SÁNG KIẾN KINH NGHIỆM Rèn kĩ năng viết đoạn văn tổng – phân – hợp cho học sinh ôn đội tuyển học sinh giỏi lớp 8 ở trường Trung học cơ sở Quang Lang

[Yopovn]

SÁNG KIẾN KINH NGHIỆM Rèn kĩ năng viết đoạn văn tổng – phân – hợp cho học sinh ôn đội tuyển học sinh giỏi lớp 8 ở trường Trung học cơ sở Quang Lang được soạn dưới dạng file word gồm 15 trang. Các bạn xem và tải về ở dưới.

MỤC LỤC​

Tên tiêu đề​	Trang​
TÓM TẮT SÁNG KIẾN	2​
I. MỞ ĐẦU	3​
1. Lý do chọn đề tài	3​
2. Mục tiêu của sáng kiến	3​
3. Phạm vi của sáng kiến	4​
II. CƠ SỞ LÝ LUẬN VÀ THỰC TIẾN	4​
1. Cơ sở lý luận.	4​
2. Cơ sở thực tiễn	4​
III. NỘI DUNG SÁNG KIẾN	5​
1. Nội dung và những kết quả nghiên cứu của sáng kiến:	5​
1.1. Nội dung của sáng kiến:	5​
1.1.1. Những hạn chế và nguyên nhân dẫn tới hạn chế khi viết đoạn văn của học sinh.	5​
1.1.2. Những giải pháp khắc phục.	6​
1.1.2.1. Thứ nhất: Với lỗi học sinh viết đoạn văn không theo các cấp bậc.	7​
1.1.2.2. Thứ hai: Với lỗi học sinh không tách đoạn.	8​
1.1.2.3. Thứ ba: Lỗi liên kết.	11​
1.2. Kết quả nghiên cứu của sáng kiến.	12​
2. Thảo luận, đánh giá kết quả thu được	12​
2.1 Tính mới, tính sáng tạo	12​
2.1.1. Tính mới:	12​
2.1.1. Tính mới:	13​
2.2. Khả năng áp dụng và mang lại lợi ích thiết thực của sáng kiến:	13​
2.2.1 Khả năng áp dụng hoặc áp dụng thử, nhân rộng:	13​
2.2.2 Khả năng mang lại lợi ích thiết thực.	13​
2.2.2.1. Hiệu quả kinh tế	13​
2.2.2.2. Hiệu quả về mặt xã hội	13​
III – KẾT LUẬN	14​

​

TÓM TẮT SÁNG KIẾN



Xuất phát từ thực trạng ôn học đội tuyển sinh giỏi môn Ngữ văn lớp 7 năm học 2020 -2021 của bản thân. Tôi nghiên cứu đề tài “Rèn kĩ năng viết đoạn văn tổng – phân – hợp cho học sinh ôn đội tuyển học sinh giỏi lớp 8 ở trường THCS Quang Lang năm học 2021-2022”. Để rèn được kĩ năng viết đoạn văn tổng – phân – hợp, trước tiên giáo viên cần phát hiện ra các lỗi mà học sinh hay mắc khi viết đoạn, cung cấp cho học sinh cấu trúc của đoạn văn và cách khắc phục lỗi.

* Các lỗi học sinh giỏi thường mắc khi viết đoạn văn:

- Viết đoạn văn không triển khai theo cấp bậc kiến thức.

- Lỗi không tách đoạn.

* Cấu trúc đoạn văn tổng - phân –hợp.:

- Câu mở đoạn: (Cấp bậc 1) Câu khái quát. (Chỉ viết bằng một câu văn)

- Câu thân đoạn (cấp bậc 2) Các câu triển khai câu chủ đề. Các câu triển khai thường theo trình tự như sau.

- Câu kết đoạn. (Cấp bậc 3) Tổng kết, khái quát ý của đoạn văn (chủ đề); Câu kết thúc đoạn văn thường là câu đầy đủ thành phần, ngắn gọn, cô đọng.

* Cách khắc phục các lỗi đó.

- Viết đoạn văn không triển khai theo cấp bậc kiến thức: Huongs dẫn học sinh viết lại từng câu theo cấp bậc cấu trúc đoạn văn.

- Lỗi không tách đoạn: Hướng dẫn học sinh tách đoạn, tách ý và viết lại đoạn văn tổng – phân – hợp.















I – MỞ ĐẦU

1. Lí do chọn sáng kiến

Giăng Giắc Rút-xô, một nhà triết học thuộc trào lưu Khai sáng người Pháp từng nói: “Cho dù tài năng bẩm sinh của một người có cao đến đâu, ta không thể học tất cả nghệ thuật viết cùng một lúc.” Quả đúng như vậy, viết là một nghệ thuật, ngoài khả năng thiên bẩm còn là là sự khổ luyện thì bài viết của mình mới lay động đến trái tim người đọc. Là một giáo viên giảng dạy môn Ngữ văn cấp Trung học cơ sở điều làm tôi trăn trở nhất đó là làm sao cho học sinh của mình có được kĩ năng tạo lập văn bản tốt nhất? Làm sao để mỗi bài văn của học sinh khi đọc lên không chỉ đúng mà còn hay? Muốn làm được điều đó thì kĩ năng tạo lập văn bản và trình bày đoạn văn trong một văn bản là điều vô cùng quan trọng, nhất là đối với học sinh ôn đội tuyển học sinh giỏi môn Ngữ văn.

Qua nhiều năm ôn đội tuyển tôi nhận thấy học sinh mình trong quá trình viết bài văn còn yếu khâu tạo lập văn bản, nhất là khâu dựng đoạn. Học sinh còn viết theo cảm xúc, nghĩ đến đâu viết đến đó khiến cho đoạn văn bố cục chưa rõ ràng, không làm nổi bật được luận điểm cần triển khai, giữa các đoạn văn chưa có sự liên kết chặt chẽ. Vì vậy việc rèn kĩ năng viết đoạn văn nói chung và kĩ năng viết đoạn văn tổng – phân – hợp cho học sinh nói riêng là việc làm hết sức quan trọng. Để rèn cho học sinh những kĩ năng cơ bản khi viết đoạn văn tôi chọn đề tài: “Rèn kĩ năng viết đoạn văn tổng – phân – hợp cho học sinh ôn đội tuyển học sinh giỏi lớp 8 ở trường Trung học cơ sở Quang Lang năm học 2021-2022”.

2. Mục tiêu của sáng kiến.

Trong phân môn Tập làm văn có các phương thức biểu đạt như: tự sự, miêu tả, biểu cảm, thuyết minh, nghị luận, điểu hành. Khi các em viết đoạn văn dù ngắn hay dài thì cũng phải đúng phương thức biểu đạt, đảm bảo về mặt nội dung và hoàn chỉnh về mặt hình thức là đoạn văn phải có ba phần: Mở đoạn, thân đoạn và kết đoạn.

Mỗi đoạn tổng – phân – hợp phải đảm bảo có một ý chính, câu mở đoạn đứng đầu đoạn văn, các câu tiếp theo triển khai ý chính và câu cuối là kết luận của ý chính. Qua đó, giáo viên rèn cho học sinh không chỉ kĩ năng viết mà còn vận dụng vào văn nói để lời nói của mình trở nên logic, lặp luận sắc bén và thuyết phục người nghe.

3. Phạm vi của sáng kiến

“Rèn kĩ năng viết đoạn văn tổng – phân – hợp cho học sinh ôn đội tuyển học sinh giỏi lớp 8 ở trường Trung học cơ sở Quang Lang ”.

II – CƠ SỞ LÝ LUẬN, CƠ SỞ THỰC TIỄN

1. Cơ sở lý luận.

Như chúng ta đã biết, văn bản gồm nhiều đoạn văn tạo thành, mỗi đoạn văn là triển khi một ý tương đối trọn vẹn. Vậy đoạn văn là gì? Hay đoạn văn tổng - phân - hợp là gì? Đoạn văn là đơn vị trực tiếp tạo nên văn bản, được quy ước bắt đầu từ chỗ viết hoa thụt đầu dòng đến chỗ chấm xuống dòng. Về mặt nội dung, đoạn văn thường biểu đạt một ý tương đối trọn vẹn. Thông thường, nhiều câu văn tạo thành đoạn văn. Mỗi đoạn văn diễn đạt một ý của văn bản, giữa các đoạn văn trong văn bản có mối liên hệ chặt chẽ với nhau dựa trên cơ sở chung là chủ đề của văn bản.

Đoạn văn tổng phân hợp là đoạn văn phối hợp diễn dịch với quy nạp. Câu mở đoạn nêu ý khái quát bậc một, các câu tiếp theo khai triển ý khái quát, câu kết đoạn là ý khái quát bậc hai mang tính chất nâng cao, mở rộng. Những câu khai triển được thực hiện bằng thao tác giải thích, chứng minh, phân tích, bình luận, nhận xét hoặc nêu cảm tưởng, để từ đó đề xuất nhận định đối với chủ đề, tổng hợp lại, khẳng định thêm giá trị của vấn đề.

2. Cơ sở thực tiễn

Trong giảng dạy môn Ngữ văn ở trường Trung học cơ sở có rất nhiều tiết lý thuyết hướng dẫn học sinh viết bài văn như: Miêu tả, Tự sự, Nghị luận,… nhưng tiết thực hành dưng đoạn cho học sinh còn ít, nhất là kĩ năng viết đoạn văn tổng - phân - hợp. Khi tạo lập văn bản, đây là kiểu đoạn văn quan trọng.