MÔN VĂN Sáng kiến kinh nghiệm ngữ văn 11: Tổ chức hoạt động khởi động trong dạy đọc hiểu văn bản văn học hiện đại Việt Nam lớp 11 năm 2021

[Yopovn]

Sáng kiến kinh nghiệm ngữ văn 11: Tổ chức hoạt động khởi động trong dạy đọc hiểu văn bản văn học hiện đại Việt Nam lớp 11 năm 2021 được soạn dưới dạng file word gồm 4 file trang. Các bạn xem và tải về ở dưới.
THUYẾT MINH MÔ TẢ GIẢI PHÁP VÀ KẾT QUẢ THỰC HIỆN SÁNG KIẾN


Tên sáng kiến: Tổ chức hoạt động khởi động trong dạy đọc hiểu văn bản văn học hiện đại Việt Nam lớp 11 ......................................
Ngày sáng kiến được áp dụng lần đầu hoặc áp dụng thử: 25/10/2021
Các thông tin cần bảo mật: Không
Mô tả các giải pháp cũ thường làm
Dưới đây là một số giải pháp cũ tổ chức hoạt động khởi động trong dạy đọc hiểu văn bản văn xuôi hiện đại Việt Nam lớp 11 giáo viên trường ..................................... đã, vẫn làm như sau:
+ Giáo viên bỏ qua, không tổ chức hoạt động khởi động mà vào ngay hoạt động hình thành kiến thức mới. Giáo viên tiến hành giải pháp này cho rằng hoạt động khởi động không cần thiết, mất thời gian, chưa thấy được vai trò của hoạt động khởi động trong tiến trình dạy học.
+ Giáo viên có tổ chức hoạt động khởi động nhưng còn sơ sài, chủ yếu mang tính gợi dẫn, sử dụng các phương pháp truyền thống như kiểm tra bài cũ, dùng vài lời giới thiệu, thuyết trình để dẫn vào bài mới, chưa tìm ra hình thức tổ chức hoạt động khởi động giờ học hiệu quả. Giáo viên tiến hành giải pháp này chỉ coi khởi động là hoạt động có tính chất mở đầu giờ học, khởi động chỉ đơn giản là để đảm bảo tiến trình giờ học. Giáo viên chưa nắm được bản chất và quy trình của hoạt động khởi động, tổ chức tuỳ tiện, theo ngẫu hứng, không đảm bảo tính quy trình, không có phương pháp, kĩ thuật, không hướng tới mục tiêu tạo tâm thế tiếp nhận bài học và rèn luyện, phát triển năng lực, phẩm chất người học.

+ Giáo viên chú trọng tìm tòi, đổi mới tổ chức hoạt động khởi động, có sử dụng các phương pháp, kĩ thuật dạy học tích cực, có tuân thủ quy trình tổ chức khởi động nhưng chưa đạt hiệu quả như mong đợi do hạn chế về nhiều mặt, nhất là về hạn chế về mặt phương pháp, kĩ thuật dạy học và khả năng ứng dụng công nghệ thông tin. Chẳng hạn giáo viên lựa chọn hình thức tổ chức khởi động không phù hợp với nội dung bài học, đối tượng học sinh, cơ sở vật chất, trang thiết bị dạy học; không có sự phối hợp nhuần nhuyễn trong việc triển khai các bước khởi động, khởi động dàn trải, không có trọng tâm, trọng điểm, không khơi gợi được tối đa tâm thế mức độ hoạt động của học sinh.
Sự cần thiết phải áp dụng giải pháp sáng kiến
Thứ nhất là xuất phát từ yêu cầu đổi giáo dục. Giáo dục chuyển từ giáo dục định hướng nội dung sang định hướng, phát triển năng lực, phẩm chất. Chương trình giáo dục mới chủ trương giúp người học không chỉ biết học thuộc, ghi nhớ mà còn phải biết làm thông qua các hoạt động cụ thể, sử dụng những tri thức học được để giải quyết các tình huống do cuộc sống đặt ra. Học không chỉ dừng lại ở lí thuyết mà phải gắn với thực tiễn đời sống. Nếu như chương trình định hướng nội dung chủ yếu yêu cầu người học trả lời câu hỏi “Biết cái gì?” thì chương trình định hướng phát triển năng lực luôn đặt ra câu hỏi “Biết làm gì từ những điều đã biết”. Nói cách khác, nói đến năng lực là phải nói đến khả năng thực hành, là phải biết làm, chứ không chỉ biết và hiểu về lí thuyết. Yêu cầu này nhằm đáp ứng nhu cầu thực tiễn về giáo dục, đào tạo nguồn nhân lực mới, công dân toàn cầu trong bối cảnh hội nhập quốc tế. Để đạt được mục tiêu trên, chúng ta đã và đang từng bước đổi mới căn bản, toàn diện từ mục tiêu đến phương pháp, hình thức tổ chức dạy học và kiểm tra, đánh giá. Một giờ học theo phương pháp mới diễn ra theo tiến trình gồm 5 bước: Khởi động, hình thành kiến thức, luyện tập, vận dụng và tìm tòi mở rộng. Mỗi bước trong quá trình dạy học như trên có nhiệm vụ riêng nhưng đều nhằm hướng tới mục tiêu hình thành năng lực, phẩm chất cho người học.
Thứ hai là xuất phát từ vai trò của phần khởi động trong hoạt động dạy học. Hoạt động khởi động có vai trò rất quan trọng trong toàn bộ tiến trình dạy học. Đây là hoạt động đầu tiên, tác động mạnh đến cảm xúc, trí tuệ của người học, có vai trò tạo không khí, tâm thế học tập cho học sinh tiếp nhận bài học. Vì thế, nếu tổ chức tốt hoạt

động này sẽ tạo ra một tâm lý hưng phấn, “lôi kéo” học sinh vào giờ học một cách tự nhiên ngay từ những giây phút đầu tiên. Hơn nữa, nếu càng đa dạng hoá hình thức tổ chức hoạt động khởi động sẽ luôn tạo nên những bất ngờ thú vị. Học sinh sẽ không còn cảm giác mệt mỏi, nhàm chán, nặng nề, lo lắng như khi giáo viên kiểm tra bài cũ kiểu gọi sổ. Các em sẽ được thoải mái chủ động tham gia vào hoạt động học tập một cách tự nhiên mà không hề hay biết. Đổi mới cách thức tổ chức hoạt động khởi động sẽ giúp giờ học thêm sôi nổi, nhẹ nhàng, bớt sự căng thẳng, khô khan.
Thứ ba là xuất phát từ vai trò của các tác phẩm văn xuôi hiện đại Việt Nam trong chương trình Ngữ văn lớp 11 và thực tiễn tổ chức hoạt động khởi động giờ đọc hiểu văn bản văn xuôi hiện đại Việt Nam lớp 11 ...................................... Mảng văn xuôi hiện đại Việt Nam trong chương trình Ngữ văn lớp 11 thuộc phần chương trình cốt lõi. Đây là đơn vị kiến thức trọng tâm trong chương trình, gồm những tác phẩm thuộc giai đoạn văn học từ đầu thế kỉ XX đến cách mạng tháng Tám năm 1945, đánh dấu quá trình hiện đại hoá văn học. Với giá trị nội dung tư tưởng lớn lao và giá trị nghệ thuật đặc sắc, giúp học sinh đào sâu khám phá giá trị của các văn bản văn xuôi giai đoạn này không phải là một việc dễ dàng. Mặt khác, đa phần giáo viên khi dạy đọc hiểu văn bản văn xuôi hiện đại Việt Nam chưa chú trọng hoạt động khởi động, chưa tìm ra cách thức tổ chức hoạt động khởi động giờ học, khởi động giờ học bằng các phương pháp truyền thống như kiểm tra bài cũ, dùng lời giới thiệu, thuyết trình để dẫn vào bài, chưa khơi gợi được tâm thế hứng thú tiếp nhận ở học sinh. Một số giáo viên đã chú trọng, đổi mới tổ chức hoạt động khởi động nhưng chưa đạt hiệu quả như mong đợi do hạn chế về nhiều mặt, nhất là về hạn chế về mặt phương pháp, kĩ thuật dạy học và khả năng ứng dụng công nghệ thông tin. Giáo viên mới chỉ coi khởi động là hoạt động mở đầu để đảm bảo tiến trình giờ học. Hoạt động khởi động chưa mang tính tiến trình, tổ chức còn sơ sài, chủ yếu mang tính chất gợi dẫn, chưa chú trọng quy trình, phương pháp, kĩ thuật dạy học nhằm rèn luyện, phát triển năng lực, phẩm chất người học.
Mục đích của giải pháp sáng kiến
Sáng kiến góp phần thay đổi cách nhìn nhận của giáo viên về hoạt động khởi động, làm rõ vai trò, mục đích, yêu cầu của hoạt động khởi động đối với giờ đọc hiểu văn bản văn xuôi hiện đại Việt Nam. Khởi động không chỉ tạo tâm thế, lôi

cuốn học sinh vào bài mới mà còn củng cố, gợi nhớ kiến thức cũ và quan trọng hơn là định hướng phát triển năng lực, phẩm chất cho học sinh.

Đề xuất những giải pháp tổ chức hoạt động khởi động trong dạy đọc hiểu văn bản văn xuôi hiện đại Việt Nam. Thông qua việc xây dựng một quy trình khởi động trọn vẹn, có áp dụng những phương pháp, kĩ thuật dạy học tích cực, kết hợp với việc ứng dụng công nghệ thông tin, tôi mong muốn cung cấp tư liệu tham khảo góp phần khắc phục những hạn hạn chế của các hình thức tổ chức hoạt động khởi động theo phương pháp truyền thống.

Nội dung

Thuyết minh giải pháp mới hoặc cải tiến

* Giải pháp 1:

Tên giải pháp: Tổ chức hoạt động khởi động bằng trò chơi

Nội dung:

+ Giáo viên tổ chức hoạt động khởi động bài học bằng phương pháp trò chơi, có sử dụng các kĩ thuật dạy học tích cực, có sự hỗ trợ của công nghệ thông tin, cho học sinh trực tiếp tham gia chơi trò chơi nhằm củng cố kiến thức cũ, huy động kiến thức nền của học sinh vào quá trình tiếp nhận kiến thức mới, bước đầu kiểm tra khả năng nhận thức của học sinh về những vấn đề liên quan đến bài học mới, tạo tâm thoải mái, khát khao tìm hiểu, lĩnh hội tri thức ở học sinh.

+ Sử dụng phương pháp trò chơi trong tổ chức hoạt động khởi động phải đảm bảo tính vừa sức, phù hợp với nhiệm vụ học tập, đối tượng học sinh và điều kiện cơ sở vật chất; đảm bảo thời gian phù hợp; đảm bảo tính đa dạng, linh hoạt.

+ Các trò chơi có thể áp dụng vào tổ chức hoạt động khởi động rất phong phú, đa dạng, tuỳ vào văn bản, điều kiện thực tiễn mà giáo viên lựa chọn trò chơi để tổ chức khởi động giờ học cho phù hợp. Có thể sử dụng các trò chơi phỏng theo các trò chơi trên truyền hình như trả lời

THẦY CÔ TẢI NHÉ!