- Tham gia
- 28/1/21
- Bài viết
- 82,275
- Điểm
- 113
tác giả
SÁNG KIẾN KINH NGHIỆM Phát triển năng lực tự học và giải quyết vấn đề trong dạy học số thập phân cho học sinh lớp 5 NĂM 2022-2023 được soạn dưới dạng file word gồm 17 trang. Các bạn xem và tải về ở dưới.
I. PHẦN MỞ ĐẦU
1. Lý do chọn biện pháp
Theo mục tiêu của giáo dục phổ thông 2018 là giúp học sinh phát triển toàn diện về đạo đức, trí tuệ, thể chất, thẩm mỹ và các kỹ năng cơ bản, phát triển năng lực cá nhân, tính năng động và sáng tạo, hình thành nhân cách con người Việt Nam xã hội chủ nghĩa, xây dựng tư cách và trách nhiệm công dân; chuẩn bị cho học sinh tiếp tục học lên hoặc đi vào cuộc sống lao động, tham gia xây dựng và bảo vệ Tổ quốc. Chú trọng vào việc chuyển từ tiếp cận nội dung (học sinh học được gì) sang tiếp cận năng lực của người học (học sinh làm được gì thông qua việc học), lấy học sinh là trung tâm, phát triển ở học sinh đầy đủ các năng lực và phẩm chất đang được ngành giáo dục ráo riết thực hiện. Đặc biệt là năng lực tự học và giải quyết vấn đề giúp học sinh phát huy được tính chủ động, tính tích cực và sáng tạo, góp phần vào việc rèn luyện tư duy phê phán, tư duy sáng tạo cho học sinh. Trên cơ sở sử dụng vốn kiến thức và kinh nghiệm đã có, học sinh xem xét, đánh giá được vấn đề cần giải quyết.
Môn Toán ở tiểu học gồm 5 mạch kiến thức, được bố trí xen kẽ nhau ở mỗi khối lớp, trong đó Số thập phân là một trong những nội dung trọng tâm trong chương trình môn Toán lớp 5. Đối với học sinh tiểu học thì tư duy trực quan và hình tượng chiếm ưu thế. Nhận thức của các em chủ yếu là nhận thức trực quan cảm tính. Khả năng phân tích, tổng hợp, làm rõ mối liên hệ giữa các kiến thức trong quá trình lĩnh hội tri thức mới cũng như trong thực hành chưa sâu sắc. Năng lực phán đoán, suy luận còn thấp. Nhưng đến giai đoạn lớp 4, 5, đặc biệt là lớp 5, tư duy trừu tượng của HS đã phát triển mạnh mẽ. Trong dạy học phần Số thập phân trong chương trình môn Toán lớp 5 tôi nhận thấy, HS còn gặp khó khăn khi hình thành khái niệm, các phép tính đối với số thập phân, các em chưa chủ động, tích cực phát triển được các năng lực tự học cũng như giải quyết vấn đề trong học tập. ì lý do như trên tôi chọn biện
3
pháp "Phát triển năng lực tự học và giải quyết vấn đề trong dạy học số thập phân cho học sinh lớp 5”.
2. Mục đích nghiên cứu
- Tìm hiểu và đánh giá thực trạng về việc dạy, học môn Toán lớp 5 nhằm đề xuất ý kiến góp phần nâng cao chất lượng giảng dạy Toán ở lớp 5. - Đưa ra một số biện pháp phát triển năng lực tự học và giải quyết vấn đề trong dạy học số thập phân cho học sinh lớp 5.
3. Nhiệm vụ nghiên cứu
- Nghiên cứu thực trạng dạy học Số thập phân ở lớp 5.
- Đề xuất một số biện pháp phát triển năng lực tự học và giải quyết vấn đề trong dạy học Số thập phân.
4. Đối tượng, phạm vi nghiên cứu
- Học sinh lớp 5B, năm học 2022-2023
5. Phương pháp nghiên cứu
- Phương pháp phân tích-tổng hợp
- Phương pháp quan sát
- Phương pháp thống kê
II. NỘI DUNG NGHIÊN CỨU
1. Cở sở lí luận
Như chúng ta đã biết môn Toán có một vị trí đặc biệt quan trọng. Đó là môn khoa học nghiên cứu một số mặt của thế giới thực, có một hệ thống kiến thức cơ bản và phương pháp nhận thức rất cần thiết cho đời sống, sinh hoạt lao động. Đó cũng là công cụ rất cần thiết để học các môn học khác, ngoài ra toán học nó còn giúp phát triển tư duy cho học sinh. Đặc biệt năng lực tự học, giải quyết vấn đề, khả năng tư duy và hợp lý và diễn đạt đúng. Các suy luận đơn giản kích thích trí tưởng tượng… Đó cũng chính là một phần quan trọng trong mục tiêu của môn Toán ở Tiểu học. Để đáp ứng được mục tiêu trên, người giáo viên phải nắm vững nội dung chương trình và phương pháp giảng dạy nhất là trong giai đoạn hiện nay. Dạy học môn Toán phải thực hiện được
4
mục tiêu mới và quan trọng đó là: Giúp học sinh tự học, tích cực ứng dụng các kiến thức và kỹ năng về môn Toán để giải quyết những tình huống thường gặp trong đời sống hàng ngày. Nhiều giải pháp đã và đang được nghiên cứu và áp dụng để góp phần thực hiện mục tiêu nói trên. Chính vì vậy đòi hỏi người giáo viên không chỉ nắm vững nội dung, mục tiêu bài học mà phải có phương pháp giảng dạy phù hợp với đặc điểm, đối tượng học sinh.
Môn Toán ở Tiểu học gồm 5 mạch kiến thức được bố trí xen kẽ nhau ở mỗi lớp học, trong đó phần “Số thập phân” là một trong những phần trọng tâm của số học trong chương trình Toán Tiểu học và được đưa vào giữa học kỳ I của Lớp 5.
2. Cơ sở thực tiễn
Số thập phân là dạng toán còn mới đối với các em cho nên việc hình thành khái niệm Số thập phân là công việc rất khó khăn. Để phù hợp với tư duy trực quan của của lứa tuổi việc hình thành khái niệm số thập phân và các phép tính đối với số thập phân phải trải qua nhiều bước khác nhau trong đó chủ yếu là dựa vào phép đo đại lượng, trước hết là số đo độ dài. Trong dạy học phần này giáo viên thường không nắm vững hoặc không làm rõ được mối quan hệ giữa số thập phân, cấu tạo số thập phân của số với số đo độ dài, phân số… thì sẽ dẫn đến khó khăn trong việc tiếp thu kiến thức về số thập phân của học sinh, học sinh rất dễ sa vào tình trạng hiểu bài máy móc, không có cơ sở tin cậy, giáo viên còn áp đặt kiến thức. Trong thực tế giảng dạy của phần lớn giáo viên, tôi nhận thấy việc học sinh tự chiếm lĩnh nội dung kiến thức một cách chủ động và phát huy năng lực tự học và giải quyết vấn đề của mình trong quá trình học còn hạn chế.
* Về phía giáo viên
5
để từ kết quả đo và khái niệm phân số để giải quyết vấn đề hình thành nên khái niệm số thập phân.
- Trong khi đó, giáo viên chưa quan tâm đến việc phát triển các năng lực cần thiết cho học sinh, quan trọng nhất là năng lực tự học và giải quyết vấn đề. Giáo viên chưa tạo điều kiện, hướng dẫn học sinh tự học dựa vào kiến thức đã học để giải quyết vấn đề tìm ra kiến thức mới của bài.
* Về phía học sinh
Khi học về số thập phân, học sinh thường mắc phải một số sai lầm sau: - Học sinh chưa hiểu khái niệm cũng như bản chất về số thập phân, chưa hiểu rõ mối liên hệ giữa số thập phân và số tự nhiên, số thập phân và phân số.
- Do nhầm lẫn giữa phần nguyên và phần thập phân của một số thập phân, nhầm lẫn giữa quy tắc cộng số tự nhiên với quy tắc nhân số thập phân, nhầm lẫn giữa quy tắc cộng số thập phân với quy tắc trừ số thập phân.
- Do học sinh chưa biết cách tự học vận dụng những kiến thức đã
THẦY CÔ TẢI NHÉ!
I. PHẦN MỞ ĐẦU
1. Lý do chọn biện pháp
Theo mục tiêu của giáo dục phổ thông 2018 là giúp học sinh phát triển toàn diện về đạo đức, trí tuệ, thể chất, thẩm mỹ và các kỹ năng cơ bản, phát triển năng lực cá nhân, tính năng động và sáng tạo, hình thành nhân cách con người Việt Nam xã hội chủ nghĩa, xây dựng tư cách và trách nhiệm công dân; chuẩn bị cho học sinh tiếp tục học lên hoặc đi vào cuộc sống lao động, tham gia xây dựng và bảo vệ Tổ quốc. Chú trọng vào việc chuyển từ tiếp cận nội dung (học sinh học được gì) sang tiếp cận năng lực của người học (học sinh làm được gì thông qua việc học), lấy học sinh là trung tâm, phát triển ở học sinh đầy đủ các năng lực và phẩm chất đang được ngành giáo dục ráo riết thực hiện. Đặc biệt là năng lực tự học và giải quyết vấn đề giúp học sinh phát huy được tính chủ động, tính tích cực và sáng tạo, góp phần vào việc rèn luyện tư duy phê phán, tư duy sáng tạo cho học sinh. Trên cơ sở sử dụng vốn kiến thức và kinh nghiệm đã có, học sinh xem xét, đánh giá được vấn đề cần giải quyết.
Môn Toán ở tiểu học gồm 5 mạch kiến thức, được bố trí xen kẽ nhau ở mỗi khối lớp, trong đó Số thập phân là một trong những nội dung trọng tâm trong chương trình môn Toán lớp 5. Đối với học sinh tiểu học thì tư duy trực quan và hình tượng chiếm ưu thế. Nhận thức của các em chủ yếu là nhận thức trực quan cảm tính. Khả năng phân tích, tổng hợp, làm rõ mối liên hệ giữa các kiến thức trong quá trình lĩnh hội tri thức mới cũng như trong thực hành chưa sâu sắc. Năng lực phán đoán, suy luận còn thấp. Nhưng đến giai đoạn lớp 4, 5, đặc biệt là lớp 5, tư duy trừu tượng của HS đã phát triển mạnh mẽ. Trong dạy học phần Số thập phân trong chương trình môn Toán lớp 5 tôi nhận thấy, HS còn gặp khó khăn khi hình thành khái niệm, các phép tính đối với số thập phân, các em chưa chủ động, tích cực phát triển được các năng lực tự học cũng như giải quyết vấn đề trong học tập. ì lý do như trên tôi chọn biện
3
pháp "Phát triển năng lực tự học và giải quyết vấn đề trong dạy học số thập phân cho học sinh lớp 5”.
2. Mục đích nghiên cứu
- Tìm hiểu và đánh giá thực trạng về việc dạy, học môn Toán lớp 5 nhằm đề xuất ý kiến góp phần nâng cao chất lượng giảng dạy Toán ở lớp 5. - Đưa ra một số biện pháp phát triển năng lực tự học và giải quyết vấn đề trong dạy học số thập phân cho học sinh lớp 5.
3. Nhiệm vụ nghiên cứu
- Nghiên cứu thực trạng dạy học Số thập phân ở lớp 5.
- Đề xuất một số biện pháp phát triển năng lực tự học và giải quyết vấn đề trong dạy học Số thập phân.
4. Đối tượng, phạm vi nghiên cứu
- Học sinh lớp 5B, năm học 2022-2023
5. Phương pháp nghiên cứu
- Phương pháp phân tích-tổng hợp
- Phương pháp quan sát
- Phương pháp thống kê
II. NỘI DUNG NGHIÊN CỨU
1. Cở sở lí luận
Như chúng ta đã biết môn Toán có một vị trí đặc biệt quan trọng. Đó là môn khoa học nghiên cứu một số mặt của thế giới thực, có một hệ thống kiến thức cơ bản và phương pháp nhận thức rất cần thiết cho đời sống, sinh hoạt lao động. Đó cũng là công cụ rất cần thiết để học các môn học khác, ngoài ra toán học nó còn giúp phát triển tư duy cho học sinh. Đặc biệt năng lực tự học, giải quyết vấn đề, khả năng tư duy và hợp lý và diễn đạt đúng. Các suy luận đơn giản kích thích trí tưởng tượng… Đó cũng chính là một phần quan trọng trong mục tiêu của môn Toán ở Tiểu học. Để đáp ứng được mục tiêu trên, người giáo viên phải nắm vững nội dung chương trình và phương pháp giảng dạy nhất là trong giai đoạn hiện nay. Dạy học môn Toán phải thực hiện được
4
mục tiêu mới và quan trọng đó là: Giúp học sinh tự học, tích cực ứng dụng các kiến thức và kỹ năng về môn Toán để giải quyết những tình huống thường gặp trong đời sống hàng ngày. Nhiều giải pháp đã và đang được nghiên cứu và áp dụng để góp phần thực hiện mục tiêu nói trên. Chính vì vậy đòi hỏi người giáo viên không chỉ nắm vững nội dung, mục tiêu bài học mà phải có phương pháp giảng dạy phù hợp với đặc điểm, đối tượng học sinh.
Môn Toán ở Tiểu học gồm 5 mạch kiến thức được bố trí xen kẽ nhau ở mỗi lớp học, trong đó phần “Số thập phân” là một trong những phần trọng tâm của số học trong chương trình Toán Tiểu học và được đưa vào giữa học kỳ I của Lớp 5.
2. Cơ sở thực tiễn
Số thập phân là dạng toán còn mới đối với các em cho nên việc hình thành khái niệm Số thập phân là công việc rất khó khăn. Để phù hợp với tư duy trực quan của của lứa tuổi việc hình thành khái niệm số thập phân và các phép tính đối với số thập phân phải trải qua nhiều bước khác nhau trong đó chủ yếu là dựa vào phép đo đại lượng, trước hết là số đo độ dài. Trong dạy học phần này giáo viên thường không nắm vững hoặc không làm rõ được mối quan hệ giữa số thập phân, cấu tạo số thập phân của số với số đo độ dài, phân số… thì sẽ dẫn đến khó khăn trong việc tiếp thu kiến thức về số thập phân của học sinh, học sinh rất dễ sa vào tình trạng hiểu bài máy móc, không có cơ sở tin cậy, giáo viên còn áp đặt kiến thức. Trong thực tế giảng dạy của phần lớn giáo viên, tôi nhận thấy việc học sinh tự chiếm lĩnh nội dung kiến thức một cách chủ động và phát huy năng lực tự học và giải quyết vấn đề của mình trong quá trình học còn hạn chế.
* Về phía giáo viên
- Khi giới thiệu số thập phân, đa số giáo viên mới chỉ đưa ra các đơn vị kiến thức ở sách giáo khoa mà chưa chú trọng việc cho học sinh thực hành đo đại lượng, để giúp học sinh hiểu rõ bản chất khái niệm số thập phân. Nhất là việc học sinh tự đo độ dài đoạn thẳng và viết phép đo dạng phân số thập phân
5
để từ kết quả đo và khái niệm phân số để giải quyết vấn đề hình thành nên khái niệm số thập phân.
- Trong khi đó, giáo viên chưa quan tâm đến việc phát triển các năng lực cần thiết cho học sinh, quan trọng nhất là năng lực tự học và giải quyết vấn đề. Giáo viên chưa tạo điều kiện, hướng dẫn học sinh tự học dựa vào kiến thức đã học để giải quyết vấn đề tìm ra kiến thức mới của bài.
* Về phía học sinh
Khi học về số thập phân, học sinh thường mắc phải một số sai lầm sau: - Học sinh chưa hiểu khái niệm cũng như bản chất về số thập phân, chưa hiểu rõ mối liên hệ giữa số thập phân và số tự nhiên, số thập phân và phân số.
- Do nhầm lẫn giữa phần nguyên và phần thập phân của một số thập phân, nhầm lẫn giữa quy tắc cộng số tự nhiên với quy tắc nhân số thập phân, nhầm lẫn giữa quy tắc cộng số thập phân với quy tắc trừ số thập phân.
- Do học sinh chưa biết cách tự học vận dụng những kiến thức đã
THẦY CÔ TẢI NHÉ!
CHỦ ĐỀ LIÊN QUAN
CHỦ ĐỀ MỚI NHẤT
