Đề cương ôn tập tuyển sinh lớp 10 môn văn MỚI NHẤT, CHỌN LỌC

[Yopovn]

Đề cương ôn tập tuyển sinh lớp 10 môn văn MỚI NHẤT, CHỌN LỌC được soạn dưới dạng file word gồm 160 trang. Các bạn xem và tải đề cương ôn tập tuyển sinh lớp 10 môn văn về ở dưới.

Mụctục​

PHẦN 1	ĐÈ - ĐÁP ÁN - BÀI LÀM THAM KHẢO​
	Chủ đề 1: HỌC CÁCH YÊU THƯƠNG	Tr2​
	Chủ đề 2 : HẠNH PHÚC LÀ MỘT LựA CHỌN	Trl6​
	Chủ đề 3 : VIỆT NAM ĐẸP NHẤT CÓ TÊN BÁC HỒ	Tr30
	Chủ đề 4 : DÁNG HÌNH ĐẤT NƯỚC	Tr41
	Chủ đề 5 : KHI TÁM HÔN BỊ CẢM	Tr60
	Chủ đề 6 : NÓT TRẦM XAO XUYẾN	Tr68
	Chủ đề 7 : THÁNH ĐƯỜNG ĐẦU TIÊN CỦA TRẺ THƠ	Tr79
	Chủ đề 8 : MỘT NỬA THẾ GIỚI	Tr90
	Chủ đề 9 : CHƯA CHỮ VIẾT ĐÃ VẸN TRÒN TIẾNG NÓI	Tr98
	Chủ đề 10 : TÔ QUỐC TRONG TÔI.	Trl02
PHẦN 2	ĐÈ Tự LUYỆN TÂP
	Chủ đề 11: NÔI VÒNG TAY LỚN	Trl07
	Chủ đề 10 : SỨC MẠNH NIỀM TIN.	Trl09
	Chủ đề 11: BÀI CA LAO ĐỘNG	Trll3
	Chủ đề 12 : ĐẨU SÚNG TRĂNG TREO.	Trll5​
PHẦN 3​	BÀI LÀM CỦA HỌC SINH.	Trll7​
PHẦN 4​	PHỤ LỤC Bảng hệ thống kiến thức cá tác phẩm văn học. Các chủ đề văn học	Trl45

LỚP BD NGỮ VÀN 9​

LÊ THỊ KIỀU NGA​

YOPO.VN​

2​

CHÙ DẼ1: HỌC CflCH YÊU THƯƠNG​

Yêu mình - Yêu người - Yêu đời- Yêu thương đúng cách sẽ nhận về hạnh phúc Câu 1(3 điểm) Em hãy đọc 2 văn bản sau và thực hiện các yêu câu bên dưới:​

VẤN BẢN 1: CHỈ BIẾT CÓ MÌNH Người ta sở dĩ đến nỗi phạm phải nghìn muôn tội lỗi là chỉ vì cái bệnh “chỉ biết có mình ”. Vì cớ mình chỉ biết có mình, mình mới suy tỉnh trăm phương nghìn kế: cho mình giàu, cho mĩnh sang, cho mình yên, cho mình vui, cho mình sống, cho mình thọ; còn người ta nghèo, hèn, nguy, khổ, lụn bại, chết chóc, nhất thiết là chẳng nghĩ gì đến cả. Bởi thế mà sinh ý chẳng liên can, lẽ phải tự nhiên bị tuyệt diệt, tuy có hình người, kì thực không khác gì cầm thú. Vỉ bằng trừ bỏ cái bệnh “chỉ biết có mình ”, tầm địa rộng rãi công minh, giàu sang, nghèo hèn, vui khổ, sống chết đều cùng chung với cả loài người, thì sinh ý quán triệt, ai nấy đều được hả lòng mà lẽ phải tự nhiên giữ được trọn vẹn. Thế là thân ta cùng với muôn vật là nhất thể vậy. (Tiết Huyên, “Cổ học tinh hoa")​

VẤN BẢN 2 : ÍCH KỈ HAY LÀ YÊU THƯƠNG BẢN THÂN. Cũng không thể phủ nhận, trong sự yêu thương bản thân cũng có mặt của tính ích kỷ. Song, đây vẫn là hai Khái niệm hoàn toàn khác nhau, thậm chỉ đối lập nhau trên nhiều phương diện. Yêu thương bản thân đồng nghĩa với việc chúng ta tự nhận thức và tôn trọng cơ thể mình, nhận ra được những giá trị thực sự của chính mình. Chúng ta hoàn thiện mình ở những điểm thiếu sót và biến mình thành một người toàn diện hơn, nâng tầm giá trị của bản thân. Người biết yêu thương bản thân nùnh, vì thế, cũng sẽ biết nghĩ cho người khác, cùng mọi người tạo nên một môi trường sống an lành hơn. Ngay cả khi bạn chưa làm được gì cho ai đó nhưng chỉ cần bạn chăm sóc tốt cho bản thân, giữ cho nành được khỏe mạnh, tâm trạng phơi phới là đã bớt gây cho người khác sự phiền hà hay phải lo lẳng cho mình. Tôn trọng, yêu thương chính mình sẽ giúp bạn biết cách tôn trọng và yêu thương người khác là như vậy. ( Trích “Hơi thở”, Thiền sư Thích Nhất Hạnh) Hãy yêu thương bản thân mình, vĩ mình còn sống với “nó ” cả đời.​

Câu a : Xác định 1 phép liên kết được sử dụng trong các câu văn in đậm ở văn bản 2. (0,5 điểm) Câu b : Theo văn bản 1, người viết cho rằng nếu trừ được cái bệnh “chỉ biết có mình” thì dẫn đến những điều tốt đẹp như thế nào ? (0,5d) Câu c : Từ nội dung của hai văn bản, em thấy “người ích kỉ” và “người biết yêu thương bản thân” khác nhau như thế nào ? (1,0 điểm) Câu d : Nêu ý kiến của em về việc yêu thương bản thân đúng cách (viết đoạn văn trong khoảng 4 đến 6 dòng) (1,0 điểm) Câu 2: (3,0 điểm) Chuẩn thông minh trong xã hội hiện đại mà các nhà nghiên cứu đưa ra hiện nay bao gồm:​

LỚP BD NGỮ VĂN 9​

LÊ THỊ KIỀU NGA​

YOPO.VN​

3​

Thông minh: Là khả năng tư duy sáng tạo, khả năng giải quyết vấn đề một cách tối ưu, với lòngđam mê học hỏi và ham thích khám phá những điều mới lạ.

Tự tin: Là khả năng độc lập và tự quyết định trong các tình huổng của cuộc sổng, biết thể hiện quan điểm hay suy nghĩ của mình trước người khác, dễ dàng hòa nhập với môi trường mới lạ.

Sẻ chia cảm xúc: Là khả năng nhận diện được cảm xúc của mình và của người khác, từ đó biết quan tầm và chia sẻ cảm xúc với người khác, biết cách mang niềm vui, truyền cảm hứng của mình đến cho người khác. (Theo Ban Thời sự đài truyền hình VTV, số ra ngày 16/8/2018).

Theo em, chuẩn thông minh ở một đứa trẻ trong xã hội hiện đại mà các nhà nghiên cứu đặt ra, trong đó tố chất nào quan trọng ? Vì sao ? Em hãy viết một văn bản ngắn (khoảng 500 chữ) trả lời câu hỏi trên.​

Câu 3: (4,0 điểm): Học sinh chọn một trong hai đề sau . Del:: Trong nhũng năm đất nước có chiến tranh, sức mạnh của tình yêu thưong đồng đội là cội nguồn làm nên chiến thắng . Viết bài văn trình bày cảm nhận của em về tình yêu thưong được thể hiện qua một tác phẩm mà em yêu thích.Từ đó, liên hệ tác phẩm khác để thấy tình cảm đẹp cao thượng của người Việt Nam hoặc liên hệ bản thân để vận dụng bài học về tình yêu thưomg trong cuộc sống riêng em ? Đề 2 : Học cách yêu thưomg là bài học đầu tiên cha mẹ dạy con từ thuở ấu thơ, thầy cô dạy học trò từ ngày đầu tiên con đến trường :​

“Con ong làm mật, yêu hoa Con cá bơi, yêu nước; con chim ca, yêu trời. Con người muốn sống, con ơi Phải yêu đồng chí, yêu người anh em. Một ngôi sao chẳng sảng đêm, Một bông lúa chín chẳng nên mùa vàng Một người đâu phải nhân gian ? Song chăng một đốm lửa tàn mà thôi!​

Tre già yêu lẩy măng non Chắt chiu như mẹ yêu con tháng ngày. Mai sau con lớn hơn thầy Các con ôm cả hai tay đất tròn. ” ( “Tiếng ru”, Tố Hữu) Viết bài văn trình bày cảm nhận vẻ đẹp về nội dung và nghệ thuật trong bài thơ trên.​

HẾT​

GƠIÝ LÀM BÀI​ Câul(3đ) Câu a : Xác định 1 phép liên kết được sử dụng trong các câu văn in đậm ở văn bản 2. (0,5 đỉểm)​

Câu b : Theo văn bản 1, người viết cho rằng nếu trừ được cái bệnh “chỉ biết có mình” thì dẫn đến những điều tốt đẹp như thế nào ? (0,5d)​

LỚP BD NGỮ VĂN 9​

LÊ THỊ KIỀU NGA​

YOPO.VN​

4​

Câu c : Từ nội dung của hai văn bản, em thấy “người ích kỉ” và “người biết yêu thương bản thân” khác nhau như thế nào ? (1,0 điểm)​

Câu d : Nêu ý kiến của em về việc yêu thương bản thân đúng cách. (viết đoạn văn trong khoảng 4 đến 6 dòng) (1,0 điểm)​

Câu 2 (3,0 điểm) Chuẩn thông minh trong xã hội hiện đạỉ mà các nhà nghiên cứu đưa ra hiện nay bao gồm:​

Thông minh: Là khả năng tư duy sáng tạo, khả năng giải quyết vấn đề một cách toi ưu, với lòng dam mê học hỏi và ham thích khảm phá những diều mới lạ.

Tự tin: Là khả năng độc lập và tự quyết định trong các tĩnh huống của cuộc sổng, biết thế hiện quan điếm hay suy nghĩ của mình trước người khác, dễ dàng hòa nhập với môi trường mới lạ.

Sẻ chia cảm xúc: Là khả năng nhận diện được cảm xúc của mình và của người khác, từ đó biết quan tâm và chìa sẻ cảm xúc với người khác, biết cách mang niềm vui, truyền cảm hứng của mình đến cho người khác. (Theo Ban Thời sự đài truyền hình VTV, số ra ngày 16/8/2018).

Theo em, chuẩn thông minh ở một đứa trẻ trong xã hội hiện đại mà các nhà nghiên cứu đặt ra, trong đó tố chất nào quan trọng ? Vì sao ? Em hãy viết một văn bản ngắn ( khoảng 500 chữ) trả lời câu hỏi trên.​

ĐÁP ÁN​ MỞ BÀI - Dần dắt vào đề : “Trẻ em hôm nay, thế giới ngày mai”, việc chăm sóc giáo dục trẻ em luôn là mối quan tâm hàng đầu đối với mỗi gia đình, mỗi quốc gia. Phát triển những yếu tố tích cực ở trẻ em là tạo điều kiện để các bạn nhỏ trường thành về nhân cách, trí tuệ. - Nêu đề bài: Theo Ban Thời sự đài truyền hình VTV, số ra ngày 16/8/2018 : Chuẩn thông minh ở một đứa trẻ trong xã hội hiện đại mà các nhà nghiên cứu đặt ra là “thông minh”, “sự tự tin”, “chia sẻ cảm xúc”. Riêng em nhận thấy yếu tố quan trọng nhất là .... THÂNBÀI​

LỚP BD NGỮ VĂN 9​

LÊ THỊ KIỀU NGA​

YOPO.VN​

5​

Thông minh​	Tư tin​	Sẻ chia căm xúc​
Giải thích : Là khả năng tư âuỵ sáng tạo, khả năng giải quyết vấn đề một cách tối ưu, với lỏng đam mê học hỏi và ham thích khám phá những điều mới lạ.	Giải thích :Là khả năng độc lập và tự quyết định trong các tình huống của cuộc sống, biết thể hiện quan điểm hay suy nghĩ của mình trước người khác, dễ dàng hòa nhập với môỉ trường mới lạ.	Giải thích: Là khả năng nhận diện được cảm xúc của mình và của người khác, từ đó biết quan tâm và chia sẻ cảm xúc với người khác, biết cách mang niềm vui, truyền cảm hứng của mình đến cho người khác.
Biểu hiện, dẫn chứng : Những đứa trẻ có tư chất thông minh thường có óc quan sát tưởng tượng, luôn đặt câu hỏi “vì sao? ’’trước mọi vấn đề, có khả năng ghi nhớ tốt. Chương trình “Siêu trí tuệ Việt Nam” xuất hiện những gương mặt thiếu nhi ứng xử thông minh tuyệt vời trước những yêu cầu của chương trình. Truyện cổ Việt Nam cũng từng đề cao trí thông minh của thiếu nhi qua câu chuyện “Em bé thông minh”.	Biểu hiện, dẫn chứng: Những đứa trẻ tự tin luôn linh hoạt , chủ động trong mọi hoạt động. Người tự tin luôn muốn thể hiện khả năng của mình trong công việc. Ngay từ bé, thần đồng Đỗ Nhật Nam đã rất tự tin sử dụng tiếng Anh, và luôn muốn thể hiện mình trong nhiều lĩnh vực. Và cậu đã rất thành công trong học vấn.	Biểu hiện, dẫn chứng : Những đứa trẻ biết chia sẻ cảm xúc luôn dễ hoà đồng, gần gũi và thân thiện với mọi người. Khi lớn lên, trở thành người có trái tim ấm áp, nhân hậu biết lắng nghe chính mình và mọi âm thanh của cuộc sống. Cậu bé Trần Đăng Khoa lúc 9 tuổi đã biết lắng nghe âm thanh của tiếng lá rơi; biết yêu thương bác đẩy xe bò còng lưng, đường trơn ướt áo và Khoa trở thành nhà thơ tài năng được mọi người yêu mến dù tuổi còn rất nhỏ.
Bàn luận đánh giá : Vì sao yếu tố “thông minh” là chuẩn quan trọng để đánh giá một đứa trẻ thông minh ? - Từ “thông minh” đã bao hàm trí tuệ, tư duy nhạy bén . Một em bé thông minh có thể kĩ năng giao tiếp không tốt nhưng khả năng phán đoán, gỉai quyết vấn đề nhanh nhẹn vượt trội. - Nếu đứa trẻ có tố chất thông minh được giáo dục trong môi trường phù hợp sẽ trở thành nguồn nhân lực quý giá cho đất nước trong tương lai mà người xưa gọi là “nguyên khí quốc gia”.	Bàn luận đánh giá: Vì sao yếu tố “tự tin” là chuẩn quan trọng để đánh giá một đứa trẻ thông minh ? - Neu một đứa trẻ có tư chất thông minh nhưng lại nhút nhát không tự tin thể hiện sự hiểu biết của mình thì tố chất thông minh sẽ bị mai một ít nhiều. - Tự tin là yếu tố ban đầu tạo dựng lòng tin đối với mọi người . Vì người tự tin cũng là người có bản lĩnh, có hiểu biết	Bàn luận, đánh giá : Vì sao “sẻ chia cảm xúc” là yếu tố quan trọng cần có ở một đứa trẻ thông minh ? - Em bé thông minh nhưng không biết chia sẻ cảm xúc của mình, em sẽ tự tạo những rào cản vô hình. Lâu dần, tố chất thông minh trong em cũng sẽ mai một đi ít nhiều, em trở thành người thụ động khó thành công trong cuộc sống. - Nếu một em bé thông minh nhưng thờ ơ vô cảm trước mọi thứ xung quanh kể cả người thân, thì tố chất thông minh biến em bé thành kẻ ích kỉ chỉ biết có bản thân . Điều

LỚP BD NGỮ VĂN 9​

LÊ THỊ KIỀU NGA​

YOPO.VN​

6​

		này trở thành mối nguy hại về sau.
Mở rộng (phê phán, liên hệ băn thân, phản biện) - Yếu tố “thông minh” có thể là gen di truyền hoặc là quá trình luyện tập với sự nỗ lực của bản thân. Điều mà không phải ai cũng đạt được. -Có người sử dụng trí thông minh của mình để làm những điều xấu có hại, xâm phạm lợi ích của người khác. Điều này đáng phê phán. - Có người nói “cần cù bù thông minh”, nếu bạn không có được tố chất thông minh trời phú thì cần sự kiên trì nhẫn nại cũng sẽ trở nên tài giỏi như người thông minh.	Mở rộng (phê phán, liên hệ bản thân, phản biện). - Tự tin thái quá sẽ trở thành tự cao tự đại, ảo tưởng về sức mạnh bản thân. Tự tin phải được xây dựng từ nên tảng của sự hiểu biết và thái độ cầu thị biết lắng nghe. - Để rèn luyện sự tự tin, học sinh phải tự mình đào sâu kiến thức để nắm vững vấn đề để trình bày trước chỗ đông người. Đặc biệt là phải vượt qua những rào cản bản thân để trải nghiệm làm giàu kiến thức và vốn sống.	Mở rộng (phê phán, liên hệ bản thân, phản biện). - Có những người trẻ tuổi không biết chia sẻ cảm xúc với mọi người xung quanh là vì “cái tôi” quá lớn, cho mình tài giỏi hơn người nên không muốn quan tâm đến những người thấp kém hơn mình. Đó là suy nghĩ tệ hại cần từ bỏ., - Để có thể chia sẻ cảm xúc với mọi người, trước hết chúng ta cần tập lắng nghe, tập quan sát mới hiểu mình và hiểu mọi người nhiều hơn.
Phản biện : Thật ra, tât cả ba yêu tô trên đêu quan trọng đê giáo dục một đứa trẻ trở nên thông minh và có ích. Sự tự tin giúp người thông minh thể hiện khả năng vốn có, tố chất thông minh lại khiến đứa trẻ mạnh dạn tin vào chính mình. Việc chủ động chia sẻ cảm xúc làm cho người thông minh và người tự tin gần gũi thân thiện hơn và tự làm giàu cảm xúc của mình.

c. KÊT BÀI: Nhắc lại đề bài để khẳng định lại vấn đề vừa bàn. Câu3(4đ): ĐỒI:: Trong những năm đất nước có chiến tranh, sức mạnh của tình yêu thương đồng đội là cội nguồn làm nên chiến thắng . Viết bài văn trình bày cảm nhận của em về tình yêu thương được thể hiện qua một tác phẩm mà em yêu thích .Từ đó,liên hệ tác phẩm khác để thấy tình cảm đẹp cao thượng của người Việt Nam hoặc liên hệ bản thân để vận dụng bài học về tình yêu thương trong cuộc sống riêng em . GỢI Ý​ Có thể chọn các đoạn trích sau : 1. Đoạn trích trong truyện ngắn “Những ngôi sao xa xôi” ( Lê Minh Khuê) (...) Chị Thao vấp ngã, tôi đỡ chị. Nhưng chị vùng ra, mắt mở to, mờ trắng đi như không còn sự song. Sao vậy ? Tôi không hiểu . Chị kéo luôn tay tôi, sà xuống mô đất. Vâng, một mô đất nhỏ, hơi dài, phủ đầy thuốc bom màu xám. - Nho bị thương ở chỗ nào? BỊ ở đâu, em? Chị nghẹn nào, không nước mắt. Tôi moi đất, bế Nho lên đặt lên đùi mình. Máu túa ra từ cánh tay Nho, túa ra, ngẩm vào đất. Nó không giong cái que kem trắng của tôi khi nãy nữa. Da xanh đi, mắt nhắm nghiền, quần áo đầy bụi. Quả bom tung lên và nổ trên không.Hầm nó bỉ sập. Thế đẩy!​

LỚP BD NGỮ VĂN 9​

LÊ THỊ KIỀU NGA​

YOPO.VN​

7​

Tôi rửa cho Nho bằng nước đun sôỉ trên bếp than. Bông băng trắng, vết thương không sâu lắm, vào phần mềm. Nhưng vỉ bom nổ gần, Nho bị choáng. Tôi tiêm cho Nho . Nho lỉm dim mắt dễ chịu, có lẽ không đau lắm. Chị Thao luẩn quẩn bên ngoài, lung túng như chẳng biết làm gì mà lại rất cần được làm việc. Chị ây sợ máu. Gọi về cho đơn vị nhé ! Chị Thao lại gần khi Nho đã nằm tỉnh tươm, sạch sẽ trên chiếc giường ghép bằng những thanh gỗ to . Không chết đâu. Đơn vị đang làm đường kia mà. Việc gì phải khiến cho nhiều người lo lẳng, ơ cái bà này! Sao bà cứ cuông quýt lên vậy ? Thường thê, người ngoài cảm thậy đau hơn người bị thương mà. Chị Thao quay mặt ra cửa hang, lại uổng nước trong bi đông. Nho gác một cánh tay lên mặt. Nó cũng biết bây giờ không nên uống nước. Tồi pha sữa cho nó trong cái ca sắt. Cho nhiêu đường vào . Pha đặc ! - Chị Thao bảo . [...] Chị Thao đưa mắt nhìn Nho, lấy tay sửa cái cổ áo, cái ve áo và tóc nó. Chị không khóc đó thôi, chị không ưa cả nước mắt. Nước mắt đứa nào chảy trong khi cần cái cứng cỏi của nhau này là bị xem như băng chứng của một sự tự nhục mạ. Không ai nói với ai, nhưng nhìn nhau, chúng tôi đọc thấy trong mắt nhau điểu đó. (“Những ngôi sao xa xôi” - Lê Minh Khuê) 2. Đoạn trích trong bài thơ “Đồng chí” ( Chính Hữu), “Bài thơ về tiểu đội xe không kính” (Phạm Tiến Duật):​

“Ruộng nương anh gửi bạn thân cày Gian nhà không mặc kệ gió lung lay Giếng nước gốc đa nhớ người ra lính Anh với tôi biết từng cơn ớn lạnh Sôt run người vừng trán ướt mô hồi. Ao anh rách vai Quần tôi có vài mảnh vá Miệng cười buốt giá Chân không giày Thương nhau tay nắm lẩy bàn tay. ” (“Đồng chí” - Chính Hữu)​

Những chiếc xe từ trong bom rơi Đã về đây họp thành tiểu đội Gặp bè bạn suốt dọc đường đi tới Bắt tay qua cửa kính vỡ rồi.​ /-7​ Bep Hoàng cầm ta dựng giữa trời Chung bát đũa nghĩa là gia đình đấy Võng mắc chông chênh đường xe chạy Lại đi, lại đi trời xanh thêm . (“Bài thơ về tiểu đội xe không kính”, Phạm Tiến Duật)​

DÀN BÀI GỢI Ý - BÀI LÃM CỦA HỌC SINH​ A.MỞBÀI​