CHUYÊN ĐỀ TÀI LIỆU Chuyên đề bồi dưỡng học sinh giỏi toán 7 hình học (PHÁT TRIỂN TƯ DUY HÌNH HỌC 7)

Yopovn · 13/2/24

TÀI LIỆU Chuyên đề bồi dưỡng học sinh giỏi toán 7 hình học được soạn dưới dạng file word gồm CÁC FILE trang. Các bạn xem và tải chuyên đề bồi dưỡng học sinh giỏi toán 7 hình học về ở dưới.

Chuyên đề 1. HAI GÓC ĐỐI ĐỈNH

A. Kiến thức cần nhớ

Hai góc đối đỉnh là hai góc mà mỗi cạnh của góc này là tia đối của một cạnh của góc kia (hình 1.1).
Hai góc đối đỉnh thì bằng nhau:

Hình 1.1

B. Một số ví dụ

Ví dụ 1. Cho góc bẹt AOB. Trên hai nửa mặt phẳng đối nhay bờ AB vẽ hai tia OM và ON sao cho . Chứng minh rằng hai góc AON và BOM là hai góc đối đỉnh

Giải (h1.2)

H1.2

* Tìm cách giải

Để chứng tỏ hai góc AON và BOM là hai góc đối đỉnh, ta cần chứng tỏ mỗi cạnh của góc này là tia đối một cạnh của góc kia. Vì đã có hai tia OA và OB đối nhau nên chỉ còn phải chứng tỏ hai tia OM, ON đối nhau bằng cách chứng tỏ MON là góc bẹt.

* Trình bày lời giải:

Góc AOB là góc bẹt nên hai toa OA, OB đối nhau. Hai góc AOM và BOM kề bù nhau nên = 180°.

Mặt khác ( đề bài cho) nên =180°.

Suy ra = 180°.

Hai góc AON và BOM có mỗi cạnh của góc này là tia đối một cạnh của góc kia nên chúng là 2 góc đối đỉnh.

Ví dụ 2. Cho hai đường thẳng EF và GH cắt nhau tại O tạo thành bốn góc không kể góc bẹt. Biêt tổng = 250°. Tính số đo của bốn góc tạo thành.

Giải (h.1.3)

* Tìm cách giải:

Để tính được số đo của bốn góc tạo thành, trước tiên ta phải tính được số đo của một trong bốn góc đó.

* Trình bày lời giải:

Ta có = 250° (đề bài cho),

Mà = 180° (hai góc kề bù) nên

= 250°-180 °

=180° (hai góc kề bù) => = 180°-70°=110°

Vậy = 70° (hai góc đối đỉnh); = 110° (hai góc đối đỉnh).

* Nhận xét: Sau khi tính được số đo một góc ta tính được số đo ba góc còn lại nhờ vận dụng tính chất góc kề bù và góc đối đỉnh.

Ví dụ 3. Cho bốn đường thẳng cắt nhau tại mộ điểm. Xét các góc không có điểm trong chung, chứng tỏ rằng tồn tại hai góc nhỏ hơn 45°.

Giải (h1.4)

*Tìm cách giải:

Hai góc đối đỉnh thì bằng nhau. Do đó để chứng tỏ tồn tại hai góc nhỏ hơn hoặc bằng 45, ta chỉ cần chứng minh tồn tại một góc nhỏ hơn hoặc bằng 45.

*Trình bày lời giải:

Bốn đường thẳng cắt nhau tại một điểm tạo ra 8 góc không có điểm trong chung. Nếu tất cả các góc này đều lớn hơn 45° thì tổng của chúng lơn hơn 45°x8=360°. Điều này vô lý vì tổng của 8 góc này đúng bằng 360°.

Vậy phải tồn tại một góc nhỏ hơn hoặc bằng 45°. Góc này và góc đối đỉnh nó bằng nhau. Do đó tồn tại hai góc nhỏ hơn hoặc bằng 45°.

Ví dụ 4. Trong hình 1.5, hai góc AOC và BOD là hai góc đối đinh. Hai tia OE và OF là hai tia đối nhau. Biết OE là tia phân giác của góc AOC, chứng tỏ rằng OF là tia phân giác của góc BOD

H 1.5

Giải.

* Tìm cách giải : Ta cần chứng tỏ O3 = O4. Muốn vậy ta phải sử dụng tính chất của hai góc đối đỉnh.

* Trình bày lời giải :

Hai góc AOC và BOD là hai góc đối đỉnh nên các tia OA, OB đối nhau. Ngoài ra hai tia OE, OF cũng đối nhay nên ta có O1 = O3 ; O2 = O4

Vì O1 = O2 nên O3 = O4 (1)

Mặt khác tia OF nằm giữa hai tia OB, OD (2)

Nên từ (1), (2) suy ra OF là tia phân giác của góc BOD.

C. Bài tập vận dụng.

Tính số đo góc.
Hai đường thẳng AB, CD cắt nhau tại O tạo thành bốn góc không kể góc bẹt. Biết AOC + BOD= 100°. Tính số đo mỗi góc tạo thành.
Cho hai đường thẳng MN, PQ cắt nhau tại O tạo thành bốn góc khác góc bẹt biết NOP= . Tính số đo mỗi góc tạo thành.
Cho hai đường thẳng AB, CD cắt nhau tại O. Vẽ tia OM là tia phân giác góc AOC. Biết BOD= a° ( 0<a<180). Tìm giá trị của a để BOM= 155°
Cho hai đường thẳng EF, GH cắt nhau tại O. Vẽ tia phân giác OK của góc EOG. Biết FOK=m° (0<m<180). Tìm giá trị của m để FOH= 110°.
Cho hai đường thẳng AB, CD cắt nhau tại O, BOC =60°. Một tia Ox có thể trùng với tia OB hoặc OC hoặc nằm giữa hai tia này. Vẽ tia Oy là tia đối của tia Ox. Tìm số đo lớn nhất của góc Aoy.
Cho ba đường thẳng AB, CD, MN cắt nhay tại O.
Trong hình vẽ có tất cả bao nhiêu góc.
Chứng tỏ rằng trong các góc trên tồn tại hai góc tù.
Chứng tỏ hai tia đối nhau:
Chứng tỏ hai tia phân giác của hai góc đối đỉnh là hai tia đối nhau.
Cho hai đường thẳng AB và MN cắt nhau tại O sao cho AOM< 90°. Trên nửa mặt phẳng bờ AB có chưa tia OM, vẽ tia OC sao cho tia OM là tia phân giác của góc AOC. Trên nửa mặt phẳng bờ AB có chứa tia ON vẽ tia OD sao cho ON là tia phân giác góc BOD. Chứng tỏ ràng hai tia OC và OD đối nhau.
Chứng tỏ một tia là phân giác:
Cho hai góc AOB và AOC là hai góc kề bằng nhau, mỗi góc đều là góc tù. Vẽ tia OB’ là tia đối cuartia OB, tia OC’ là tia đối của tia OC. Chứng tỏ rằng OA là tia phân giác góc B’OC’.
Cho góc bẹt AOB. Trên cùng một nửa mặt phẳng bờ AB vẽ các tia OC và OD sao cho AOC= BOD= 150°. Vẽ tia OE là tia đối của tia OD. Chứng tỏ rằng tia OB là tia phân giác góc COE.
Đếm góc, đếm tia:
Cho bốn đường thẳng cắt nhau tại một điểm. Tìm số cặp góc đối đỉnh được tạo thành (không kể góc bẹt).
Bằng cách liệt kê.
Bằng cách tính toán.
Cho n đường thẳng cắt nhau tại một điểm, chúng tạo thành:
20 cặp góc đối đỉnh. (không kể góc bẹt)
90 cặp góc đối đỉnh (không kể góc bẹt)
Tính giá trị của n trong mỗi trường hợp trên.