TUYỂN TẬP BỘ Đề thi học sinh giỏi lịch sử 10 năm 2023 - 2024 các tỉnh thành ( TỰ LUẬN)

Yopovn · 16/11/23

TUYỂN TẬP BỘ Đề thi học sinh giỏi lịch sử 10 năm 2023 - 2024 các tỉnh thành ( TỰ LUẬN) được soạn dưới dạng file word gồm CÁC FILE trang. Các bạn xem và tải đề thi học sinh giỏi lịch sử 10 năm 2023, đề thi học sinh giỏi lịch sử 10...về ở dưới.
1. Đề thi đề xuất năm học 2022-2023

2. Kỳ thi: Chọn học sinh giỏi lớp 10

3. Môn thi: Lịch sử Thời gian làm bài: 180 phút

4. Đơn vị:

5. Nội dung đề thi

Câu 1. ( 3.0 điểm)

Trình bày về đối tượng nghiên cứu, chức năng, nhiệm vụ của Sử học. Nêu ví dụ cụ thể.

Câu 2.( 3,0 điểm).

Kể tên 5 di sản văn hóa vật thể của Việt Nam được UNESCO ghi danh là Di sản Thế giới. Hãy giới thiệu một vài nét về một di sản mà anh (chị ) biết. Theo anh( chị) thế hệ trẻ cần làm gì để góp phần bảo tồn và phát huy những giá trị của di sản?

Câu 3. ( 4.0 điểm)

Trình bày một số thành tựu cơ bản của văn minh Ấn Độ thời kì cổ - trung đại và ý nghĩa của những thành tự đó. Những thành tựu của nền văn minh Ấn Độ đã ảnh hưởng như thế nào đến các nước Đông Nam Á.

Câu 4. ( 4.0 điểm)

Anh( chị), hãy nêu một số thành tựu cơ bản và ý nghĩa của Cách mạng công nghiệp lần thứ tư. Theo anh chị, thế hệ trẻ hiện nay cần phải làm gì trước sự phát triển mạnh mẽ của cuộc cách mạng này?

Câu 5. ( 3.0 điểm)

Tiến trình phát triển của văn minh Đông Nam Á thời trung đại diễn ra như thế nào? Những giá trị nào của các di sản văn minh Đông Nam Á nói chung, Việt Nam nói riêng cần được bảo tồn và phát huy ảnh hưởng cho sự phát triển ngày nay?

Câu 6. ( 3.0 điểm)

Nền văn minh văn Lang- Âu Lạc được hình thành và phát triển dựa trên những cơ sở nào? Anh(chị) hãy cho biết ý nghĩa, giá trị của nền văn minh Âu Lang- Âu Lạc trong lịch sử Việt Nam

HƯỚNG DẪN CHẤM

Câu 1	Trình bày về đối tượng nghiên cứu, chức năng, nhiệm vụ của Sử học. Nêu ví dụ cụ thể.	3.0 điểm
* Đối tượng nghiên cứu - Đối tượng nghiên cứu của sử học: là toàn bộ quá khứ của loài người. Đó có thể là: quá khứ của một cá nhân, một nhóm, cộng đồng người hay quá khứ của một quốc gia, khu vực hoặc toàn thể nhân loại.	0,5
* Chức năng của sử học: + Chức năng khoa hoc (nhận thức) gồm: khôi phục các sự kiện lịch sử đã diễn ra trong quá khứ; rút ra bản chất của các quá trình lịch sử để phát hiện ra quy luật vận động và phát triển của lịch sử. + Chức năng xã hội (giáo dục) gồm: giáo dục tư tưởng, tình cảm, đạo đức; rút ta bài học kinh nghiệm cho cuộc sống hiện tại.	0,5
* Nhiệm vụ của sử học: + Nhiệm vụ nhận thức là: cung cấp những tri thức khoa học, giúp con người tìm hiểu, khám phá hiện thực lịch sử một cách khách quan, khoa học, chân thực. + Nhiệm vụ giáo dục là: góp phần truyền bá những giá trị và truyền thống tốt đẹp trong lịch sử cho thế hệ sau; góp phần giáo dục đạo đức, tinh thần dân tộc, tình yêu quê hương, đất nước, bồi dưỡng lòng khoan dung, nhân ái… + Nhiệm vụ dự báo là: thông qua việc tổng kết thực tiễn, rút ra các bài học kinh nghiệm; góp phần dự báo tương lai của đất nước, nhân loại…	0,75
* Ví dụ cụ thể:	1,25
- Đối tượng của sử học là: quá khứ lịch sử của dân tộc Việt Nam - Chức năng của sử học khi nghiên cứu về lịch sử Việt Nam: + Khôi phục các sự kiện đã diễn ra trong quá khứ của dân tộc Việt Nam từ thời nguyên thủy cho đến hiện nay + Giáo dục tình yêu quê hương, đất nước, dân tộc; rút ra những bài học kinh nghiệm từ quá khứ lịch sử của dân tộc Việt Nam để phục vụ cho cuộc sống hiện tại. - Nhiệm vụ của sử học khi nghiên cứu về lịch sử Việt Nam: + Cung cấp những tri thức khoa học về giúp con người khám phá lịch sử Việt Nam một cách khách quan, chân thực. + Góp phần giáo dục đạo đức, tinh thần dân tộc, tình yêu quê hương, đất nước, bồi dưỡng lòng khoan dung, nhân ái… đồng thời, góp phần truyền bá những giá trị và truyền thống tốt đẹp của nhân dân Việt Nam trong lịch sử cho thế hệ sau. + Rút ra các bài học kinh nghiệm từ quá khứ của dân tộc Việt Nam và dự báo sự phát triển trong tương lai của đất nước Việt Nam.	0,25 0,5 0,5
Câu 2	Kể tên 5 di sản văn hóa vật thể của Việt Nam được UNESCO ghi danh là Di sản Thế giới. Theo anh( chị), thế hệ trẻ cần làm gì để góp phần bảo tồn và phát huy những giá trị của di sản?	3.0 điểm
* Kể tên 5 di sản văn hóa vật thể ….	1,0
* Học sinh nêu vài nét về một di sản…	1,0
* Thế hệ trẻ cần làm: ( 1,0 đ) + Tôn trọng những di sản văn hóa. + Nghiên cứu, tìm hiểu để nâng cao hiểu biết về di sản + Giữ gìn và bảo vệ di sản… + Giới thiệu, quảng bá ra cộng đồng và thế giới…	1,0
Câu 3	Trình bày một số thành tựu cơ bản của văn minh Ấn Độ thời kì cổ - trung đại. Ý nghĩa của những thành tự đó. Những thành tựu của nền văn minh Ấn Độ đã ảnh hưởng như thế nào đến các nước Đông Nam Á.	4.0 điểm
* Thành tựu cơ bản của văn minh Ấn Độ thười cổ- trung đại	2,5
- Thành tựu về tôn giáo: + Ấn Độ là quê hương của nhiều tôn giáo lớn, trong đó, hai tôn giáo có ảnh hưởng sâu rộng hàng đầu của Ấn Độ là Hin-đu giáo và Phật giáo. +Hồi giáo được truyền bá vào và phát triển…	0,5
- Thành tựu về chữ viết + Sáng tạo ra chữ viết từ rất sớm, từ chữ cổ Kha-rô- thi và Brami người Ấn Độ ssax sáng tạo ra chữ Sankrit ( chữ Phạn)	0,25
- Thành tựu về văn học + Văn học Ấn Độ đạt nhiều thành tựu rực rỡ, tiêu biểu nhất là kinh Vê-đa, sử thi Ma-ha-ba-ra-ta và Ra-ma-y-a-na, các tác phẩm của Ca-li-đa-sa (như vở kịch Sơ-kun-tơ-la),...	0,25
- Thành tựu về kiến trúc và điêu khắc + Kiến trúc, điêu khắc của Ấn Độ chịu ảnh hưởng của tôn giáo. + Người Ấn Độ đã xây dựng nhiều công trình kiến trúc đồ sộ như: cột đá, chùa và tháp Phật giáo; đến thờ, lăng mộ Hin-đu giáo; các thánh đường, cung điện Hồi giáo…	0,5
- Khoa học kĩ thuật. + Toán học: sáng tạo ra 10 chữ số; tính được giá trị của số pi (7) là 3,1416;... + Thiên văn học: cư dân Ấn Độ sớm có hiểu biết về vũ trụ, về Mặt Trời và các hành tinh; biết đặt ra lịch. + Vật lí học và Hoá học: nêu ra thuyết nguyên tử, đã khẳng định được về lực hấp dẫn của Trái Đất; phát triển kĩ thuật luyện kim ở trình độ cao và tìm ra cách để bảo vệ kim loại không bị ăn mòn. + Y - Dược học: có nhiều ghi chép về bệnh lí học, giải phẫu học, độc dược học và biết dùng phẫu thuật để chắp xương sọ, lấy sỏi thận.	1,0
* Ý nghĩa của những thành tự đó + Là sản phẩm của trí tuệ, sự lao động sáng tạo của cư dân Ấn Độ. + Đóng góp nhiều thành tựu quan trọng vào kho tàng văn minh nhân loại và đặt nền móng cho sự phát triển nhiều lĩnh vực.Nhiều thành tựu văn minh Ấn Độ cổ - trung đại vẫn có giá trị và được sử dụng cho đến ngày nay.	0,5
* Những thành tựu của nền văn minh Ấn Độ đã ảnh hưởng như thế nào đến các nước Đông Nam Á + Các tôn giáo của cư dân Ấn Độ được truyền bá ra bên ngoài và để lại nhiều dấu ấn trong lịch sử nhân loại. + Chữ viết của Ấn Độ được truyền bá sang Đông Nam Á và được cải biến thành chữ viết của một số quốc gia trong khu vực này (Cam-pu-chia, Thái Lan, Lào,...). + Văn học Ấn Độ trở thành nguồn cảm hứng, đề tài sáng tác của nhiều ngành nghệ thuật khác, không chỉ ở Ấn Độ mà cả nhiều quốc gia khác, nhất là khu vực Đông Nam Á. + Kiến trúc và điều khắc của Ấn Độ đã có những ảnh hưởng đến nhiều nước trên thế giới, đặc biệt là các quốc gia Đông Nam Á.	1,0
Câu 4	Anh( chị), hãy nêu một số thành tựu cơ bản của Cách mạng công nghiệp lần thứ ba. Phân tích ý nghĩa và tác động của các cuộc cách mạng công nghiệp thời kì hiện đại. Theo anh chị, thế hệ trẻ hiện nay cần phải làm gì trước sự phát triển mạnh mẽ của cuộc cách mạng này?	4.0 điểm
* Thành tựu	2,0
- Sự xuất hiện của máy tính: + Đầu tiên là máy tính ENIAC. + Tiếp theo là máy tính An-te 8800. + Cối cùng là máy tính Mác-xin-tót.	0,5
- Sự xuất hiện của internet: + Việc kết nối giữa các khu vực trên thế giới, chia sẻ thông tin giữa các thiết bị được thực hiện một cách dề dàng, hiệu quả hơn. + Sự ra đời của mạng kết nối internet không dây là bước tiến quan trọng của ngành công nghệ thông tin.	0,5
- Sự ra đời của tự động hóa và công nghệ rô-bôt: + Giải phóng sức lao động của con người. + Nâng cao năng suất và chất lượng sản phẩm công nghiệp.	0,5
- Công cuộc chinh phục vũ trụ của hai cường quốc là Mỹ và Liên Xô.	0,25
- Ngoài ra còn có phát minh lớn về những vật liệu mới, nguồn năng lượng mới,…	0,25
* Ý nghĩa của các cuộc cách mạng công nghiệp lần ba và thứ tư	1,25
- Những ứng dụng của các cuộc cách mạng công nghiệp thời kì hiện đại đã giúp cho việc mở rộng và đa dạng hóa các hình thức sản xuất và quản lí.	0,25
- Sự ra đời của các nhà máy thông minh ứng dụng công nghệ tự động hóa và trí tuệ nhân tạo đã giúp năng suất lao động tăng lên, tiết kiệm nguyên, vật liệu	0,5
- Nhờ sự phát triển của internet và thương mại điện tử giúp người tiêu dung có thể lựa chọn mua, sắm hang hóa trực tuyến. - Sự phát triển của cuộc Cách mạng công nghiệp lần thứ ba và lần thứ tư đã thúc đẩy quá trình khu vực hóa, toàn cầu hóa nền kinh tế thế giới.	0,5
* Thế hệ trẻ hiện nay cần phải làm gì trước sự phát triển mạnh mẽ của cuộc cách mạng này	0,75
- Cần được định hướng trong lựa chọn nghề nghiệp, học tập phù hợp với năng lực và sở trường để tránh tình trạng làm việc không đúng chuyên môn được đào tạo, gây lãng phí về thời gian và nguồn lực của xã hội. - Cần liên tục cập nhật, trang bị kiến thức và hiểu biết về cách thức vận hành, luật lệ của nền kinh tế số. - Nâng cao bản lĩnh chính trị, tự trang bị cho mình kiến thức để có “vắc xin” với các luồng thông tin độc hại, tiêu cực và tệ nạn xã hội, hoặc bị lợi dụng, kích động lôi kéo vào các hành vi gây rối, vi phạm pháp luật.
Câu 5	Tiến trình phát triển của văn minh Đông Nam Á thời trung đại diễn ra như thế nào? Những giá trị nào của các di sản văn minh Đông Nam Á nói chung, Việt Nam nói riêng cần được bảo tồn và phát huy ảnh hưởng cho sự phát triển ngày nay?	3.0 điểm
* Tiến trình phát triển của văn minh Đông Nam Á thời trung đại	2,0
- Giai đoạn từ thế kỉ X đến thế kỉ XV: Đây là giai đoạn mà nhiều nước ở Đông Nam Á phát triển mạnh mẽ, nền kinh tế ổn định và xã hội có nhiều sự tiến bộ. Sự tiếp biến có sáng tạo và chọn lọc những văn hóa tù Trung Quốc và Ấn Độ để giúp cho nền văn minh Đông Nam Á phát triển với nhiều thành tựu rực rỡ.	1,0
- Giai đoạn từ thế kỉ XVI đến thế kỉ XIX: Từ thế kỉ XVI, nhiều nước ở Đông Nam Á bước vào thời kì khó khăn, suy thoái kinh trên mọi lĩnh vực. Đặc biệt, Đông Nam Á còn phải đối mặt với sự đe dọa độc lập của chủ nghĩa thực dân phương Tây. Văn hóa phương Tây từng bước ảnh hưởng đến khu vực và xuất hiện thêm nhiều thành tựu mới. Đây là giai đoạn văn minh Đông Nam Á có những chuyển biến quan trọng cho sự phát triển của khu vực ở những thời kì tiếp theo.	1,0
* Những giá trị của các di sản văn minh Đông Nam Á nói chung, Việt Nam nói riêng cần được bảo tồn và phát huy ảnh hưởng cho sự phát triển ngày nay.	1,0
- Giá trị lịch sử: Các di snr văm minh Đông Nam Á nó chung, Việt nam nói riêng phản ánh những giai đoạnlịch sử của một quốc gia, dân tộc. Nghiên cứu về các di sản này giúp các nhà sử học biết được quá trình hình thành và phát triển của các vương quốc ở khu vực.	0,5
- Giá trị văn hóa- xã hội: Các di sản văn minh có nhwungx nét độc đóa riêng, thể hiện bản sắc của từng dân tộc, giúp thế hệ trẻ ngày nay có ý thức trách nghiệm giữ gìn và phát huy bản sắc văn hóa của dân tộc mình.	0,25
- Giá trị kinh tế: Các di sản văn minh mang lại doanh thu lớn khi những nơi này trở thành điểm tham quan du lịch lí tưởng và hấp dẫn của du khách trong và ngời nước như thánh địa Mỹ Sơn, Thạt Luổng…..	0,25
Câu 6.	Nền văn minh Văn Lang- Âu Lạc được hình thành và phát triển dựa trên những cơ sở nào? Anh(chị) hãy cho biết ý nghĩa, giá trị của nền văn minh Âu Lang- Âu Lạc trong lịch sử Việt Nam	3,0 điểm
* Cơ sở hình thành văn minh Văn Lang- Âu Lạc:	2,25
- Điều kiện tự nhiên: + Hình thành trên lưu vực các dòng sông lớn, có đất đai màu mỡ, khí hậu nhiệt đới ẩm gió mùa. Thuận lợi cho phát triển nông nghiệp, đặc biệt là trồng lúa nước + Giàu khoáng sản: đồng, sắt, chì, thiếc => thuận lợi nghề luyện kim	0,25 0,25
- Cơ sở kinh tế: + Những tiến bộ của thuật luyện kim, đén thười Đông Sơn, từ nửa đầu thiên niên kỉ I TCN, công cụ bằng đồng thau trở nên phổ biến, ngoài ra con người còn biết rèn sắt. + Từ việc sử dụng công cụ bằng đồng thau mà cuộc khai khẩn đát đai, mở rộng địa bàn sinh sống đén vùng châu thổ sông Hồng, sông Mã, sông Cả, sống định cư ổn định. Nền nông nghiệp trồng lúa nước dùng cày, có sức kéo của trâu, bò đã thay thế cho nông nghiệp cuốc đá trước đó. + Cùng với nghề nông, cư dân Đông Sơn còn săn bắn, chăn nuôi, đánh cá và làm các nghề thủ công. Sự phân công lao động trong xã hội giữa nông nghiệp và thủ công nghiệp đã hình thành.	0,25 0,5 0,25
- Cơ sở xã hội: + Sự tan rã của xã hội nguyên thủy, phân hóa xã hội và ra đời của nhà nước. + Cư dân sống thành từng làng, giúp nhau trị thủy, làm thủy lợi, khai hoang, trồng lúa nước…. + Các làng liên kết với nhau, suy tôn thủ lĩnh chung. => Hình thành nên nhà nước đầu tiên ở Việt Nam	0,25 0,25 0,25
* Ý nghĩa, giá trị của nền văn minh Âu Lang- Âu Lạc trong lịch sử Việt Nam:	0,75
- Văn minh lúa nước có trình độ phát triển cao. - Hình thành cộng đồng làng xóm, nhà nước phôi thai. - Xác lập lối sống mang đặc trưng Việt Nam. - Đặt cơ sở vững chắc cho toàn bộ sự phát triển của quốc gia- dân tộc.	0,25 0,25 0,25