MÔN TOÁN SKKN Đổi mới phương pháp nâng cao chất lượng dạy học giải toán bằng hai bước tính trong môn Toán lớp 3 chương trình giáo dục phổ thông 2018 NĂM 2023

[Yopovn]

SKKN Đổi mới phương pháp nâng cao chất lượng dạy học giải toán bằng hai bước tính trong môn Toán lớp 3 chương trình giáo dục phổ thông 2018 NĂM 2023 được soạn dưới dạng file word gồm 21 trang. Các bạn xem và tải về ở dưới.

A. PHẦN MỞ ĐẦU​

I. LÍ DO CHỌN ĐỀ TÀI:

Chương trình giáo dục phổ thông 2018 chú trọng hình thành và phát triển năng lực, phẩm chất cho học sinh Tiểu học, vai trò người thầy sẽ chuyển từ dạy học lấy học sinh làm trung tâm sang dạy học lấy hoạt động học của học sinh làm trung tâm.

Chương trình tổng thể Ban hành theo Thông tư 32/2018/TT-BGDĐT ngày 26/12/2018 về Chương trình giáo dục phổ thông mới nêu rõ “Giáo dục Toán học góp phần hình thành và phát triển cho học sinh các phẩm chất chủ yếu, năng lực chung và năng lực toán học - biểu hiện tập trung của năng lực tính toán với các thành phần sau: tư duy và lập luận toán học, mô hình hoá toán học, giải quyết vấn đề toán học, giao tiếp toán học, sử dụng các công cụ và phương tiện học toán; phát triển kiến thức, kĩ năng then chốt và tạo cơ hội để học sinh được trải nghiệm, vận dụng toán học vào thực tiễn. Giáo dục toán học tạo lập sự kết nối giữa các ý tưởng toán học, giữa Toán học với thực tiễn, giữa Toán học với các môn học và hoạt động giáo dục khác”​

Qua nghiên cứu chương trình giáo dục phổ thông 2018, mục tiêu giáo dục Tiểu học không chỉ chú ý chuẩn bị cho học sinh những cơ bản ban đầu cho sự đúng đắn lâu dài về đức, trí, thể, mĩ và các kĩ năng cơ bản mà còn chú trọng phát triển năng lực và phẩm chất, định hướng chính vào giáo dục về giá trị bản thân, gia đình, cộng đồng và những thói quen và nề nếp trong học tập và sinh hoạt”.

Năm học 2022 - 2023 là năm học thứ ba thực hiện chương trình giáo dục phổ thông 2018, là năm học đầu tiên thực hiện chương trình GDPT 2018 đối với học sinh lớp 3. Chương trình giáo dục phổ thông dành nhiều thời gian cho dạy học Toán ở Tiểu học nói chung và ở lớp 3 nói riêng, thời lượng cụ thể cho môn Toán là 5 tiết/tuần. Môn Toán có vai trò quan trọng, góp phần hình thành và phát triển các phẩm chất và năng lực toán học: năng lực tư duy, lập luận, giải quyết vấn đề, năng lực giao tiếp toán học,... Lựa chọn được các phép toán và công thức số học để trình bày được các nội dung ý tưởng, cách thức giải quyết vấn đề. Kích thích trí tưởng tượng, chăm học và hứng thú học tập toán. Bước đầu hình thành phương pháp tự học và làm việc có kế hoạch khoa học, chủ động, linh hoạt, sáng tạo. Từ đó phát triển những kiến thức, kĩ năng toán học và tạo cơ hội để học sinh trải nghiệm, vận dụng toán học vào thực tiễn.

Trong chương trình giáo dục phổ thông 2018 giải toán có lời văn không là mạch kiến thức riêng mà được lồng ghép với các chủ đề và mạch kiến thức nhưng có vai trò vô cùng quan trọng đối với học sinh bởi: bước đầu giúp học sinh làm quen giải toán hợp và bước đầu yêu cầu học sinh biết tư duy, tìm tòi, sáng tạo khi biết vận dụng các bài toán đơn đã học để giải toán. Đặc biệt hơn, với học sinh lớp 3, việc giải thành thạo các bài toán bằng hai bước tính là vô cùng cần thiết bởi những kiến thức này chính là cơ sở để học sinh vận dụng giải các bài toán có lời văn sau này.

Trong chương trình giáo dục phổ thông 2018, nội dung giải toán bằng hai bước tính ở lớp 3 là một nội dung mới và khó với học sinh nên khi giáo viên đưa ra những yêu cầu cao hơn đòi hỏi phải suy luận, tư duy nhiều mà khả năng tư duy của học sinh lớp 3 còn hạn chế thì các em sẽ gặp nhiều khó khăn, trở nên lúng túng, không làm được bài.

Nhiều học sinh không biết khi nào giải bài toán bằng một phép tính, khi nào giải bài toán bằng hai phép tính. Khi giải các bài toán đơn, việc tìm câu lời giải cho phép tính, đa số học sinh đều dựa vào câu hỏi của bài toán nên khi giải những bài toán bằng hai phép tính, việc viết câu trả lời cho phép tính thứ nhất học sinh rất lúng túng, nhiều học sinh viết không đúng, có học sinh viết quá dài. Một số học sinh còn gặp khó khăn trong việc đọc đề và tìm hiểu đề.

Học sinh chưa có khả năng tư duy, suy luận những bài toán hợp. Hầu hết, học sinh chỉ làm theo khuân mẫu của những dạng bài cụ thể trong sách giáo khoa. Nhiều học sinh không xác định được phải thực hiện phép tính nào trước, phép tính nào sau, không nắm chắc được các bước giải bài toán bằng hai phép tính.

Là một giáo viên trực tiếp chủ nhiệm và giảng dạy ở khối lớp 3, giáo viên có kinh nghiệm, luôn không ngừng nỗ lực tìm tòi và học hỏi, trao đổi kinh nghiệm cùng đồng nghiệp với mong muốn nâng cao chất lượng giảng dạy môn Toán nói chung và phần giải bài toán bằng hai bước tính nói riêng. Tôi đã lựa chọn để tài: "Đổi mới phương pháp nâng cao chất lượng dạy học giải toán bằng hai bước tính trong môn Toán lớp 3 chương trình giáo dục phổ thông 2018” để góp phần nâng cao chất lượng dạy và học của nhà trường nói chung và đối với học sinh lớp 3 nói riêng.

II. PHẠM VI VÀ ĐỐI TƯỢNG CỦA ĐỀ TÀI:

- Học sinh lớp 3B, trường Tiểu học Tản Hồng trong giờ học toán theo định hướng phát triển năng lực của học sinh.

- Môn Toán lớp 3 phần giải toán bằng hai bước tính trong chương trình giáo dục phổ thông 2018.

- Đối chiếu với các tiết học truyền thống và đổi mới phương pháp rút ra kinh nghiệm dạy học.







III. MỤC ĐÍCH CỦA ĐỀ TÀI:

Giúp cho học sinh lớp 3 giải tốt các bài toán bằng hai bước tính từ đó giúp học sinh làm tốt các dạng toán có lời văn khác ở các lớp trên.

Giúp tôi hiểu sâu hơn về nội dung dạy học giải toán bằng hai bước tính ở lớp 3, vận dụng các phương pháp và hình thức tổ chức giờ dạy về giải toán ở lớp 3 đa dạng hơn góp phần nâng cao hiệu quả dạy học.

IV. KHẲNG ĐỊNH TÍNH SÁNG TẠO:

Đổi mới phương pháp dạy học thể hiện tính sáng tạo về khoa học, công nghệ, tư duy logic. Trước kia khi giảng dạy bằng phương pháp truyền thống học sinh tiếp thu thụ động, đi theo lối mòn và ghi nhớ. Còn với việc đổi mới phương pháp dạy học theo hướng chủ động, tích cực gắn với thực tế đời sống thì khác hẳn. Nó như mở ra một cái nhìn mới cho các em học sinh, được trải nghiệm, trao đổi ý kiến, nhận xét đánh giá bạn và gắn với thực tế đời sống hàng ngày. Giáo viên là người tổ chức, thống nhất ý kiến và kết luận nội dung kiến thức mới cho học sinh, từ đó học sinh hiểu bài sâu hơn, vận dụng kiến thức đã học vào thực hành tốt hơn.

*********************​

B. PHẦN NỘI DUNG



CHƯƠNG I: CƠ SỞ KHOA HỌC​

I. CƠ SỞ LÍ LUẬN:

Môn Toán ở Tiểu học cũng như giải bài toán có lời văn có một vị trí quan trọng vì: Các khái niệm, các quy tắc về toán nói chung đều được giảng giải thông qua ví dụ bằng số và giải các bài toán. Kết quả học tập môn Toán của học sinh thường được đánh giá qua kĩ năng giải các bài toán. Giải toán giúp học sinh hình thành, củng cố, vận dụng kiến thức, kĩ năng về Toán. Đồng thời qua giải bài toán giáo viên dễ dàng phát hiện những ưu điểm hoặc hạn chế trong kiến thức, kĩ năng của học sinh để giúp ở các lớp trên phát huy ưu điểm và khắc phục tồn tại.

Thông qua việc giải toán, với những chủ đề tích hợp nội môn và liên môn sẽ giáo dục lòng yêu nước, đoàn kết, yêu thiên nhiên, giáo dục An toàn giao thông, .... Giải toán có tác dụng giáo dục học sinh ý chí vượt khó, đức tính cẩn thận, làm việc có kế hoạch, thói quen tự kiểm tra công việc của mình, suy nghĩ, óc sáng tạo, phát triển tư duy,…

II. CƠ SỞ THỰC TIỄN:

Ta thấy rằng, giải toán ở Tiểu học trước hết là giúp học sinh luyện tập, vận dụng kiến thức, các kĩ năng thực hành. Qua đó, từng bước giúp học sinh phát triển năng lực tư duy, rèn luyện phương pháp suy luận lôgíc. Thông qua giải toán mà học sinh rèn luyện được phong cách của người lao động mới: Làm việc có ý thức, có kế hoạch, sáng tạo và hăng say, miệt mài trong công việc.

Thực tế qua nhiều năm trực tiếp giảng dạy ở khối lớp 3, với lòng say mê tìm tòi học tập cộng với sự yêu thích môn Toán đã hướng tôi đến với đề tài này. Hơn nữa trong quá trình dạy học tôi thấy phần giải toán có lời văn chiếm thời gian tương đối nhiều của môn Toán, nhưng thực tế việc

THẦY CÔ TẢI NHÉ!