MÔN HÓA SÁNG KIẾN KINH NGHIỆM Sử dụng một số phương pháp, kỹ thuật dạy học tích cực trong chương 1 - Hóa học 9 NĂM 2022-2023

[Yopovn]

SÁNG KIẾN KINH NGHIỆM Sử dụng một số phương pháp, kỹ thuật dạy học tích cực trong chương 1 - Hóa học 9 NĂM 2022-2023 được soạn dưới dạng file word gồm 16 trang. Các bạn xem và tải về ở dưới.

NĂM HỌC: 2022 – 2023

A. ĐẶT VẤN ĐỀ​

I. LÝ DO CHỌN ĐỀ TÀI NGHIÊN CỨU:

1.Cơ sở lí luận

Bộ Giáo dục và Đào tạo đã ban hành công văn hướng dẫn thực hiện chương trình giáo dục phổ thông hiện hành theo định hướng phát triển năng lực và phẩm chất học sinh. Trên tinh thần này, định hướng đổi mới phương pháp dạy học đã được thống nhất theo hướng tăng cường và phát huy tính chủ động, tích cực, tự học của học sinh thông qua việc thiết kế tiến trình dạy học thành các hoạt động học để thực hiện cả trong lớp học và ngoài lớp học

Để đạt được mục tiêu trên, trong giảng dạy người giáo viên phải phát huy tính tích cực, tự giác chủ động, sáng tạo của học sinh, phù hợp với đặc trưng môn học, bồi dưỡng cho học sinh phương pháp tự học, khả năng hợp tác, rèn luyện kỹ năng vận dụng kiến thức vào thực tiễn, tác động đến tình cảm, đem lại niềm vui, hứng thú cho học sinh .

2.Cơ sở thực tiễn

Trong dạy học cũng vậy, truyền tải tri thức cho học sinh và quá trình tiếp nhận tri thức của học sinh phải được diễn ra một cách tự nhiên, học sinh phải chủ động chiếm lĩnh tri thức bằng những dẫn dắt của giáo viên.

Qua thực tế giảng dạy Hóa học ở trường trung học cơ sở, tôi thấy không ít học sinh còn mơ hồ, lung túng, không nắm được yêu cầu của bài học, chưa biết cách tổng hợp nội dung kiến thức trong bài học, nhất là kiến thức trọng tâm. Qua các cơ sở thực tiễn trên cho thấy tình trạng này có thể bắt nguồn từ nhiều nguyên nhân, trong đó có một nguyên nhân quan trọng là giáo viên chưa sử dụng hoặc sử dụng chưa hiệu quả các phương pháp và kỹ thuật dạy học tích cực.

Là giáo viên dạy bộ môn Hóa học, tôi luôn trăn trở về vấn đề làm thế nào vừa dạy học sinh nắm bắt những kiến thức cơ bản của bộ môn, vừa kích thích được khả năng tư duy, sáng tạo, chủ động của học sinh, giúp cho các em nắm bắt được bản chất các biến đổi hóa học, đặc biệt là khả năng so sánh, phân tích, tổng hợp và đánh giá. Để đạt được các yêu cầu trên tùy thuộc vào nội dung kiến thức mà tôi lựa chọn các phương pháp và kỹ thuật dạy học tích cực sao cho phù hợp vào từng bài giảng, từng chủ đề. Xuất phát từ những nhận thức và suy nghĩ trên, bản thân tôi đã nghiên cứu và áp dụng đề tài: “Sử dụng một số phương pháp, kỹ thuật dạy học tích cực trong chương 1 - Hóa học 9”

II. MỤC ĐÍCH NGHIÊN CỨU:

- Tìm ra phương pháp tổ chức các hoạt động học tập thông qua việc sử dụng các phương pháp và kỹ thuật dạy học tích cực

- So sánh sự hứng thú của học sinh thông qua việc theo dõi tính tích cực, chủ động của học sinh ở trên lớp và kết quả bài khảo sát những tiết học sử dụng và không sử dụng (hoặc sử dụng chưa triệt để) các phương pháp và kĩ thuật dạy học tích cực. Từ đó rút ra những bài học kinh nghiệm cần thiết, đưa ra được kết luận khoa học của vấn đề nghiên cứu.

III. ĐỐI TƯỢNG VÀ PHẠM VI NGHIÊN CỨU

- Đề tài được áp dụng cho học sinh lớp 9A, 9C, 9D ( 134 học sinh)

- Thời gian: Năm học 2020 - 2021

- Trong phạm vi đề tài này tôi xin đề cập đến việc sử dụng các phương pháp và kỹ thuật dạy học tích cực trong chương 1 – Hóa học 9

B. QUÁ TRÌNH THỰC HIỆN ĐỀ TÀI​

I. KHẢO SÁT THỰC TẾ:

1.Tình trạng thực tế khi chưa thực hiện:

Trước khi thực hiện đề tài tôi đã thực hiện khảo sát thực tế đầu năm với học sinh mà tôi phụ trách giảng dạy. Qua khảo sát tôi thấy:

* Ưu điểm:

- Đa số học sinh lĩnh hội được kiến thức trọng tâm.

- Học sinh bước đầu biết liên hệ kiến thức với thực tế, song còn bộc lộ một số nhược điểm

* Nhược điểm:

- Tuy các em nắm được kiến thức trọng tâm nhưng tính tích cực, chủ động sáng tạo trong việc giành lấy tri thức chưa cao

- Sự hứng thú, say mê tìm hiểu môn Hóa học của học sinh còn hạn chế, chính vì vậy mà kết quả bài kiểm tra chưa tốt.

2. Số liệu điều tra trước khi thực hiện đề tài:

Sau đây là kết quả khảo sát khi chưa áp dụng đề tài

*Về tình hình học tập của học sinh, kết quả bài kiểm tra kiến thức như sau:

Tổng số học sinh	Kết quả điểm kiểm tra​
Giỏi​	Khá​	Trung bình​	Yếu​
SL​	%​	SL​	%​	SL​	%​	SL​	%​
134​	35​	26,1​	39​	29,1​	53​	39,6​	7​	5,2​

* Kết quả điều tra tìm hiểu về sự hứng thú học tập môn Hóa học.

Tổng số học sinh	Kết quả điều tra​
Số học sinh yêu thích môn học​	Số học sinh có thái độ bình thường với môn học​	Số học sinh không thích môn học​
SL​	%​	SL​	%​	SL ​	%​
134​	48​	35,8​	65​	48,5​	21​	15,7​

Từ kết quả trên cho thấy: Tỉ lệ học sinh khá giỏi chưa cao, học sinh trung bình còn nhiều, vẫn còn học sinh yếu, những tồn tại, lỗi sai của học sinh còn rất nhiều và rất đa dạng, số học sinh có thái độ bình thường với môn học và chưa yêu thích môn học còn nhiều.

Đi tìm hiểu nguyên nhân, tôi nhận thấy đa số các em lĩnh hội kiến thức một cách thụ động, rèn luyện kỹ năng một cách máy móc, nặng về học thuộc lòng, các khái niệm lý thuyết cơ bản chưa hiểu sâu, chưa nắm được bản chất của vấn đề, cho nên các em dù có học thuộc bài rồi lại quên nhanh.

Hơn nữa Hóa học là một môn học mới mang tính thực nghiệm cao, ở lớp 8 các kiến thức ban đầu mang tính trừu tượng, cho nên việc truyền thụ kiến thức một chiều, theo một số phương pháp cũ làm không ít học sinh thấy nhàm chán, khó hiểu. Giáo viên chưa gắn kiến thức bài học vào thực tiễn cuộc sống nên học sinh chưa hứng thú và còn sợ học môn Hóa học.

Trước tình hình đó tôi thấy cần phải áp dụng một số biện pháp để nâng cao chất lượng học tập của học sinh. Tôi đã sử dụng có hiệu quả các phương pháp và kĩ thuật dạy học tích cực trong giảng dạy.

II. NHỮNG GIẢI PHÁP KHOA HỌC TIẾN HÀNH KHI NGHIÊN CỨU ĐỀ TÀI:

1. Những yêu cầu đối với giáo viên và học sinh

1.1 Giáo viên :Cần hiểu rõ về phương pháp và kỹ thuật dạy học tích cực

Phương pháp, kỹ thuật dạy học tích cực là dạy học theo hướng phát huy tính tích cực, chủ động, sáng tạo của người học.

+ Dạy và học thông qua tổ chức các hoạt động học tập của học sinh. Trong phương pháp dạy học tích cực, người học đối tượng của hoạt động “dạy”, song song là chủ thể của hoạt động “học” được cuốn hút vào các hoạt động học tập do thầy giáo tổ chức và chỉ đạo, thông qua đó tự lực khám phá những điều mình chưa rõ chứ không phải thụ động tiếp nhận những kiến thức đã được thầy giáo sắp xếp.

+ Dạy và học coi trọng rèn luyện phương pháp tự học. Phương pháp tích cực xem việc rèn luyện phương pháp học tập cho học sinh không chỉ là một phương pháp nâng cao công hiệu dạy học mà còn là một mục tiêu dạy học. Nếu rèn luyện cho người học có được phương pháp kĩ năng tự học thì sẽ tạo cho họ lòng ham học, khơi dậy nội lực vốn có trong mỗi con người.

+ Tăng cường học tập cá thể, phối hợp với học tập hợp tác. Trong một lớp học mà sự nhận thức, tư duy của học sinh không thể đồng đều tuyệt đối thì khi vận dụng phương pháp tích cực buộc phải chấp thuận sự phân hóa về cường độ, tiến độ hoàn tất nhiệm vụ học tập, lớp học là môi trường tiếp xúc với nhau thầy – trò, trò – trò , tạo nên mối quan hệ hiệp tác giữa các cá nhân qua đó người học nâng mình lên một trình độ mới.

+ Kết hợp đánh giá của thầy với tự đánh giá của trò. Trước đây giáo viên giữ độc quyền đánh giá học trò, nhưng hiện nay giáo viên cần tạo hoàn cảnh thuận tiện để học trò được tham gia đánh giá lẫn nhau.

1.2. Học sinh :

THẦY CÔ TẢI NHÉ!