chương trình Ngữ văn 6 THEO CHƯƠNG TRÌNH GDPT 2018 được soạn dưới dạng file word gồm 12 trang. Các bạn xem và tải về ở dưới.
PHẦN I: ĐẶT VẤN ĐỀ

LÍ DO CHỌN ĐỀ TÀI​

Chương trình GDPT 2018 là một chương trình đổi mới toàn diện công tác dạy học và giáo dục trên tất cả các phương diện và các bộ môn, trong đó Ngữ văn là bộ môn giữ vai trò rất quan trọng. Với đặc thù riêng của bộ môn, chương trình Ngữ văn 2018 chú ý đến tính chất công cụ và thẩm mĩ – nhân văn; chú trọng tới mục tiêu và giải pháp giúp HS phát triển toàn diện các phẩm chất và năng lực. Với sứ mệnh thiêng liêng ấy, việc đổi mới các giờ dạy học Ngữ văn là vô cùng cần thiết, trong đó hoạt động nói và nghe là hai hoạt động giữ vai trò quan trọng và có ý nghĩa to lớn trong việc góp phần phát triển toàn diện năng lực cốt lõi và những phẩm chất tốt đẹp cho HS. Tuy nhiên từ trước tới nay, trong việc dạy và học môn Ngữ văn, bản thân GV và HS vẫn thường chỉ chú trọng tới các giờ đọc hiểu văn bản và thực hành viết mà xem nhẹ và chưa đánh giá đúng tầm quan trọng của các tiết thực hành nói - nghe. Chính vì vậy, GV chưa thực sự đầu tư đổi mới phương pháp để tạo sức hấp dẫn trong các giờ học rèn kĩ năng nói và nghe cho HS. Trước thực tế như vậy, chúng tôi muốn góp thêm “Một số giải pháp nâng cao chất lượng giờ học nói - nghe trong chương trình Ngữ văn 6”.

II. MỤC TIÊU, NHIỆM VỤ CỦA ĐỀ TÀI​

Mục tiêu: Đề xuất các giải pháp đổi mới trong tổ chức hoạt động dạy học các tiết nói

– nghe trong chương trình Ngữ văn 6 (2018) nhằm nâng cao hiệu quả dạy học theo hướng tích cực và hình thành, phát huy phẩm chất, năng lực cho học sinh.

Nhiệm vụ:​

Đề xuất các giải pháp để nâng cao chất lượng, hiệu quả của các tiết dạy nói - nghe trong chương trình Ngữ văn 6 (2018)

Thông qua những trải nghiệm thực tế khi áp dụng các giải pháp trong việc tổ chức các giờ học nói – nghe để rút ra được những bài học kinh nghiệm cho bản thân nhằm đổi mới có hiệu quả hoạt động dạy - học

Chia sẻ với đồng nghiệp những kinh nghiệm, phương pháp mà chúng tôi đã áp dụng có hiệu quả trong quá trình nghiên cứu và thực hiện đề tài.

III.ĐỐI TƯỢNG, PHẠM VI NGHIÊN CỨU​

1.Đối tượng: Học sinh khối 6; giáo viên giảng dạy môn Ngữ văn 6 (2018)

2.Phạm vi nghiên cứu: Chúng tôi nghiên cứu đề tài trong phạm vi các tiết dạy học nói – nghe trong chương trình Ngữ văn 6 (2018), bộ sách Chân trời sáng

IV.PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU​

Tiến hành khảo sát giáo án và dự giờ của đồng nghiệp

Khảo sát thực tế khả năng tiếp thu và hứng thú của HS đối với những giờ học nói – nghe trước khi áp dụng các giải pháp và sau khi áp dụng các giải pháp.

Nghiên cứu các loại tài liệu chuyên môn, tham khảo các tài liệu về phương pháp dạy học tích cực

GV trực tiếp thể nghiệm các giải pháp vào một số tiết dạy nói – nghe cụ thể của chương trình Ngữ văn 6.

V.TÍNH MỚI CỦA ĐỀ TÀI​

Đề tài nghiên cứu một cách có hệ thống các giải pháp thực hiện giờ học nói – nghe trong chương trình Ngữ văn 6 (2018) thiết thực, hiệu quả nhằm nâng cao chất lượng giờ dạy; phát huy phẩm chất, năng lực của học sinh cũng như khả năng sáng tạo của giáo viên. Đặc biệt, đề tài xây dựng cách thức trao quyền chủ động cho học sinh trong các hoạt động “nói” và “nghe” nhằm phát huy năng lực sáng tạo, tính nhạy bén, tích cực, chủ động của học sinh thời đại 4.0.

PHẦN II: NỘI DUNG​

TẦM QUAN TRỌNG CỦA GIỜ HỌC NÓI – NGHE TRONG CHƯƠNG TRÌNH NGỮ VĂN 6, 2018​

Đáp ứng yêu cầu đặt ra của chương trình GDPT 2018:

Hình thành và phát triển cho HS những phẩm chất tốt đẹp: yêu nước, nhân ái, chăm chỉ, trung thực và trách nhiệm; bồi dưỡng tâm hồn, hình thành nhân cách và phát triển cá tính.

Góp phần giúp HS phát triển các năng lực chung như năng lực tự chủ và tự học, năng lực giao tiếp và hợp tác, năng lực giải quyết vấn đề và sáng tạo. Đặc biệt, chương trình môn Ngữ văn giúp HS phát triển năng lực ngôn ngữ và năng lực văn học: rèn luyện các kĩ năng đọc, viết, nói, nghe; phát triển tư duy hình tượng và logic…

Để đạt được mục tiêu như vậy của môn học bên cạnh hoạt động đọc, viết từ trước tới nay đã được chú trọng thì hai hoạt động nói và nghe cũng cần được đầu tư đúng mức để tương xứng với vai trò của nó trong chương trình Ngữ văn 2018.

Chương trình Ngữ văn 2018 gia tăng số lượng và đa dạng nội dung của tiết học nói - nghe (trong tương quan so sánh với tiết luyện nói trong chương trình Ngữ văn 2006)​

Về số lượng:

Trong sách Ngữ văn 6 (chương trình hiện hành 2006): chỉ có 4 tiết “Luyện nói” (trong tổng số 140 tiết học), chiếm tỉ lệ 2,9% thời lượng của chương trình.

Trong sách Ngữ văn 6 (Bộ Kết nối tri thức với cuộc sống, chương trình GDPT 2018): số lượng tiết nói – nghe khoảng 15/140 tiết, chiếm gần 11%.

Về nội dung đề cập trong các giờ học nói – nghe ta có thể thấy:

Các tiết “Luyện nói” trong sách Ngữ văn 6 (chương trình hiện hành 2006) chỉ xoay quanh 2 nội dung: luyện nói về văn miêu tả và luyện nói kể chuyện.

Các giờ học nói – nghe trong sách Ngữ văn 6 đề cập tới nhiều nội dung, trong đó có thể kể đến những nội dung cơ bản: Kể lại một truyền thuyết; Kể lại một truyện cổ tích bằng lời một nhân vật; Kể lại một trải nghiệm của em; Trình bày ý kiến về một vấn đề trong đời sống gia đình, Trình bày suy nghĩ về tình cảm của con người với quê hương; Chia sẻ một trải nghiệm về nơi em sống hoặc từng đến…..

Thực trạng của việc dạy và học các giờ nói - nghe hiện nay trong nhà trường​

Về phía giáo viên: Nhiều GV chưa biết cách tổ chức giờ học nói – nghe hiệu quả

Về phía HS: chưa thực sự cảm thấy hứng thú với các tiết nói – nghe.

Về tài liệu: chưa có tài liệu nào đề xuất các giải pháp thiết thực và hữu ích để nâng cao hiệu quả các giờ học nói – nghe trong chương trình Ngữ văn 6 - 2018.

MỘT SỐ GIẢI PHÁP NÂNG CAO CHẤT LƯỢNG GIỜ HỌC NÓI - NGHE​

Hình thành những chuẩn mực nói, nghe cần đạt

Yêu cầu cần đạt về kỹ năng nói

Xác định rõ các yếu tố giao tiếp​

Cấu trúc bài nói

Nội dung bài nói

Ngôn ngữ nói

Phong thái nói

Yêu cầu cần đạt về kỹ năng nghe

Các nguyên tắc lắng nghe hiệu quả:

Giữ yên lặng, tập trung chú ý

Thể hiện rằng bạn muốn nghe

Tránh sự phân tán

Thể hiện sự đồng cảm, tôn trọng

Kiên nhẫn, giữ bình tĩnh

THẦY CÔ TẢI NHÉ!