SÁNG KIẾN KINH NGHIỆM Nâng cao năng lực tư duy, rèn kĩ năng viết đoạn văn hay cho học sinh lớp 3 NĂM 2022

Yopovn · 18/4/24

SÁNG KIẾN KINH NGHIỆM Nâng cao năng lực tư duy, rèn kĩ năng viết đoạn văn hay cho học sinh lớp 3 NĂM 2022 được soạn dưới dạng file word gồm 19 trang. Các bạn xem và tải về ở dưới.
I. PHẦN MỞ ĐẦU

1. Lý do chọn biện pháp

Chúng ta đang sống trong thời đại bùng nổ công nghệ thông tin. Ngay từ nhỏ, các em học sinh đã được tiếp xúc với các kênh thông tin, các ứng dụng và các nền tảng mạng xã hội rất hấp dẫn trên các thiết bị điện tử như tivi, điện thoại, ipad,…Bên cạnh những lợi ích mà các em nhận được thì nó cũng mang lại cho các em nhiều tác động tiêu cực. Các em dành nhiều thời gian cho các hoạt động giải trí hiện đại như: xem hoạt hình, chơi game, lướt tiktok... Từ đó, khả năng đọc hiểu và cảm thụ văn học của các em cũng giảm; vốn từ của các em cũng hạn chế nên các em gặp khó khăn trong việc tìm từ để nói - viết theo các chủ đề.

Trong chương trình Tiểu học hiện nay, mục tiêu chính của môn Tiếng Việt là hình thành và phát triển cho học sinh các kỹ năng: nghe, nói, đọc, viết. Tập làm văn là một phân môn thực hành của môn Tiếng Việt ở Tiểu học, có vị trí đặc biệt quan trọng trong chương trình. Thực hiện nhiệm vụ rèn luyện kĩ năng sinh sản văn bản ở dạng nói hay viết, phân môn Tập làm văn đồng thời góp phần cùng các môn học khác rèn luyện về tư duy, phát triển ngôn ngữ và hình thành nhân cách cho học sinh. Trong quá trình dạy học, tôi nhận thấy học sinh lớp 3 tôi chủ nhiệm nhiều em còn lúng túng khi làm văn, đoạn văn hình thức chưa đạt, nội dung chưa đảm bảo, thiếu logic, còn mắc nhiều lỗi về câu. Bài viết thường bị lặp từ ngữ, thiếu đi sự phong phú đa dạng về cái hay cái đẹp của sự vật. Dường như với các em, viết văn đúng đã khó chứ chưa nói đến viết văn hay.

Từ thực tế đó, tôi luôn băn khoăn và trăn trở: Làm thế nào để giúp các em học tốt phân môn Tập làm văn? Bản thân tôi luôn cố gắng để tìm ra những giải pháp nhằm góp phần nâng cao chất lượng dạy học, cũng như khả năng viết đoạn văn hoàn chỉnh cho học sinh. Đây cũng là lý do tôi mạnh dạn đưa ra biện pháp “ Nâng cao năng lực tư duy, rèn kĩ năng viết đoạn văn hay cho học sinh lớp 3”.

3

2. Mục đích nghiên cứu

Đề tài nhằm mục đích đưa ra biện pháp giúp nâng cao hứng thú, tính tích cực và phát huy tối đa các năng lực, khả năng sáng tạo, các kĩ năng dùng từ, đặt câu, viết đoạn cho học sinh. Học sinh viết được đoạn văn hoàn chỉnh, đúng yêu cầu và giàu hình ảnh. Nâng cao hiệu quả giờ dạy phân môn Tập làm văn ở lớp 3. Góp phần nâng cao chất lượng môn Tiếng Việt và các môn học khác. Bồi dưỡng cho học sinh niềm yêu thích học văn.

3. Nhiệm vụ nghiên cứu

Nghiên cứu nội dung chương trình môn học và các phương pháp dạy học hiện đại giúp học sinh phát triển năng lực tư duy ngôn ngữ và kĩ năng viết đoạn văn. Nghiên cứu, tìm hiểu thực trạng dạy và học Tập làm văn lớp 3. Từ đó, xây dựng biện pháp và áp dụng vào giảng dạy thực tế.

4. Đối tượng, phạm vi nghiên cứu

- Nội dung chương trình phân môn Tập làm văn lớp 3. Các phương pháp, hình thức nâng cao năng lực tư duy và rèn các kĩ năng viết đoạn văn cho học sinh.

- Học sinh khối lớp 3 trong trường Tiểu học.

5. Phương pháp nghiên cứu

- Phương pháp nghiên cứu tài liệu

- Phương pháp điều tra, khảo sát

- Phương pháp quan sát

- Phương pháp luyện tập, thực hành

- Phương pháp đàm thoại

II. NỘI DUNG NGHIÊN CỨU

1. Cơ sở lý luận

Môn Tiếng Việt trong trường Tiểu học là môn học rất quan trọng đối với học sinh bởi đây là môn học cung cấp cho các em những kiến thức cần thiết giúp các em phát triển ngôn ngữ trong giao tiếp. Nó còn là công cụ giúp các

4

em phát triển toàn diện, hình thành ở các em những cơ sở của thế giới khoa học, góp phần rèn luyện trí thông minh, hình thành tình cảm, thói quen đạo đức tốt đẹp của con người mới.

Dạy học Tiếng Việt cho học sinh được thể hiện qua các phân môn: Tập đọc, Luyện từ và câu, Chính tả, Tập viết, Kể chuyện và Tập làm văn. Trong đó Tập làm văn là phân môn có tính tổng hợp về kiến thức cũng như kỹ năng của các phân môn còn lại. Đặc biệt đối với học sinh lớp 3, bài Tập làm văn của các em là sản phẩm của sự vận dụng tổng hợp các kiến thức và kĩ năng tiếp thu được trong quá trình học tập. Tập làm văn góp phần cùng các môn học khác mở rộng vốn sống, luyện tư duy logic, bồi dưỡng tâm hồn, cảm xúc, thẩm mĩ, hình thành nhân cách của học sinh

Việc dạy viết đoạn văn là một nội dung trọng tâm trong chương trình Tập làm văn lớp 3. Mặc dù yêu cầu viết văn ở lớp 3 chỉ dừng lại là viết đoạn văn nhưng với các em học sinh đây là một yêu cầu khá khó. Bởi lẽ, để học sinh viết được đoạn văn đạt yêu cầu, ngoài phương pháp của thầy, học sinh cần phải có vốn kiến thức ngôn ngữ về đời sống thực tế, kĩ năng viết phải trôi chảy, lưu loát rõ ràng để người đọc hiểu được nội dung mình cần viết.

2. Cơ sở thực tiễn

Qua quá trình giảng dạy, tôi nhận thấy thực trạng của việc dạy và học phân môn Tập làm văn như sau:

Trong quá trình giảng dạy, người giáo viên thường dựa vào hướng dẫn trong sách giáo viên hoặc sách thiết kế để tổ chức giờ dạy nên các giờ dạy thường có tiến trình giống nhau, lặp đi lặp lại dẫn đến không tạo được hứng thú cho học sinh trong giờ học.

Đa phần giáo viên khi giảng dạy thường giới hạn với các câu hỏi trong sách giáo khoa chứ thực sự đầu tư vào chất lượng bài soạn. Giáo viên chưa đi sâu vào khai thác nội dung bài để đưa ra được một hệ thống các câu hỏi gợi mở giúp học sinh phát huy được hết khả năng ngôn ngữ và sáng tạo của mình. Chính vì thế, bài làm của các em thường chỉ mang tính chất trả lời câu hỏi.