MÔN HÓA Tài liệu ôn tập môn hóa học lớp 12 thpt: LÍ THUYẾT TRỌNG TÂM VÀ BỘ 25 ĐỀ 8 ĐIỂM THI TỐT NGHIỆP THPT QUỐC GIA

[Yopovn]

Tài liệu ôn tập môn hóa học lớp 12 thpt: LÍ THUYẾT TRỌNG TÂM VÀ BỘ 25 ĐỀ 8 ĐIỂM THI TỐT NGHIỆP THPT QUỐC GIA được soạn dưới dạng file word gồm 47 trang. Các bạn xem và tải về ở dưới.
) KHÁI NIỆM, PHÂN LOẠI, ĐỒNG PHÂN, DANH PHÁP

a) Khái niệm: Khi thay thế nhóm –OH trong nhóm –COOH (cacboxyl) của axit cacboxylic bằng nhóm OR’ thì ta được este.

Ví dụ: CH3COOC2H5; (HCOO)2C2H4.

b) Phân loại

- Este no, đơn chức, mạch hở: CnH2nO2 (n ≥ 2), ví dụ: CH3COOC2H5.

- Este không no, có một liên kết đôi, đơn chức, mạch hở: CnH2n – 2O2 (n ≥ 3).

Ví dụ: CH2 = CH-COO-CH3, C2H5COOCH2-CH = CH2, ….

- Este no, hai chức, mạch hở: CnH2n – 2O4 (n ≥ 3).

Ví dụ: HCOO-C2H4-OOC-CH3; CH3-OOC-CH2-COO-C2H5;…

- Este thơm, đơn chức, ví dụ: C6H5COOH.

c) Tên gọi của este: RCOOR’ (RCOO là gốc axit, R’ là gốc ancol)

- Tên các gốc axit:

HCOO- (fomat)​	CH3COO- (axetat)​	C2H5COO- (propionat)​
C6H5COO- (benzoat)​	CH2=CHCOO- (acrylat)​	CH2=C(CH3)COO- (metacrylat)​

- Tên các gốc hiđrocacbon:

Gốc​	CH3-​	C2H5-​	CH3CH2CH2-​	CH3CH(CH3)-​
Tên gọi​	Metyl​	Etyl​	Propyl​	Iso propyl​
Gốc​	C6H5-​	C6H5CH2-​	CH2 = CH-​	CH2=CH-CH2-​
Tên gọi​	Phenyl​	Benzyl​	Vinyl​	Anlyl​

- Tên este = Tên gốc ancol + Tên gốc axit, đuôi ‘at’

Ví dụ : CH3COOC2H5 : etyl axetat ; C6H5COOCH3 : metyl benzoat

d) Xác định số đồng phân este

- Với este đơn chức RCOOR’ → Số đồng phân este = số đồng phân của (R.R’)

Ví dụ: C3H7COOC4H9 có số đồng phân là 2.4 = 8 đồng phân.

+ Số đồng phân gốc no:

Gốc​	CH3-​	C2H5-​	C3H7-​	C4H9-​	C5H11-​
Số đồng phân​	1​	1​	2​	4​	8​

+ Số đồng phân của gốc không no, có 1 liên kết đôi:

Gốc​	C2H3-​	C3H5-​	C4H7-​
Số đồng phân​	1 đp​	4 đp (3 đp cấu tạo + 1đp hình học)​	11 đp (8 đp cấu tạo + 3 đp hình học)​

Ví dụ: Xác định số đồng phân este X có công thức phân tử là C5H10O2

X là este: RCOOR’ →



2) TÍNH CHẤT VẬT LÍ

- Este có nhiệt độ sôi thấp hơn so với ancol và axit có cùng số nguyên tử C.

- Các este thường là những chất lỏng, nhẹ hơn nước, hầu như không tan trong nước (tách thành 2 lớp).

- Các este thường có mùi thơm đặc trưng:

Benzyl axetat (Mùi hoa nhài)​

Etylbutirat và etylpropionat (Mùi dứa chín)​

Isoamyl axetat (Mùi chuối chín)​

Geranyl axetat (Mùi hoa hồng)​

3) TÍNH CHẤT HÓA HỌC, ĐIỀU CHẾ ESTE

a) Phản ứng thủy phân trong môi trường axit

- Este đơn chức

+ RCOOR’ + H2O RCOOH + R’OH

+ RCOOCH=CH-R’ + H2O RCOOH + R’CH2CHO

+ RCOOC6H4R’ + H2O RCOOH + R’C6H4OH

- Este 2 chức

+ (RCOO)2R’ + 2H2O 2RCOOH + R’(OH)2

+ R(COOR’)2 + 2H2O R(COOH)2 + 2R’OH

b) Phản ứng thủy phân trong môi trường kiềm

- Este đơn chức

+ RCOOR’ + NaOH RCOONa + R’OH

+ RCOOCH=CH-R’ + NaOH RCOONa + R’CH2CHO

+ RCOOC6H4R’ + 2NaOH RCOONa + R’C6H4ONa + H2O

- Este 2 chức

+ (RCOO)2R’ + 2NaOH 2RCOONa + R’(OH)2

+ R(COOR’)2 + 2NaOH R(COONa)2 + 2R’OH

+ Ít gặp: R1COOR2COOR’ + 2NaOH R1COONa + HOR2COONa + R’OH

c) Phản ứng không đặc trưng

+ Este của axit fomic, phản ứng tráng Ag: HCOOR’ 2Ag

Ví dụ: HCOOC2H5 2Ag

+ Este không no, có phản ứng với H2 (Ni, to), và phản ứng làm mất màu dung dịch Br2.

Ví dụ: CH2 = CHCOOCH3 + H2 (dư) CH3-CH2COOCH3.

4. ĐIỀU CHẾ, ỨNG DỤNG

a) Điều chế: RCOOH + R’OH RCOOR’ + H2O

+ Nhiệt độ thường phản ứng chưa xảy ra; phản ứng xảy ra khi đun nóng 60-70oC.

+ Vai trò của H2SO4 đặc: xúc tác và hút nước (làm tăng hiệu suất phản ứng).

+ Hỗn hợp sản phẩm gồm: Este, axit dư, ancol dư và nước (este không tan trong nước nên tách lớp)

+ Cho NaCl vào hỗn hợp sản phẩm Sản phẩm tách lớp rõ rệt hơn.

b) Ứng dụng

THẦY CÔ TẢI NHÉ!